Từ hạ vào thu là khoảnh khắc giao mùa, sang mùa. Cái cánh cửa của thời gian của thiên nhiên lật từ hạ sang thu có bao bí ẩn. Đó chính là vẻ đẹp của tạo hóa. Cái ranh giới không rõ rệt có vẻ như mơ hồ mà nhà thơ Hữu Thỉnh trong cái khoảnh khắc "Sang thu" bất chợt nhận ra: "Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu". Hạ thì nồng nhiệt, nồng nàn cháy bùng. Thu thì điềm tĩnh, dềnh dàng và sương khói. Cái độ hạ vào thu cũng giống như đời người từ tuổi thanh niên sang tuổi trung niên.
Từ hạ vào thu là khoảnh khắc giao mùa, sang mùa. Cái cánh cửa của thời gian của thiên nhiên lật từ hạ sang thu có bao bí ẩn. Đó chính là vẻ đẹp của tạo hóa. Cái ranh giới không rõ rệt có vẻ như mơ hồ mà nhà thơ Hữu Thỉnh trong cái khoảnh khắc “Sang thu” bất chợt nhận ra: “Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu”. Hạ thì nồng nhiệt, nồng nàn cháy bùng. Thu thì điềm tĩnh, dềnh dàng và sương khói. Cái độ hạ vào thu cũng giống như đời người từ tuổi thanh niên sang tuổi trung niên.
 |
| Nắng thu. Ảnh: Lý Hoàng Long |
Một sáng mai ra bờ sông ta bỗng thảng thốt như thi sỹ tài hoa và nhạy cảm Hữu Thỉnh bất chợt:
“Sông được lúc dềnh dàng/ Chim bắt đầu vội vã”. Cái động thái chậm và tiết tấu nhanh cùng trong một thời khắc đã lắng lại trong ta bao phù sa thấm đậm và nghĩ ngợi khi chớm se se cái cảm giác heo may đang dần đến với bao ấm lạnh cuộc đời. Hình như mùa hạ tưng bừng đã đốt hết, nở hết, dâng hiến hết mình những nồng nàn, nồng nhiệt ánh nắng rỡ ràng bung hết mọi cánh hoa khoe sắc... Nắng như là một hồi quang bày tỏ chân thành, như là một sự hiện diện khao khát hồi sinh để hút nhựa trời, râm ran nhựa đất, đầu cành cuối rễ mà tụ thành quả mọng chưng cất nên vị ngọt...
Có một loại quả mà khi thu về ai cũng nhớ đó là quả hồng. Hồng trứng, hồng ngâm... từ chát đến ngọt, từ cứng đến mềm. Quả hồng giống như một chiếc đèn lồng trung thu tung tẩy trên cành mà thầm gieo bao ước hẹn để chờ được bày cỗ trung thu trăng rằm tháng 8. Bỗng thức dậy trong ta một vị quà thu dân dã mà cao sang, se sẽ mà sàng sảy chắt lọc cái hương vị bùi bùi tinh tế tẩm qua bao sương gió mang cả hơi ấm của ngọn lửa rơm mùa màng của tình người ấm áp. Đó là vị cốm. Có loại đặc sản cốm Vòng mùa thu gói trong lá sen ướp cả hương thu đưa đẩy kết tinh vị đồng, vị ruộng mà đầm đậm níu giữ vị quê. Nghe tiếng chày giã cốm đã bung nở trong mình bao nếm trải khi được thưởng thức hương thu. Cốm Vòng với nải chuối tiêu trứng cuốc, tất cả vun lên đầy ắp nỗi nhớ không hoa lá mỹ miều mà thực chất làm nên cái tinh hoa hồn cốt người Việt. Rồi đối ẩm trà sen-trà thu. Chỉ nhắc qua mấy hương vị thế thôi cũng đủ cho ta biết ơn mùa hạ nồng nhiệt vào thu bao cung bậc nghĩa tình.
Từ hạ vào thu với bao hụt hẫng, thu có rất nhiều cảm giác. Ta nghe trong đêm thu tĩnh lặng ánh trăng suông, trăng sương hòa với bao tiếng côn trùng rả rích. Hợp âm thu chính là hộp đàn của âm âm lòng đất. Hương thu đã thấm đã ngấm vào ta như thế. Như là một cội rễ sinh thành. Như là một ân tình đền đáp. Thu cho ta bao cảm giác độ lượng và tin cậy. Tin từ một làn gió heo may, một làn mây phảng phất. Tin từ một gợn sóng sông quê cho giãn bao nếp nhăn thăng trầm vầng trán. Và việc của lá thì xanh, của mướp thì hoa vàng vấn vít quả thõng xuống tay người gieo hạt.
Từ hạ vào thu ta được nếm hơi thu. Một hơi thu mỏng mảnh khói sương mơ hồ mà không ảo ảnh nhạt nhòa. Không còn cái vỡ òa của những cơn mưa rào, mưa bóng mây nhưng sấm thì còn đấy. Sấm non. Nhưng bây giờ:
“Sấm cũng bớt bất ngờ/ Trên hàng cây đứng tuổi” (Hữu Thỉnh). Thu là thế, nhiều chiêm nghiệm. Đây chính là độ chín tin cậy của một đời người, của một đời cây. Từ hạ vào thu cũng chính là từ hoa đến quả.
NGUYỄN NGỌC PHÚ
