Đà Lạt không chỉ đẹp bởi không gian thần tiên, trong lành, cẩm tú, gắn với bao tên gọi trữ tình “Thành phố mờ sương”, “Thành phố thông reo”, “Thành phố mộng mơ”, “Thành phố tình yêu”. Nhưng rồi tất cả đọng lại trong trái tim mỗi người khi lên xứ sở thần tiên đó là: “Vương quốc các loài hoa”.
Đà Lạt không chỉ đẹp bởi không gian thần tiên, trong lành, cẩm tú, gắn với bao tên gọi trữ tình “Thành phố mờ sương”, “Thành phố thông reo”, “Thành phố mộng mơ”, “Thành phố tình yêu”. Nhưng rồi tất cả đọng lại trong trái tim mỗi người khi lên xứ sở thần tiên đó là: “Vương quốc các loài hoa”.
 |
| Ảnh Nguyễn Thanh |
Khi nhắc đến đất nước Hà Lan người ta nghĩ ngay đến hoa Tulips. Đến Đà Lạt du khách sẽ được chiêm ngưỡng muôn vàn các loài hoa. Đôi chân ta đã qua bao vùng miền trên trái đất. Từ những xứ lạnh buốt đến những vùng miền nắng gió quanh năm, nhưng chẳng có nơi đâu hoa nhiều và đẹp như ở Đà Lạt.
Người châu Âu tự hào có xứ sở hoa Hồng trên đất nước Bulgaria, có hoa Tulips trên đất nước Hà Lan, thì người châu Á tự hào có xứ sở hoa Anh Đào trên đất Phù Tang. Hoa Đỗ Quyên trên đất Vân Nam - Cẩm Tú của Trung Hoa đại lục. Đến Đà Lạt cao nguyên xinh đẹp này, bạn sẽ bị chinh phục ngay từ phút đầu bởi thiên đường của muôn loài hoa. Muôn loài hoa khoe sắc dâng hương đã làm nên bản giao hưởng tuyệt vời cho khúc kỳ hoa dị thảo nơi cao nguyên Lang Bian trong lành. Trên đất này bất cứ nơi nào có không gian là nơi đó có hoa. Hoa mọc mọi nơi, mọi chốn. Hoa mọc từ rừng sâu, hoa mọc từ núi cao, hoa mọc bên thác nước ngỡ như hoa từ trên trời đổ xuống. Hoa mọc trên đường đi như mây như khói, hoa mọc ngay hiên nhà hồn hậu xinh tươi, hoa mọc bên bờ dậu chân thành giản dị, hoa mọc trên hè phố nhí nhảnh hồn nhiên, hoa mọc trên ban công kiêu sa đài các, hoa mọc trên mái nhà cổ xưa như thách thức với thời gian... Hoa cười trong mỗi ánh mắt của người Đà Lạt trong lành, hồn hậu, tin yêu. Hàng trăm, hàng ngàn những loài hoa tỏa hương dâng sắc trên cao nguyên bình yên, thơ mộng. Mảnh đất cao nguyên này như người mẹ hiền đầy vị tha giang tay đón nhận muôn vàn những loài hoa di cư khắp phương trời Âu, Á, Phi, Mỹ cho Đà Lạt những hương sắc lạ trong cơ chế hội nhập toàn cầu. Hoa Đà Lạt đã trở thành thương hiệu đầy tin yêu và có “chỗ đứng” trong lòng người yêu hoa của bè bạn trong và ngoài nước.
Đà Lạt có bốn mùa trong một ngày đủ để các loài hoa dâng sắc tỏa hương. Mùa Dã Quỳ mách với bạn mùa mưa đã tan, báo hiệu một mùa khô. Cả đất trời Đà Lạt ngợp lên trong màu vàng. Quỳ mọc miên man trên đồi, quỳ mọc tung tẩy dưới tán thông, quỳ mọc hồn nhiên ngay cả ngõ phố, quỳ mọc lung linh trên những con đường mòn cao nguyên tràn nắng. Mỗi một bông hoa như một mặt trời phân thân muốn rót vàng cho cao nguyên thêm vàng ngọt. Chợt thấy lòng bâng khuâng nhớ tới những bức tranh Hoa Hướng Dương của đại danh họa Van Gogh tài hoa bất hạnh, nơi trời Âu xa xôi có nhiều mây trắng… Những màu vàng như xé vào lòng những ai yêu hội họa. Song hành cùng Dã Quỳ rực rỡ có Mimosa kiều diễm với sắc vàng huyền ảo lung linh. Đà Lạt khác bất kỳ mọi nơi vì có Mimosa quyến rũ. Mimosa như một nàng công chúa trong rừng nhẹ nhàng thanh khiết hiền dịu. Xứ sở loài hoa này được một người Pháp mang từ đảo Cooc. Ông đã cất công mang về cao nguyên xa xôi loài hoa mà ông yêu quý. Cái màu hoa với sắc vàng tươi như tơ gọi mời đất trời Đà Lạt vào thu… Bước chân phiêu bồng dưới những triền đồi chập chờn hoa Mimosa, một sớm ven những con đường mòn quanh co, một chiều thả hồn phiêu lãng trên đèo Mimosa nở, văng vẳng lời ca êm dịu “Mimosa từ đâu em tới… Mimosa từ đâu em đến đất này, Đà Lạt đồi núi chập chùng, Đà Lạt trời mây nước mênh mông”. Lòng thấy lâng lâng cuộc đời thật đáng sống. Tô đậm thêm cho gam vàng quyến rũ, đi bất cứ đâu ta cũng gặp bao sắc vàng lung linh huyền ảo. Kìa những cây hoa chuông Vàng trên mọi nẻo đường ngõ phố bỗng bừng sáng trong muôn vàng chiếc chuông đồng nhỏ như cùng với tiếng chuông nhà thờ mang những giai điệu thánh ca ngân vang, ngân vang trong không gian bất tận, yên lành… Đâu đâu ta cũng gặp những hàng rào ở một ngôi biệt thự cổ hay một ngôi nhà gỗ xinh xắn có những dãy hoa Quỳnh Anh nở vàng trong sáng. Cổng nhà ai đó, hay quán cafê những chùm hoa Hài vàng hay hoa Pháo vàng nghệ rực rỡ vừa bí ẩn, kiêu sa. Kìa những vạt hoa Bướm lung linh ven đường, trong vườn hoa thành phố, trong công viên cứ chập chờn như hàng ngàn cánh bướm tung bay. Bạt ngàn hoa Bồ Công Anh dưới chân ta bước ngay bên lề đường, tràn ngập trong rừng thông hay lối nhỏ mỏng manh nhẹ nhàng như mây như khói… đưa dấu chân phiêu lãng của ta trong hương thơm của muôn loài hoa cỏ. Bất chợt đôi chân ta ngỡ ngàng dừng lại, trái tim nhỏ nhoi xao động run lên nơi có những vạt hoa Bất Tử bạt ngàn vàng óng lung linh trong gió cái mầu như thách thức với thời gian, tự nguyện mang tình yêu của mình cho đất trời vĩnh hằng. Trên những sườn đồi quanh co uốn lượn của cao nguyên, bạn sẽ gặp những vô tận trong cái màu vàng mườn mượt của hoa Cúc, hay hoa Xa-lem như một biển vàng vô tận. Và còn nhiều, nhiều lắm những sắc hoa vàng lưu luyến của muôn loài. Trong bản giao hưởng gam màu, trong cái “tông sắc tông” của màu vàng huyền diệu…
Chợt lòng thấy rưng rưng như cô học trò đứng bên cổng trường khi kỳ nghỉ hè sắp tới “Cánh phượng hồng ngẩn ngơ… em chở mùa hè của tôi đi đâu”. Mời bạn lên Đà Lạt, bạn sẽ được gặp hoa Phượng Tím, chẳng đâu trên đất nước hình chữ S này lại có hoa phượng tím, cái màu tím ma mị đến nao lòng. Cây Phượng Tím ngay chợ Hòa Bình đã là khởi nguồn cho bao nghệ sĩ từ Hà Nội đến Sài Gòn khi mỗi mùa hoa về. Và còn nhiều những cây khác nữa nằm rải rác trong thành phố ngàn hoa. Xin cảm ơn kỹ sư canh nông Lương Văn Sáu, gia chủ của loài cây này đã kỳ công mang từ châu Phi cho cao nguyên thêm một sắc tím huyền ảo. Xin bạn đừng quá mê mải trong cái sắc tím bâng khuâng, da diết ấy. Cái màu như nhỏ vào nền trời xanh thẳm của cao nguyên thêm đắm đuối tình si. Bạn hãy nhìn ngay dưới chân bạn đi thôi là những bờ dậu tím biếc hoa Bìm Bìm cái màu cứ bồng bềnh, bồng bềnh đưa bạn đến với bao kỷ niệm xa xưa… Nào bạn hãy đi đi ngay bên đường là những khóm hoa Violet, hay Forget me not, Sao Tím, Lan Tường… có khi là hàng vạt hoa tím lung linh, nơi vườn hoa, ngõ phố, hay trước sân nhà ai… Cái màu tím ngọt ngào tình si như mắt thiếu nữ sơn cước nhắn nhủ: “Xin đừng quên tôi”. Bỗng chợt lòng chững lại trong sắc tím Hoa Mua của đất trời Đà Lạt. Đợi ai mà làm gì mà tím thế Hoa Mua... Cái màu như rót vào cung bậc của gam tím cho Đà Lạt đẹp đến ngẩn ngơ. Chợt lòng ngân lên những giai điệu của bài ca yêu dấu: “Miền gió tím”: “Có những ngày mải mê chân bước, chợt thấy mình lạc giữa mùa quên… ngơ ngác tím sao ta chẳng thấy mộng mị, hoang vu tím Đà Lạt”. Còn nhiều, nhiều lắm các loài có tên và những loài hoa dại trong cái màu gam tím đầy yêu thương này. Đó là những Phong Lan, Địa Lan của bản địa hay du nhập, đài các làm lên cái gam mầu đầy yêu thương, nhung nhớ của trời hoa Đà Lạt.
Nếu đến Đà Lạt bạn mới chỉ đến Vườn hoa thành phố, vườn hoa Minh Tâm, Thung lũng Tình yêu, Đồi Mộng Mơ, hay Suối Vàng, hoa bên hè phố, thì mới chỉ là một phần nhỏ trong vương quốc các loài hoa tuyệt vời. Mời bạn hãy đi từ vài ba đến vài chục cây số lấy trung tâm làm giao điểm. Đó là những nhà vườn được trồng và sản xuất theo công nghệ hiện đại bằng hệ thống nhà kính, nhà lưới. Với những làng hoa nổi tiếng từ xưa như ấp Hà Đông, Thái Phiên, Xuân Thọ, Đa Thành, Vạn Thành… Những con đường sẽ đưa bạn đến chân trời hoa. Đường đi Tà Nung qua Cam Ly đó là xứ sở của hoa Hồng, Đồng Tiên, Cẩm Chướng, Lan Tường. Đường đi Trại Mát, Xuân Thọ đó là thiên đường của các loài Cúc, Cúc xanh, Cúc trắng, Cúc vàng, Cúc nâu…. Đường mới Nha Trang, đi Đơn Dương, là xứ sở của hoa Rum, Loa Kèn, Tulip, Sao Tím, Phăng… muôn nẻo những cung đường là những thiên đường kì ảo của các loài hoa. Cùng với muôn ngàn những loài hoa dại chỉ cho bạn muôn vàn những nẻo đường mà bạn chưa hề biết. Nếu bạn yêu hoa Hồng bạn hãy về vùng Cam Ly, đi đường Tà Nung hoặc đường đi Suối Vàng, mời bạn hãy vào những nhà vườn để thỏa lòng ngắm nghía cái xứ sở của loài hoa tình yêu. Những loài hoa mang trong mình tình yêu của nàng Valentine đã được lai tạo với nhiều màu sắc: trắng, vàng, ánh trăng, son, sô-cô-la, nhung... Riêng tôi, loài hoa này đã chinh phục tôi từ thời thơ ấu, những câu truyện cổ tích với những lâu đài hoa hồng và chiếc cửa sổ nhỏ, với cặp mắt tròn xoe của cô công chúa nhìn ra bầu trời xanh xa lạ, có những đám mây trắng dần trôi… Đó là những món quà thiêng liêng, nuôi ấm tâm hồn của tuổi thơ tôi. Lạc vào những vườn hoa hồng, bạn sẽ bị đắm đuối trong cái hương thơm bất tận đượm tình của loài hoa này. Mỗi vườn hoa của một gia chủ cũng khác nhau. Có gia chủ chỉ chuyên trồng Hồng nhung, Hồng sô-cô-la, Hồng ánh trăng… hay Hồng hỷ cồ. Tôi đã được vào vườn hồng của một gia chủ chuyên trồng hoa Hỷ cồ, lần đầu tiên tôi bị choáng bởi những bông hoa bằng cả nắm tay nặng trịch, cái màu trắng được viền đỏ trên mỗi cánh hoa mới tuyệt diệu làm sao, nó như chiếc cổ trắng ngần của nàng Bạch Tuyết và chiếc môi son thắm hồng của nàng. Nghe nói mùa đông năm ngoái Công chúa Thụy Điển khi trở về quê ngoại (Đà Lạt) trong khi du ngoại, nơi mảnh đất cao nguyên nên thơ này, nàng đã tự cho mình “mất tích” cả một buổi chiều trong những vườn hồng tuyệt diệu.
Tôi yêu hoa hồng từ thuở nhỏ, ngày xưa cha tôi xin ở nhà ai một nhành hồng nhung, cha tôi đào một hố thật to cho đất tốt và phân mục, cha bảo tôi: “con hãy chịu khó hàng ngày tưới cho cây, có ngày cây trổ bông, nó sẽ mang lại cho con niềm tin, hy vọng”. Và đến một ngày những cánh hồng nhung đỏ thẫm thơm ngát đã được bừng nở, hương hoa thơm lừng trong lớp nhị vàng nuột như mật. Khi nở hết bông hoa gần bằng bát cơm con, tươi rói trong cái sức sống mãnh liệt đến hàng tuần, cái mùi thơm của những cánh hồng nhung ngày ấy đã theo tôi đi suốt năm tháng của cuộc đời. Tôi không quên lời nói của cha :“Hoa hồng là một loài hoa quý, có cả hương cả sắc như một người đàn bà đẹp, phải được cả vẻ đẹp về hình thức lẫn tâm hồn”.
Tôi rời quê hương trở về Hà Nội sống hơn hai mươi năm, mỗi tuần tôi lại mua tặng mình một bình Hồng nhung, vừa nhớ cha, cũng vừa ban cho mình những hy vọng trong cuộc đời, mặc dù là người yêu hoa và sành chơi hoa nhưng chưa bao giờ tôi được thưởng thức những bông hồng nở như hoa hồng của tuổi thơ tôi. Những cánh Hồng nhung tươi rói đầy sức sống kia cứ sậm lại và thâm đi rồi khắc khoải tự tàn cho đến khi tím chết. Tôi chạnh lòng tự an ủi mình, xót xa cho những đóa Hồng Nhung mà tôi yêu quý: “hoa mang từ các nơi đến do ướp lạnh để bảo quản mà, đành vậy thôi, đừng buồn…”.
Mấy năm nay tôi trở về Đà Lạt sống, tôi trồng nhiều loài hoa trên mảnh vườn xinh xinh, không quên trồng cho mình một gốc Hồng nhung, bỗng một ngày trên những thân cây, những nụ hồng mập mạp vươn thẳng. Những nụ hoa như được đón từ trong lòng đất mẹ bao la và được cả nắng gió của cha trời đầy phóng khoáng trong lành, từng nụ hoa nở bừng với những cánh Hồng nhung ngọt ngào mang sức sống mãnh liệt trong đắm say của nhụy vàng, tôi ngơ ngẩn ngắm hoa, bật khóc thầm gọi: “Cha ơi! Con đã tìm được hoa Hồng nhung của con rồi”…
Tôi lặng người miên man trong cái bất tận của các loài hoa, thầm cảm ơn đất trời, nơi cao nguyên bình yên trong lành. Thầm cảm ơn những người dân Đà Lạt tin yêu, đã đem cả tình yêu của mình, để dâng tặng cho cuộc đời muôn vàn những loài hoa quý. Đâu đây gió xuân đang về, đất trời Đà Lạt hây hây ấm nồng, những ngả đường Mai Anh Đào đã chúm chím những nụ hồng xinh xinh như chiếc môi hồng của thiếu nữ miền sơn cước.
Nào bạn hãy đi đi, xuân đã về rồi, xuân đã về trên mọi nẻo đường trong từng ngõ phố, đến những thung lũng hoa đào sắc thắm. Xuân đang về trong lòng người Đà Lạt, xuân đang về trong cả bạn và tôi.
Tản văn MAI LIÊNG
