Người S’tiêng nhớ ơn Bác Hồ

Từ Trung tâm huyện Cát Tiên, chúng tôi ngược phía thượng nguồn sông Đồng Nai khoảng 30 km về với bà con đồng bào dân tộc S’tiêng (Thôn 3, xã Phước Cát 2, huyện Cát Tiên). Sau gần một giờ đồng hồ chạy xe, buôn sóc người S’tiêng hiện ra trước mắt trông thật hữu tình. Những nếp nhà bình dị, thấp thoáng dưới những vườn cây trái xanh tốt; phía sau được che chắn bởi những cánh rừng già thuộc vùng lõi Vườn Quốc gia Cát Tiên, trước có dòng sông Đồng Nai ngày đêm tuôn chảy. 

Một đoạn đường thuộc Thôn 3, xã Phước Cát 2

Đặt chân lên vùng đất kiên dũng một thời, người chúng tôi được gặp đầu tiên là già làng Điểu K’Mốt. Vừa bước vào trong ngôi nhà kiên cố, khang trang, tôi ngước nhìn thấy ảnh Bác Hồ được gia đình già làng Điểu K’Mốt đặt ở nơi trang trọng nhất. Vừa rót trà mời khách, già làng Điểu K’Mốt trải lòng: “Không riêng gì nhà mình đâu mà tất cả bà con người S’tiêng nơi đây đều thờ ảnh Bác Hồ”. 

Không phải ngẫu nhiên, hình ảnh Bác Hồ lại in đậm trong tâm trí của đồng bào dân tộc S’tiêng hàng chục năm nay. Hơn 60 năm trước, nơi đây là vùng căn cứ cách mạng. Đơn vị C200 của Khu VI nhận nhiệm vụ của Trung ương Cục mở đường để đón đoàn B90 từ miền Bắc vào mở hành lang chiến lược Bắc - Nam đi qua vùng đất phía Nam của tỉnh Lâm Đồng. Ngày ấy, buôn sóc người S’tiêng, người Mạ nằm lọt thỏm giữa những cánh rừng già; cái ăn, cái mặc còn thiếu thốn đủ bề nhưng chuyện gùi gạo, mang thực phẩm vào rừng nuôi bộ đội thì không chút đắn đo suy nghĩ. Không chỉ thanh niên trai tráng trong các buôn sóc mà cả người già, phụ nữ, con trẻ đồng bào dân tộc S’tiêng, người Mạ đều theo Đảng, theo Bác Hồ làm cách mạng cho đến ngày đất nước thống nhất.

Trong câu chuyện hôm nay, mặc dù đã qua 75 mùa rẫy, nhưng lời nói và cử chỉ của già làng Điểu K’Mốt vẫn chắc nịch như cây rừng. Những ký ức năm tháng tham gia kháng chiến chống Mỹ vẫn vẹn nguyên trong tâm trí ông. Năm 14 tuổi, Điểu K’Mốt đã tham gia cách mạng với vai trò là dân quân du kích; lên 18 tuổi, ông trở thành bộ đội chính quy. Đến năm 1973, do sức khỏe không đảm bảo nên Điểu K’Mốt xuất ngũ với quân hàm đại úy. Những cái tên như Điểu Son, Điểu K’Đai, Điểu Thị Hơn, Điểu K’Dố… ở cùng buôn sóc, đã một thời cùng ông cầm súng làm cách mạng, đánh đuổi Mỹ - ngụy. Họ chỉ tâm niệm một điều, chỉ có Đảng, có Bác Hồ mới mang lại bình yên, mang lại cơm no, áo ấm cho người dân trong buôn sóc. Đến nay, kẻ còn, người mất, nhưng niềm tin mãnh liệt ấy đã được truyền lại cho các thế hệ người S’tiêng nơi đây ghi nhớ những công ơn to lớn ấy. 

Tìm hiểu đời sống của người S’tiêng nơi đây sau gần 50 năm đất nước thống nhất, chúng tôi được anh Điểu K’Đốt (sinh năm 1977, con già làng Điểu K’Mốt) hiện là Bí thư Chi bộ, Trưởng Thôn 3 thông tin nhiều điều đáng mừng. Toàn thôn hiện có 45 hộ, 171 khẩu, 100% là người dân tộc S’tiêng, nhưng chỉ còn 3 hộ nghèo (hộ người già neo đơn hoặc hộ bị bệnh nan y). Với diện tích đất sản xuất 153 ha, bình quân mỗi hộ dân có trên 3 ha, chủ yếu là diện tích trồng điều. Sau này, được ngành Nông nghiệp huyện Cát Tiên hỗ trợ cây giống, phân bón, được cán bộ hướng dẫn khoa học - kỹ thuật, nên bà con trồng xen nhiều loại cây ăn trái như sầu riêng, ca cao, bưởi… trên diện tích vườn điều. Bà con còn chăn nuôi trâu, bò, heo nên kinh tế gia đình đã từng bước ổn định và phát triển. Hơn nữa, hộ nào cũng nhận khoán quản lý, bảo vệ rừng nên thu nhập của người dân nơi đây được cải thiện hơn. 

Ông Trương Văn Xã - Phó Chủ tịch UBND xã Phước Cát 2 cho biết thêm: “Bà con người S’tiêng Thôn 3 chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. An ninh trật tự buôn sóc luôn được giữ vững. Mặc dù sống sát với vùng lõi Vườn Quốc gia Cát Tiên, bà con S’tiêng không vi phạm lâm luật. Người dân chỉ đi lấy những lâm sản phụ như rau nhíp, cà đắng, đọt mây… về dùng, trong điều kiện pháp luật cho phép. Chú tâm làm ăn, xây dựng kinh tế gia đình, góp phần đưa buôn sóc ngày càng khang trang, no ấm hơn”. 

Chia tay buôn sóc người S’tiêng và núi rừng Cát Tiên, chúng tôi ấn tượng mãi về hình ảnh những người con S’tiêng như bà Điểu Thị Giang (74 tuổi) ngày ngày thắp nén tâm nhang kính dâng lên Bác Hồ để bày tỏ tấm lòng biết ơn Người; hình ảnh bà Điểu Thị Dút (72 tuổi) hào hứng nấu món rau nhíp trong ống lồ ô, cho bữa cơm trưa thêm dư vị “núi rừng”; chị Điểu Thị Liên với nét mặt tươi vui khi vừa xây được căn nhà mới do Nhà nước hỗ trợ kinh phí… Những hình ảnh bình dị, thân thương của cuộc sống mới nơi buôn sóc người S’tiêng như làn gió mát, làm giảm bớt cái nắng gắt của miền rừng, giữa đại ngàn trùng điệp Nam Tây Nguyên.