Trong chặng đường lịch sử 66 năm của mình, lực lượng vũ trang Lâm Đồng đã viết nên những chiến công oanh liệt, tô đậm thêm trang sử vàng truyền thống quê hương Lâm Đồng.
LLVT tỉnh Lâm Đồng hôm nay |
Tháng 8/1945, sau khi quân Nhật đầu hàng đồng minh, dưới sự chỉ đạo của cán bộ Việt Minh, phong trào chuẩn bị tổng khởi nghĩa tại Lâm Viên, Đồng Nai Thượng diễn ra khẩn trương.
Chỉ trong vòng 7 ngày (từ ngày 22/8 đến 28/8/1945) cuộc khởi nghĩa giành chính quyền trên địa bàn Lâm Viên - Đồng Nai Thượng đã giành được thắng lợi, chính quyền cách mạng và Mặt trận Việt Minh được thành lập từ tỉnh đến cơ sở, góp phần cùng cả nước làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, lập nên Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi trước hết phải nói đến sự lãnh đạo của các tổ chức đảng, của tổ chức Việt Minh, sự tham gia đông đảo của công nhân, nông dân, đồng bào các dân tộc Kinh - Thượng. Bên cạnh những yếu tố nêu trên, lực lượng vũ trang cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Ban đầu là những nòng cốt trong lực lượng thanh niên được cán bộ, đảng viên của Đảng và những quần chúng cốt cán giác ngộ, họ từng bước được vũ trang, củng cố về tư tưởng và tổ chức đưa đến sự ra đời của các đơn vị tự vệ. Các đơn vị này đã hỗ trợ tích cực phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân, cướp chính quyền địch, giành chính quyền về tay nhân dân tại Đ’Ran, Cầu Đất - Trạm Hành, Đà Lạt, B’Lao, Di Linh.
Đến ngày 23/8/1945 khi Ủy ban Khởi nghĩa tỉnh Lâm Viên được thành lập thì lực lượng tự vệ đồng thời cũng được củng cố kiện toàn và trở thành lực lượng vũ trang đầu tiên của tỉnh Lâm Viên, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của tổ chức Đảng và Mặt trận Việt Minh tỉnh Lâm Viên. Chỉ trong một thời gian ngắn tổ chức Đảng và Mặt trận Việt Minh đã thành lập được 3 đại đội vệ quốc quân, 15 trung đội du kích. Đến năm 1950 - 1951 nhiều đội vũ trang tuyên truyền, đội cảm tử được thành lập rộng khắp ở các huyện và thị xã Đà Lạt. Từ đó, ngày 23/8/1945 trở thành Ngày truyền thống của lực lượng vũ trang tỉnh Lâm Đồng.
Sau ngày 30/4/1975, lực lượng vũ trang tỉnh Lâm Đồng đã đưa hơn 1.000 cán bộ, chiến sĩ, chuyên gia làm nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia chủ yếu ở hai tỉnh Xiêm Riệp và Prech-vi-hia, mở nhiều đợt truy quét địch, làm tan rã gần 4.000 tên, thu trên 600 súng các loại, xóa 3 căn cứ lõm, bắt 134 tên, gọi trình diện 300 tên. Với tinh thần “giúp bạn như giúp mình”, 10 năm làm nghĩa vụ quốc tế, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh Lâm Đồng luôn nêu cao ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng, thủy chung. Được nhà nước Campuchia tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, 41 đồng chí được tặng thưởng Huân chương Hữu nghị.
Trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, lực lượng vũ trang tỉnh tiếp tục sát cánh cùng lực lượng công an truy quét, tiêu diệt bọn phản động Fulro. Vừa truy quét bên ngoài, vừa bóc gỡ bên trong, kết hợp giữa tuyên truyền và giáo dục với các biện pháp tổng hợp, từ tháng 4/1975 đến cuối năm 1985, ta đã tiêu diệt và gọi hàng 4.635 tên, thu 2.734 khẩu súng, bóc gỡ 16.936 tên Fulro. Từ đầu cuộc kháng chiến chống Mỹ đến lúc kết thúc chiến tranh, lực lượng vũ trang tỉnh Lâm Đồng đã đánh 4.140 trận trên cả 3 vùng chiến lược, diệt gọn 5 tiểu đoàn, 22 đại đội, 53 trung đội, bắt hơn 1.000 tên, phá hủy 707 xe quân sự, bắn rơi 127 máy bay các loại, phá hủy 39 khẩu pháo, thu hơn 15.000 súng các loại và nhiều phương tiện chiến tranh của địch.
Ghi nhận sự đóng góp to lớn của quân và dân Lâm Đồng trong hai cuộc kháng chiến chống đế quốc xâm lược Pháp - Mỹ cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước đã tặng thưởng 1 Huân chương Sao vàng cho quân và dân Lâm Đồng. 4 Huân chương Hồ Chí Minh cho 1 tập thể và 3 cá nhân. Tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho 28 tập thể và 13 cá nhân, 6 đơn vị được tặng danh hiệu “Thành đồng quyết thắng”, 1 đơn vị là “Lá cờ đầu chống phá ấp chiến lược”. 128 “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”, 155 Huân chương Độc lập, 164 Huân chương Quân công, 3.584 Huân chương Chiến công giải phóng, 495 Huân chương Kháng chiến chống Pháp, 11.447 Huân chương Kháng chiến chống Mỹ và nhiều cờ thi đua, bằng khen, giấy khen. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, toàn tỉnh Lâm Đồng có 3.511 liệt sĩ, 2.876 thương binh, 808 gia đình có công với cách mạng. Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, ngày 23/6/2003 Chủ tịch Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã ký quyết định phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho nhân dân và lực lượng vũ trang nhân dân tỉnh Lâm Đồng.