Có tới một phần ba số đơn vị tham gia thực hiện các dự án đầu tư, xây dựng công trình được thanh tra chuyên ngành xây dựng phát hiện có sai phạm sau khi thanh tra.
Có tới một phần ba số đơn vị tham gia thực hiện các dự án đầu tư, xây dựng công trình được thanh tra chuyên ngành xây dựng phát hiện có sai phạm sau khi thanh tra. Tình hình này cho thấy công tác quản lý, thực hiện dự án đầu tư của các đơn vị để xảy ra những vi phạm ít nhiều ảnh hưởng chất lượng dự án đầu tư cũng như công trình xây dựng.
Một dự án đầu tư thông thường liên quan đến các đơn vị chủ đầu tư, tư vấn, thiết kế, giám sát dự án… và nhà thầu xây dựng. Trong quá trình thực hiện dự án đầu tư các thủ tục cần phải thực hiện các bước đó là công tác lập dự án đầu tư, thẩm tra, phê duyệt dự án, giám sát thi công xây dựng, nghiệm thu công trình… Bất cứ công đoạn nào để xảy ra sai phạm cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công trình, dự án. Tuy những sai phạm chưa ở mức độ gây hậu quả nghiêm trọng nhưng với một phần ba đơn vị sai phạm trong tổng số đơn vị được thanh tra cho thấy mức độ vi phạm trong quá trình quản lý, thực hiện dự án đầu tư còn diễn ra ở mức cao. Theo Thanh tra Sở Xây dựng cho biết, trong 16 cuộc thanh tra được Thanh tra sở tiến hành gần đây đối với 19 dự án công trình, với 95 đơn vị bao gồm: Chủ đầu tư, nhà thầu tư vấn thiết kế, thẩm tra dự án, quản lý dự án, giám sát và nhà thầu xây dựng được thanh tra thì có tới 34 đơn vị có liên quan đến sai phạm. Các hành vi vi phạm chủ yếu là quá trình lập báo cáo đầu tư, thẩm tra dự án, phê duyệt dự án, đo bóc tách khối lượng công trình, áp tỷ lệ định mức hay đơn giá dự toán không chính xác. Đáng nói hơn là quá trình tổ chức nghiệm thu công trình xây dựng sai quy định, báo cáo kết quả thẩm tra không chính xác làm sai lệch giá trị dự toán và không thực hiện giám sát thi công xây dựng đúng với hợp đồng đã ký kết. Với những hành vi vi phạm của các đơn vị nêu trên, cơ quan chức năng đã xử phạt hành chính 32 đơn vị với tổng số tiền trên 567 triệu đồng (Trong đó, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành 6 quyết định xử phạt hành chính với tổng số tiền 210 triệu đồng, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng ban hành 26 quyết định xử phạt số tiền trên 357 triệu đồng. Đồng thời, Giám đốc Sở Xây dựng cũng ban hành quyết định thu hồi tiền thất thoát đối với 2 đơn vị số tiền hơn 82 triệu đồng).
Cũng theo Thanh tra Sở Xây dựng, bên cạnh việc xử phạt hành chính, các cơ quan chức năng cũng đã yêu cầu chủ đầu tư giảm giá trị thanh toán số tiền trên 950 triệu đồng đối với 6 dự án, công trình, thu hồi số tiền hơn 49 triệu đồng đã được thanh toán sai chế độ quy định. Đồng thời, yêu cầu chủ đầu tư không thanh toán số tiền gần 491,3 triệu đồng đối với 7 dự án, công trình do thẩm tra, phê duyệt dự toán tính thừa định mức chi phí tư vấn đầu tư xây dựng; bóc tách trùng, thừa khối lượng so với thực tế không phải thi công. Một số hạng mục, công trình thi công không đảm bảo chất lượng theo hồ sơ thiết kế được duyệt buộc phải khắc phục, sửa chữa và yêu cầu 3 đơn vị chủ đầu tư làm việc với các đơn vị tư vấn, thiết kế lập bổ sung quy trình bảo trì công trình xây dựng đúng với quy định của Nhà nước. Đề nghị chủ đầu tư, nhà thầu liên quan đến hai dự án, công trình xác định lại đơn giá gạch xây dựng đúng với giá thị trường nơi tiến hành xây dựng công trình làm cơ sở thanh toán vốn, tránh tình trạng gây thất thoát vốn đầu tư xây dựng.
Mặc dù trong số dự án được thanh tra chưa phát hiện trường hợp nào vi phạm trật tự xây dựng đô thị, nhưng với tỷ lệ đơn vị vi phạm hành chính, thanh quyết toán sai quy định… ít nhiều nói lên hiện trạng quản lý dự án, công trình vẫn còn nhiều vấn đề cần chấn chỉnh.
XUÂN TRUNG