Với những địa phương vùng sâu vùng xa của Lâm Đồng, vệ sinh môi trường còn chưa thực sự được bảo đảm, đặc biệt là nhiều gia đình vẫn sử dụng nhà vệ sinh không đạt chuẩn làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe mọi người, nhất là trẻ em.
Với những địa phương vùng sâu vùng xa của Lâm Đồng, vệ sinh môi trường còn chưa thực sự được bảo đảm, đặc biệt là nhiều gia đình vẫn sử dụng nhà vệ sinh không đạt chuẩn làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe mọi người, nhất là trẻ em. Bởi vậy, Dự án “Quỹ quay vòng vốn vệ sinh” của Tiểu dự án cấp nước tỉnh Lâm Đồng, thuộc Dự án Phát triển cấp nước đô thị Việt Nam từ vốn vay của Ngân hàng Thế giới, đã cho nhiều gia đình cơ hội nâng cao điều kiện sống, bà con nông dân được sử dụng nước sạch, cải tạo và nâng cấp các công trình vệ sinh, góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Dự án đã xác định rất hợp lý rằng với các gia đình nông thôn, phụ nữ là người chịu trách nhiệm chính về nội trợ cũng như các vấn đề liên quan tới sức khỏe gia đình. Vì vậy, sự tham gia của Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp là điều cần thiết giúp dự án hoạt động hiệu quả. Trên cơ sở bình xét, phân loại đối tượng theo mục tiêu, yêu cầu của dự án, trong đó chú trọng là những hội viên phụ nữ nghèo, gia đình chính sách, hộ có thu nhập thấp chưa có nhà vệ sinh hoặc có nhưng chưa đạt tiêu chuẩn đã được Hội LHPN khảo sát, đánh giá và tiến hành cho vay. Tại Lâm Đồng, hiện có 6 thị trấn tại 4/12 huyện Lâm Hà, Đơn Dương, Đạ Huoai và Đam Rông, được chọn để triển khai dự án. Theo đó, mỗi hộ gia đình được vay từ 4 - 8 triệu đồng, với lãi suất 0,5%/tháng trong tối đa 60 tháng. Số tiền này được các hộ dùng để xây dựng, sửa chữa nhà vệ sinh, hệ thống nước sạch tại gia đình. Chị Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, Trưởng Ban quản lý Quỹ quay vòng vốn thị trấn Madagui, Hội LHPN huyện Đạ Huoai cho biết: “Đạ Huoai hiện có 120 hộ chị em phụ nữ được vay, có hộ giải ngân 4 triệu, có hộ 8 triệu, 3 tháng sau hội đi kiểm tra thì nhìn chung chị em đều sử dụng nguồn vốn đúng mục đích”.
Hiện tại đã có 400 hộ gia đình đã được tiếp cận nguồn vốn để xây dựng công trình nhà vệ sinh. Qua khảo sát, trong tổng số 400 hộ này thì đã có 340 hộ tiến hành xây dựng và sửa chữa nhà vệ sinh theo đúng mục tiêu của dự án, số còn lại đang trong quá trình thực hiện do vừa tiếp cận nguồn vốn trong tháng 4 năm 2012. Điều đáng nói là thông qua dự án này, hiệu quả của nguồn vốn vay đã phát huy tác dụng không chỉ góp phần cải thiện môi trường, điều kiện sống của các hộ gia đình, Quỹ quay vòng vốn vệ sinh còn mang lại nhiều lợi ích khác trong việc tạo sự chuyển biến cơ bản về nhận thức của cán bộ, hội viên phụ nữ về tầm quan trọng của môi trường đối với sức khỏe cộng đồng, trách nhiệm của mọi người về giữ gìn vệ sinh cá nhân. Chị Đỗ Thị Hồng, Chi hội Phụ nữ thôn Phúc Tân, xã Tân Hà, huyện Lâm Hà phấn khởi nói: “Nói chung là chị em ở đây còn nhiều khó khăn, có hộ không có nhà vệ sinh, giờ thông qua quỹ này, chị em có điều kiện hơn để xây dựng mới, nâng cao môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống. Tôi mong muốn thời gian tới sẽ có nhiều chị em được vay nguồn quỹ này hơn nữa để cùng nhau phát triển, bảo vệ môi trường”.
Không chỉ cho chị em vay vốn cải thiện điều kiện sống, những “ràng buộc” do dự án đặt ra cũng giúp chị em có thêm thu nhập. Đó là việc chị em tham gia những tổ tiết kiệm do Hội Phụ nữ tổ chức, đóng góp tạo quỹ cho những hộ chị em nghèo vay để có thêm vốn phát triển sản xuất. Mỗi tháng, các chi hội phụ nữ đều sinh hoạt lồng ghép với tuyên truyền vệ sinh môi trường, chăm sóc sức khỏe, trẻ em, động viên nhau trả vốn, lãi vay đúng hạn. Dự án cho các hộ vay với lãi suất thấp, trả dần cả vốn và lãi trong 60 tháng, mỗi tháng chỉ từ vài chục tới 100 ngàn nên tạo điều kiện thuận lợi cho chị em trả vốn vay.
Tuy số lượng hội viên được tiếp cận nguồn vốn và địa bàn triển khai dự án chưa được rộng rãi, song những gì mà dự án đem lại đã giúp nhiều hội viên phụ nữ tiếp cận nguồn vốn vay để xây dựng các công trình vệ sinh. Quan trọng hơn là nâng cao nhận thức cho hội viên vùng nông thôn trong việc sử dụng nước sạch, vệ sinh môi trường, đẩy lùi dịch bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Diệp Quỳnh