Hoạt động truyền thông dân số ngày càng thay đổi để phù hợp với tình hình hiện nay, đáp ứng yêu cầu về tiếp cận thông tin, dịch vụ KHHGĐ của người dân một cách tự nguyện, dễ chấp nhận.
Hoạt động truyền thông dân số ngày càng thay đổi để phù hợp với tình hình hiện nay, đáp ứng yêu cầu về tiếp cận thông tin, dịch vụ KHHGĐ của người dân một cách tự nguyện, dễ chấp nhận.
Mô hình thăm, tư vấn tại hộ gia đình ở nhiều địa bàn dân cư trong tỉnh đã đem lại kết quả cao. Chị Nguyễn Thị Ly, chuyên trách dân số - KHHGĐ của xã Lát (Lạc Dương) cho hay: Mô hình này rất phù hợp tại 6 thôn chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có 2 thôn Păng Tiêng và Đạ Nghịch xa trung tâm đến 30 km. Xã có hơn 1.000 hộ, cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số phân nhóm quản lý đối tượng để tuyên truyền vận động, nhất là các cặp vợ chồng sinh con một bề, nhóm đã sinh con thứ hai trở lên, nhóm cặp vợ chồng chưa áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại… Việc tổ chức thăm, tư vấn tại hộ gia đình giúp cho cộng tác viên tìm hiểu những khó khăn của từng đối tượng, nhu cầu KHHGĐ và hướng dẫn các biện pháp tránh thai phù hợp với từng đối tượng. Cách tiếp cận này giúp cho người dân ý thức được tầm quan trọng của KHHGĐ, lợi ích thiết thực khi làm tốt việc KHHGĐ.
Từ mô hình này, xã Lát đã vận động 549 trường hợp áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, đạt 61%. Tỉ lệ sinh con thứ ba giảm dần từ 36% năm 2005, xuống còn 22,4% năm 2011. Tỉ lệ tăng dân số tự nhiên giảm từ 1,7% (năm 2005) xuống 1,3% (năm 2011). Mức giảm sinh hàng năm đều đạt theo chỉ tiêu của huyện giao. Nhờ tư vấn tại hộ gia đình, các kiến thức về dân số, SKSS, KHHGĐ được phổ biến đến đối tượng nhanh, cụ thể, dễ nhớ, dễ áp dụng, mọi thắc mắc được giải thích kịp thời, tạo sự thông hiểu giữa cộng tác viên dân số và đối tượng vận động để chuyển đổi hành vi phù hợp. Cộng tác viên đến nhà phân tích cho đối tượng hiểu được lợi ích của việc KHHGĐ, những ưu, khuyết điểm của từng biện pháp tránh thai hiện đại, nguy cơ và hệ luỵ của việc sinh dày, sinh nhiều con. Hoạt động này không chỉ tác động đến người phụ nữ trong gia đình, mà tác động trực tiếp đến người chồng để nam giới hiểu rõ và nhận thức đúng về chia sẻ trách nhiệm KHHGĐ. Thời gian đi tuyên truyền tại hộ gia đình chủ yếu vào buổi tối lúc các gia đình vừa ăn tối xong và các ngày thứ bảy, chủ nhật khi bà con tạm ngưng công việc để đi lễ nhà thờ.
Xã Lạc Lâm cũng triển khai mô hình này, nhờ sự nhiệt tình tuyên truyền vận động “mưa dầm thấm lâu” của 13 cộng tác viên trên địa bàn xã 3 năm gần đây, đã vận động thêm 9 ca đình sản, 189 trường hợp đặt vòng và số trường hợp áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại tăng lên rõ rệt. Chị Nguyễn Thị Thu Loan, chuyên trách dân số xã Lạc Lâm (Đơn Dương) cho rằng, chọn hình thức truyền thông vận động thăm tư vấn tại gia đình về dân số KHHGĐ đối với xã có 2.000 hộ, 87% bà con theo đạo Thiên chúa giáo ở Lạc Lâm là phù hợp. Nói về KHHGĐ trong vùng Thiên chúa giáo phải hết sức tế nhị và kiên trì, trách nhiệm của cộng tác viên là “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”. Đội ngũ cán bộ dân số thường xuyên tiếp cận với người có uy tín trong cộng đồng: Cha xứ, già làng để tăng tiếng nói thuyết phục bà con thực hiện KHHGĐ.
Địa bàn rộng như xã Lộc An (Bảo Lâm) với 16 thôn buôn cũng áp dụng mô hình thăm tư vấn hộ gia đình đem lại hiệu quả cao. Liên tục 3 năm qua, đội ngũ cộng tác viên ở cơ sở bám địa bàn và tiếp cận các gia đình vận động được 25 ca đình sản, 1.200 ca đặt vòng, tăng tỉ lệ áp dụng biện pháp tránh thai từ 5% - 10% hàng năm. Chị Đỗ Thị Lạng, chuyên trách dân số xã Lộc An chia sẻ kinh nghiệm: Hiệu quả công việc đem lại khi đội ngũ tư vấn tại nhà phân tích cho các hộ gia đình hiểu được lợi ích của việc sử dụng biện pháp tránh thai, xây dựng gia đình ít con, để có điều kiện phát triển kinh tế, con cái học hành thành đạt.
Chị Nguyễn Thị Minh Nguyệt, chuyên trách dân số xã Quốc Oai (Đạ Tẻh) chia sẻ việc áp dụng mô hình này tại xã có tỉ lệ hộ nghèo chiếm hơn 31% và hộ cận nghèo 26,55% như sau: Tư vấn tại nhà cung cấp đầy đủ chính xác thông tin về các biện pháp tránh thai, giúp cho đối tượng có cơ hội lựa chọn biện pháp phù hợp. Hướng dẫn KHHGĐ không chỉ cung cấp các biện pháp tránh thai, mà còn giúp các cặp vợ chồng quyết định số con (1-2 con), lựa chọn thời điểm sinh con, khoảng cách giữa các lần sinh phù hợp. Kết quả tỉ lệ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại của xã Quốc Oai tăng lên 72%, tỉ lệ sinh con thứ ba trở lên giảm còn 15%, tỉ lệ tăng dân số tự nhiên giảm thấp còn 0,85%. Nhận thức của người dân có sự chuyển biến rõ rệt. Trong vùng đồng bào dân tộc của xã đã hình thành một CLB không sinh con thứ ba trở lên. Kênh tư vấn hộ gia đình cung cấp dịch vụ KHHGĐ thuận lợi, an toàn, có chất lượng đến tận tay người dân.
AN NHIÊN
