Giải quyết việc làm và xuất khẩu lao động khó đạt chỉ tiêu?

Năm 2012, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ - TB & XH) đã có nhiều giải pháp để chỉ đạo thực hiện chỉ tiêu về giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động (XKLĐ), đào tạo nghề, thực hiện chính sách người có công, giảm nghèo và các chính sách an sinh xã hội.

Sinh viên đăng ký hồ sơ tại Trung tâm Giới thiệu việc làm Lâm Đồng. Ảnh: Ngọc Minh

Theo báo cáo của Sở LĐ - TB & XH, ước năm 2012, toàn tỉnh đã giải quyết việc làm cho 28.600 lao động so với chỉ tiêu đề ra là 30.000 lao động, trong đó, XKLĐ được 580 người trên chỉ tiêu 600, đạt 95,2% so với kế hoạch. Theo ông Trương Ngọc Lý - Giám đốc Sở LĐ - TB & XH, nguyên nhân cả giải quyết việc làm và XKLĐ không đạt chỉ tiêu trước hết là do năm 2012 là năm tiếp theo của suy thoái kinh tế, khủng hoảng nợ công… trên thế giới, trong nước cũng bị ảnh hưởng nên nền kinh tế cả nước nói chung và Lâm Đồng nói riêng bị suy giảm, dẫn đến các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc nên người lao động mất việc làm nhiều, cơ hội tìm việc làm khó khăn… Theo thống kê của ngành chức năng, từ năm 2011 đến nay, cả nước có gần 100.000 doanh nghiệp giải thể. Ở Lâm Đồng, cũng trong thời gian qua, đã có 74 doanh nghiệp bị giải thể và hơn 170 doanh nghiệp xin ngừng hoạt động và ngưng đóng thuế. Đối với XKLĐ, thị trường Hàn Quốc “đóng cửa” do lao động Việt Nam đã đến hạn nhưng không chịu về nước và hơn 16.000 lao động bỏ trốn đã gây khó khăn cho hơn 12.000 người đã học và có chứng chỉ mà không có cơ hội đi XKLĐ tại thị trường này. Tại Lâm Đồng, có khoảng 150 lao động đã thi đậu tiếng Hàn nhưng chưa có cơ hội đi làm việc ở Hàn Quốc, và hiện tại, việc tạo nguồn lớp tiếng Hàn với 50 học viên đang mở chưa có hướng giải quyết. Còn đối với thị trường Trung Đông và Malaysia có tuyển dụng lao động nhưng với số lượng ít, chi phí cao nhưng thu nhập chỉ ở mức trung bình và trên trung bình nên không phù hợp với nguyện vọng của người lao động. Thị trường Nhật Bản rất hấp dẫn với nhiều lao động, số lượng tuyển dụng khá lớn, song số lượng lao động đáp ứng được yêu cầu về độ tuổi, trình độ văn hoá, tay nghề còn hạn chế, vì vậy, số lượng được tuyển dụng chưa cao.

Ngoài những nguyên nhân trên, một nguyên nhân khác cũng ảnh hưởng đến giải quyết việc làm và XKLĐ, đó là sự mất cân đối nghiêm trọng của thị trường lao động. Hiện nay, nhu cầu tuyển dụng tập trung vào lao động kỹ thuật, trong khi đó, nguồn cung lao động có trình độ cao đẳng - đại học lại cao. Theo báo cáo của Trung tâm Giới thiệu việc làm Lâm Đồng, trong năm 2012, tổng số nhu cầu đại học là 90 nhưng số người nộp đơn xin việc lên đến trên 3.000 hồ sơ, số người có trình độ cao đẳng xin việc là 952 người nhưng nhu cầu của các nhà tuyển dụng chỉ có 69 lao động. Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng công nhân kỹ thuật là 543 lao động nhưng chỉ có 342 người nộp đơn xin việc.

Để đạt chỉ tiêu giải quyết việc làm và XKLĐ năm 2013, ngành LĐ - TB & XH đã đề ra nhiều giải pháp, trong đó, tăng cường công tác thông tin tuyên truyền để định hướng cho người sử dụng lao động và lao động. Bên cạnh đó, dạy nghề và học nghề đáp ứng nhu cầu xã hội để thu hẹp khoảng cách cung - cầu hiện nay. Đồng thời, đổi mới phương thức tổ chức các phiên giao dịch việc làm bằng cách kết nối với các địa điểm khác ngoài Trung tâm giới thiệu việc làm, như tại các trung tâm dạy nghề ở các huyện để giúp người sử dụng lao động gặp gỡ và tuyển dụng lao động trên chính địa bàn mình. Việc này cũng giúp người lao động mà đa số lao động tìm việc là lao động nghèo không tốn kém chi phí đi lại và giúp các đơn vị dạy nghề có điều kiện tiếp cận với doanh nghiệp để nắm bắt được nhu cầu tuyển dụng, từ đó, đào tạo theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp. Mặt khác, Sở LĐ - TB & XH cũng chỉ đạo Trung tâm giới thiệu việc làm tìm kiếm, kết nối với những doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng nhiều lao động có trình độ cao đẳng, đại học để giải quyết việc dư thừa số lao động có trình độ này. Đồng thời, khuyến cáo người lao động học thêm những ngành nghề khác mà xã hội đang cần để rộng đường hơn trong tìm kiếm việc làm.

TUẤN HƯƠNG