Chính xác hơn, số tiền mà cơ quan chức năng vừa ra quyết định thu hồi của Công ty cổ phần sữa Đà Lạt là 1.073.567.715 đồng; trong đó gồm 894.747.715 đồng truy thu tiền thuê đất và 178.822.000 đồng truy thu tiền thuế sử dụng đất nông nghiệp. Đáng nói hơn, trong vụ việc này, lỗi không chỉ thuộc Công ty cổ phần sữa Đà Lạt mà một phần không nhỏ thuộc về các cơ quan chức năng của huyện Đơn Dương và tỉnh Lâm Đồng.
Chính xác hơn, số tiền mà cơ quan chức năng vừa ra quyết định thu hồi của Công ty cổ phần sữa Đà Lạt là 1.073.567.715 đồng; trong đó gồm 894.747.715 đồng truy thu tiền thuê đất và 178.822.000 đồng truy thu tiền thuế sử dụng đất nông nghiệp. Đáng nói hơn, trong vụ việc này, lỗi không chỉ thuộc Công ty cổ phần sữa Đà Lạt mà một phần không nhỏ thuộc về các cơ quan chức năng của huyện Đơn Dương và tỉnh Lâm Đồng.
Công ty cổ phần (CP) sữa Đà Lạt có tiền thân là Nông trường Giống bò sữa Lâm Đồng (sau đổi thành Công ty Giống bò sữa Lâm Đồng), thuộc Công ty Chăn nuôi Việt Nam (Bộ NN-PTNT). Tháng 10.2004, Công ty Giống bò sữa Lâm Đồng được chuyển thành Công ty CP Giống bò sữa Lâm Đồng; và sau đó, qua 8 lần được chứng nhận thay đổi đăng ký kinh doanh từ 2005 – 2012, tên của đơn vị này chính thức được gọi là “Công ty CP sữa Đà Lạt” cho đến ngày nay. Tuy trải qua một số biến động về mô hình hoạt động và “thay tên đổi họ” nhưng chung quy lại, tổng diện tích đất mà Công ty CP sữa Đà Lạt (với tiền thân là Nông trường Giống bò sữa Lâm Đồng) đã được Nhà nước cho thuê là 589,9ha tại địa bàn huyện Đơn Dương; trong đó gồm 544,72ha tại xã Tu Tra và 45,18ha tại xã Đạ Ròn.
Trong suốt quá trình sử dụng đất từ trước đến nay, Công ty CP sữa Đà Lạt cho rằng đơn vị mình thuộc đối tượng miễn tiền thuê đất bởi nhiều lý do. Một trong những lý do mà đơn vị này đã viện dẫn là: Ngày 20.9.2005, khi được chuyển từ doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần, Công ty CP Giống bò sữa Lâm Đồng đã có đơn xin cấp chứng nhận ưu đãi đầu tư và đã được cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng trả lời: “Đối với doanh nghiệp sau khi cổ phần hoá được hưởng ưu đãi (miễn tiền thuê đất 13 năm - PV) như đối với doanh nghiệp thành lập mới theo quy định của pháp luật về khuyến khích đầu tư mà không cần phải làm thủ tục để cấp chứng nhận ưu đãi đầu tư”.
Tuy nhiên, bởi không thực sự… yên tâm nên ngày 21.12.2005, Công ty CP sữa Đà Lạt tiếp tục gửi văn bản cho Cục thuế Lâm Đồng để hỏi cặn kẽ hơn: “Công ty chúng tôi được hưởng những ưu đãi như thế nào về thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền thuê đất, thuế nhập khẩu máy móc thiết bị chuyên dùng? Để được hưởng ưu đãi, Công ty chúng tôi phải thực hiện những thủ tục gì có liên quan?”. Phúc đáp công văn của Công ty CP sữa Đà Lạt, Cục thuế Lâm Đồng đã trả lời bằng Văn bản số 1788/CT-TT&HT ngày 29.12.2005 với nhiều nội dung. Riêng phần giải thích về tiền thuê đất của Công ty CP sữa Đà Lạt, trong văn bản này, Cục thuế Lâm Đồng ghi… chung chung rằng: “Đối với đất thuê sử dụng cho hoạt động đầu tư vào ngành nghề, lĩnh vực quy định tại danh mục A được miễn tiền thuê đất mười ba năm kể từ ngày ký hợp đồng thuê đất…”.
Dựa trên cơ sở của các văn bản “pháp lý” này, suốt từ bấy đến giờ, Công ty CP sữa Đà Lạt đã không hề nghĩ đến chuyện phải làm nghĩa vụ cho Nhà nước đối với gần 590ha đất mà mình đã thuê của Nhà nước.
Cùng với sự “ưu ái” về tiền thuê đất như trên, điều “bất ngờ” hơn là Công ty CP sữa Đà Lạt còn nhận được sự ưu đãi đặc biệt của UBND huyện Đơn Dương về việc miễn giảm toàn bộ tiền thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với 293ha (trong tổng số gần 590ha) thuộc đối tượng đất nông nghiệp chịu thuế, và thời gian miễn giảm là suốt từ 2005 đến 2010. Quy thành tiền từ khoản thóc nghĩa vụ 63.865kg/năm (theo quy định chung) của 293ha đất nông nghiệp trong thời hạn “miễn giảm” từ 2005 – 2010 mà nhẽ ra Công ty CP sữa Đà Lạt phải có nghĩa vụ nộp vào ngân sách nhà nước này là con số không nhỏ: 178.822.000 đồng. Như vậy, cùng với khoản tiền thuê đất 894.747.715 đồng, cộng với khoản “miễn giảm” tiền thuế sử dụng đất nông nghiệp, từ trước đến nay, Công ty CP sữa Đà Lạt “buộc” phải… không làm nghĩa vụ cho Nhà nước số tiền lên đến gần 1,1 tỷ đồng.
Về hai khoản “miễn giảm” của Công ty CP sữa Đà Lạt nói trên, cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng mới đây đã có văn bản phản bác: Dựa vào các quy định (Thông tư 98/2002/TT-BTC ngày 24.10.2002 của Bộ Tài chính…) thì “Đối với doanh nghiệp nhà nước sau khi chuyển thành công ty cổ phần theo quy định tại Nghị định số 64/2002/NĐ-CP và doanh nghiệp nhà nước giao cho tập thể người lao động, bán cho tập thể, cá nhân hoặc pháp nhân theo quy định tại Nghị định số 103/1999/NĐ-CP mà doanh nghiệp mới thành lập vẫn sản xuất, kinh doanh trên diện tích đất mà doanh nghiệp nhà nước đã thuê của Nhà nước trước đây thì không được miễn giảm tiền thuê đất…”.
Tương tự, cũng viện dẫn các văn bản (Nghị định 142/2005/NĐ-CP của Chính phủ, Nghị quyết 15/2003/QH11 của Quốc hội…), cơ quan chức năng cho rằng: Với 293ha đất thuộc diện chịu thuế nói trên, Công ty CP sữa Đà Lạt chỉ được miễn giảm 50% thuế chứ không phải 100% như ý kiến tham mưu của Chi cục thuế Đơn Dương đã “tham mưu” cho UBND huyện Đơn Dương ký cho phép miễn. Do vậy, khoản tiền thuế sử dụng đất nông nghiệp mà Công ty CP sữa Đà Lạt phải có trách nghiệm thực hiện nghĩa vụ cho Nhà nước theo quy định từ 2005 - 2010 là 178.822.000 đồng.
Qua phân tích trên cho thấy, trong vụ việc này, lỗi không chỉ riêng Công ty CP sữa Đà Lạt.
Khắc Dũng
