Các điểm nóng về phá rừng trái phép tại các huyện Lâm Hà, Lạc Dương, Đam Rông tuy được ngăn chăn kịp thời nhưng các vụ việc nghiêm trọng khác lại xảy ra tại Vườn Quốc gia Cát Tiên, Bidoup - Núi Bà, Ban quản lý rừng phòng hộ Hòa Nam - Hòa Bắc và một số đơn vị chủ rừng khác.
Mùa khô năm 2012 - 2013, toàn tỉnh xảy ra nhiều vụ cháy, điểm cháy rừng; vi phạm liên quan đến rừng và đất rừng vẫn diễn ra phức tạp ở nhiều địa phương. Các điểm nóng về phá rừng trái phép tại các huyện Lâm Hà, Lạc Dương, Đam Rông tuy được ngăn chăn kịp thời nhưng các vụ việc nghiêm trọng khác lại xảy ra tại Vườn Quốc gia Cát Tiên, Bidoup - Núi Bà, Ban quản lý rừng phòng hộ Hòa Nam - Hòa Bắc và một số đơn vị chủ rừng khác.
Nguyên nhân của tình trạng trên là do công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ và phát triển rừng (BV&PTR) ở một số địa phương chưa thực sự phù hợp, hiệu quả. Đời sống một bộ phận dân cư (đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số nghèo thiếu đất sản xuất, dân di cư tự do) còn khó khăn. Chính quyền một số cấp huyện, xã chưa thực hiện tốt trách nhiệm quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp; thiếu thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các đơn vị chủ rừng trong QLBVR và thực hiện dự án đầu tư; còn để tồn đọng nhiều vụ vi phạm chưa xử lý, biện pháp xử lý thiếu kiên quyết, triệt để…
Dự báo, thời tiết mùa khô năm 2013 - 2014 diễn biến phức tạp; tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng, khai thác lâm sản, khoáng sản trái phép tiếp tục diễn ra tại nhiều địa phương (nhất là vùng giáp ranh). Do vậy, UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo phải thực hiện quyết liệt công tác QLBVR và phòng cháy, chữa cháy rừng năm 2014. Theo đó, các cấp chính quyền, các sở, ban, ngành trong tỉnh cần xác định công tác QLBVR và PCCCR là nhiệm vụ trọng tâm; căn cứ chức trách nhiệm vụ được giao tiếp tục nêu cao tinh thần chủ động, sáng tạo, linh hoạt trong thực hiện nhiệm vụ. Khẩn trương rà soát, chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện để kịp thời xử lý khi có yêu cầu chữa cháy trên địa bàn; tăng cường tuần tra, sớm phát hiện, ngăn chặn hành vi gây cháy rừng, phát đốt rừng trái phép. Kiểm tra, đôn đốc các đơn vị chủ rừng khẩn trương hoàn thành các hạng mục PCCCR theo phương án đã phê duyệt; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tại các địa bàn khu dân cư, đặc biệt là những khu vực phức tạp, có nguy cơ cao xảy ra cháy rừng. Các huyện, thành triển khai kế hoạch trồng lại rừng trên diện tích đã giải tỏa; xác định các địa bàn trọng điểm, chủ động tổ chức tuần tra, truy quét; lập kế hoạch sử dụng đất quy hoạch ngoài 3 loại rừng (theo từng thời kỳ và từng năm); nắm chắc diện tích đất sản xuất nông nghiệp của các hộ dân; quản lý, kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng đất, sang nhượng đất trái phép. Đối với các đơn vị chủ rừng thuộc Nhà nước cần tiếp tục xác định công tác QLBVR là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên; nếu còn để xảy ra tình trạng phá rừng, khai thác lâm sản, khoáng sản trái phép mà không kịp thời phát hiện, ngăn chặn thì phải kiểm điểm trước cấp ủy Đảng, bị xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân theo quy định.
BÌNH NGUYÊN