Tìm giải pháp phát triển thị trường Trái phiếu Chính phủ

10:05, 11/05/2014

(LĐ online) - Đó là một trong những nội dung quan trọng vừa được đưa ra bàn thảo tại Hội nghị Thành viên thị trường Trái phiếu Chính phủ, do Sở GDCK Hà Nội (HNX) phối hợp với các bộ ngành Trung ương tổ chức ngày 7/5, tại TP Đà Lạt.  

(LĐ online) - Đó là một trong những nội dung quan trọng vừa được đưa ra bàn thảo tại Hội nghị Thành viên thị trường Trái phiếu Chính phủ, do Sở GDCK Hà Nội (HNX) phối hợp với các bộ ngành Trung ương tổ chức ngày 7/5, tại TP Đà Lạt.  
 
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) Vũ Bằng, nhấn mạnh: Thị trường Trái phiếu Chính phủ (TTTPCP) đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của thị trường Chứng khoán Việt Nam và quy trình huy động vốn cho nền kinh tế. Chính vì vậy, cần tiếp tục tìm kiếm các giải pháp, nhằm thúc đẩy phát triển hơn nữa TTTPCP, trong đó có việc tăng cường hợp tác giữa các chủ thể tham gia thị trường và hoàn chỉnh các quy định pháp lý. 
 
Lễ ký cam kết rút ngắn thời gian thanh toán trái phiếu
Lễ ký cam kết rút ngắn thời gian thanh toán trái phiếu

Cần minh bạch hóa thông tin  
 
Trong khuôn khổ của hội nghị, các đại biểu đã tập trung phân tích và đề xuất nhiều giải pháp được cho là có hướng tích cực nhằm thúc đẩy phát triển TTTPCP. 
 
Dưới góc độ thành viên thị trường, liên quan công tác đổi mới phát hành trái phiếu của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB), bà Phạm Thị Thanh Hoài - Trưởng phòng Kinh doanh vốn Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, cho rằng: Cùng với sự phát triển của TTTPCP, hoạt động phát hành của VDB trong những năm qua có nhiều phát triển, quy mô phát hành cũng tăng dần theo từng năm. Riêng giai đoạn 2010-2013, phát hành tăng trưởng nhảy vọt và đạt khoảng 37.000 tỷ đồng/năm; giao dịch của Trái phiếu VDB trên thị trường thứ cấp tăng trưởng bình quân đạt khoảng 33.000 tỷ đồng/năm. 
 
Tuy nhiên, bên cạnh những cải tiến, đổi mới trong công tác phát hành trái phiếu vẫn còn những tồn tại cần sớm khắc phục như, kế hoạch phát hành hàng quý chưa được thông báo chính thức, cụ thể cho các thành viên trên thị trường; chưa chi tiết tới từng loại kỳ hạn. Nhiều mã trái phiếu được lưu hành với số lượng nhỏ lẻ; lãi suất phát hành chưa được hình thành trên cơ sở cung cầu thị trường, mà phụ thuộc vào khung lãi suất trần do Bộ Tài chính (BTC) quyết định.
 
Chỉ tính riêng trong giai đoạn 2006-2012, tỉnh Lâm Đồng đã được Trung ương giao thực hiện 34 dự án đầu tư từ nguồn TPCP trên các lĩnh vực giao thông, thuỷ lợi, y tế, giáo dục (chưa kể 4 công trình hồ thuỷ lợi gồm: hồ Đắk Long Thượng, Kala, Đạ Lây và Đạ Sị do các bộ ngành Trung ương làm chủ đầu tư), với tổng vốn TPCP được bố trí đến cuối năm 2012 là hơn 1.769 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong số 34 dự án này, hiện vẫn còn một số dự án đang thi công dở dang, vì thiếu vốn (khoảng 2.470 tỷ đồng). 
 
Từ cơ sở trên, đại diện của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam kiến nghị, đề xuất minh bạch hóa thông tin về tổ chức phát hành và cơ chế bảo lãnh của BTC; thực hiện phát hành trái phiếu dưới hình thức lô lớn đối với các đợt phát hành mới; xây dựng, thực hiện chương trình hoán đổi trái phiếu, nhằm giảm mã số trái phiếu đang lưu hành, tăng quy mô niêm yết của các mã. Từ đó sẽ tạo ra trái phiếu benchmark trên thị trường thứ cấp cho các loại kỳ hạn, tăng tính thanh khoản cho trái phiếu của VDB. Và thực hiện xác định lãi suất phát hành trái phiếu trên cơ sở cung cầu thị trường theo lộ trình hợp lý.   
 
Một số đại biểu cũng cho rằng, việc minh bạch hóa là rất cần thiết, vì Chính phủ phát hành trái phiếu chủ yếu chỉ thông qua 3 nguồn gồm: Kho bạc Nhà nước Trung ương (KBNN), Ngân hàng VDB và Ngân hàng Chính sách xã hội (VBSP) - đây là 2 tổ chức được Chính phủ bảo lãnh. Trong đó, lượng TPCP của VDB chiếm tới 30% trong tổng số TPCP phát hành hiện nay…    
 
Ngoài các kiến nghị, đề xuất của các tổ chức đại diện thị trường trái phiếu, đại diện của Vụ Tài chính Ngân hàng - Bộ Tài chính cũng trình bày kế hoạch, nội dung xây dựng sửa đổi một số văn bản pháp lý về hoạt động TTTPCP. KBNN và Hiệp hội Trái phiếu Việt Nam giới thiệu sản phẩm Zero - Coupon Bond cùng tham luận về thị trường Repos và kế hoạch xây dựng thị trường Repos… 
 
Rút ngắn thời gian thanh toán
 
Đặc biệt, tại hội nghị lần này, KBNN, HNX, VDB, VBSP và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) đã ký cam kết giảm thời gian thanh toán trái phiếu từ khi đấu thầu lên niêm yết và giao dịch. 
 
Về sự kiện này, Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Tổng Giám đốc HNX Trần Văn Dũng, bộc bạch: “Việc phát hành trái phiếu trước đây phải mất hơn 10 ngày (tính từ thời điểm phát hành và kho bạc thu tiền về cho ngân sách, cho đến khi trái phiếu được đưa đi bán lại trên thị trường thứ cấp). Cách đây 2 năm, các bên liên quan ký kết cải tiến kỹ thuật và rút ngắn thời gian xuống còn 6 ngày (trên thực tế đã rút ngắn còn 5 ngày…), giờ xuống còn 3 ngày. Nghĩa là từ ngày phát hành để Chính phủ thu tiền về, ba ngày sau trái phiếu đã được niêm yết và giao dịch trên thị trường thứ cấp”. Theo ông Dũng, việc rút ngắn thời gian này có ý nghĩa rất lớn trong việc bảo vệ quyền lợi của người mua trái phiếu, khi họ có nhu cầu bán lại. Điều này sẽ thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia vào thị trường trái phiếu, nên mỗi một cải thiện trên hệ thống giao dịch, trong khâu thanh toán cũng như việc rút ngắn thời gian đều có ý nghĩa quan trọng với việc giao dịch trái phiếu.
 
Có cùng nhận định, bà Trần Minh Hằng - Phó Tổng Giám đốc KBNN, cho rằng: “Việc ký kết văn bản thỏa thuận giữa tổ chức phát hành với các cơ quan ngân hàng và đại diện thị trường có ý nghĩa rất lớn về chương trình mục tiêu phát triển thị trường trái phiếu và để TPCP Việt Nam có tính thanh khoản tốt hơn, được lưu quỹ niêm yết và giao dịch trên thị trường niêm yết một cách nhanh nhất. Đây cũng là sự cố gắng lớn của cả các bên, để hướng tới một thị trường công khai, minh bạch và theo thông lệ tốt của quốc tế, đồng thời cũng phù hợp với định hướng chiến lược phát triển của thị trường trái phiếu”.
 
Thụy Trang