Trước đây, đến làng Ka Ming (thị trấn Di Linh, huyện Di Linh), không khó để được nghe, được thấy những câu chuyện về tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, nối dòng để lại hậu quả hết sức nghiêm trọng; việc ép cưới, thách cưới cao đã dẫn đến nhiều bi kịch trong tình yêu - hôn nhân...
Trước đây, đến làng Ka Ming (thị trấn Di Linh, huyện Di Linh), không khó để được nghe, được thấy những câu chuyện về tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, nối dòng để lại hậu quả hết sức nghiêm trọng; việc ép cưới, thách cưới cao đã dẫn đến nhiều bi kịch trong tình yêu - hôn nhân; việc tang ma người chết để lâu trong nhà, ăn uống linh đình tốn kém; tình trạng ăn ở sinh hoạt không hợp vệ sinh, thả rông gia súc ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường sống; mê tín dị đoan, ma lai, thầy mo, thần cúng... đã gây ảnh hưởng lớn đến đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào nơi đây. Cả làng có 412 hộ, 1.902 nhân khẩu thì chỉ có 3 hộ người Kinh, còn lại là đồng bào K’Ho. Cùng với nét đẹp văn hóa truyền thống được gìn giữ thì những hủ tục lạc hậu dường như quá khó để loại bỏ. 13 năm làm Trưởng ban Công tác Mặt trận, là thành viên ban phần việc nhà thờ Ka Ming, ông Tou Blui Bràng tâm niệm: Bảo tồn và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp, loại bỏ hủ tục lạc hậu không phù hợp sẽ là nguồn động lực lớn giúp đồng bào mình loại bỏ lòng tự ti, mặc cảm, sống có niềm tin xây dựng đời sống văn minh, tiến bộ.
|
Ông Tou Blui Bràng, người đi đầu vận động xóa bỏ hủ tục lạc hậu ở Ka Ming được đồng bào tin yêu |
Ông Tou Blui Bràng đứng ra bàn bạc với chính quyền địa phương, ban nhân dân và cùng thống nhất ghi thành những điều khoản “giấy trắng mực đen” trong hương ước cộng đồng. Muốn thay đổi nếp nghĩ của bà con, thì gia đình ông luôn gương mẫu đi đầu thực hiện. Sau một thời gian dài ông Bràng kiên trì vận động, đi vào từng nhà hướng dẫn thực hiện, đồng bào hưởng ứng tích cực; cuộc sống cũng từng bước thay đổi; đến nay Ka Ming hoàn xóa bỏ những hủ tục lạc hậu. Những cô gái bắt chồng không phải lo lắng về một món tiền “khổng lồ” do nhà trai thách cưới, người chết không để quá 48 tiếng đồng hồ, trai gái kết hôn đúng độ tuổi quy định, hoàn toàn tự nguyện, đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật, trẻ em sinh ra được làm giấy khai sinh, không sinh nhiều con để nuôi dạy tốt, người mắc bệnh được đưa đến cơ sở y tế, không ai còn tin vào bùa ngải, không sợ ma lai, không mê tín dị đoan, thầy mo, thầy cúng. Nhà nhà đều biết tiết kiệm trong tiêu dùng, có tích lũy để phát triển sản xuất, đầu tư cho con cái học hành. Các cặp vợ chồng mới kết hôn được MTTQ và các đoàn thể phổ biến Luật Hôn nhân gia đình, Luật Bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình...
Không còn hủ tục lạc hậu, đói nghèo cũng lùi xa. Năm qua, thôn có 371/398 hộ đạt gia đình văn hoá (92,3%), 100% trẻ em trong độ tuổi được đến trường. Các phong trào khuyến học, đoàn kết tình làng nghĩa xóm, gia đình chung sống hòa thuận, không có người vi phạm pháp luật, nhân dân đoàn kết giúp nhau phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo được đẩy mạnh. Chỉ 4 năm lại đây, cả thôn đã vận động được gần 31 triệu đồng, xây dựng được 3 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo, vận động nhân dân hiến đất, góp tiền làm đường giao thông nông thôn làm cho buôn làng ngày càng khang trang.
Ông Tou Blui Bràng luôn nghĩ phát triển phải dựa trên nền cái “gốc” bản sắc văn hóa, phải giữ cho được cái “gốc” văn hóa dân tộc thì mới phát triển bền vững. Ông đã đứng ra thành lập đội cồng chiêng của thôn mình, mời các nghệ nhân cao tuổi dạy con cháu đánh cồng chiêng. Tổ chức các hoạt động văn hóa cộng đồng, phục dựng lại các lễ hội xưa. Hàng năm vào ngày lễ tết, mỗi dịp lễ trọng đại buôn làng lại rộn ràng tiếng chiêng, nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ được tổ chức như múa xoang, hát dân gian, lễ hội “Nơ wer”, lễ hội đâm trâu... 10 năm liên tục Ka Ming đạt danh hiệu thôn văn hóa cấp tỉnh. Ka Ming còn là điển hình đi đầu gìn giữ phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, loại bỏ các tập tục lạc hậu, xây dựng đời sống văn minh, tiến bộ. Thành công đó là nhờ lòng nhiệt tình và những đóng góp không nhỏ của ông Tou Blui Bràng - Trưởng ban Mặt trận tổ dân phố.
QUỲNH UYỂN