Ðà Lạt - nơi lý tưởng cho các nhà khoa học thể hiện

Một tuần đầu tháng 10, tại Trường Ðại học (ÐH) Ðà Lạt diễn ra 2 cuộc hội nghị, hội thảo khoa học (KH) trong nước và quốc tế có rất nhiều ý nghĩa. Thành phố Ðà Lạt tiếp tục khẳng định vị thế đắc địa của mình: không chỉ là nơi nghỉ dưỡng - tham quan lý tưởng mà còn là không gian kích thích mạnh mẽ sự sáng tạo của các nhà KH. 
 

Các nhà khoa học chụp ảnh lưu niệm tại Hội nghị ở Đà Lạt. Ảnh: M.Đ

Không ngẫu nhiên mà cơ quan Viện Hàn lâm KH Việt Nam và giới học thuật đồng ý để Trường ĐH Đà Lạt làm chủ nhà tổ chức 2 cuộc hội ngộ lớn thu hút hàng trăm nhà KH Việt Nam và các quốc gia trong khối ASEAN cùng Cộng hòa Séc và Hàn Quốc.

 

Trong tham luận chào mừng, PGS, TS Nguyễn Đức Hòa - Hiệu trưởng ĐH Đà Lạt tự hào chia sẻ: Nằm trên địa bàn Tây Nguyên, được thiên nhiên ưu đãi, Trường ĐH Đà Lạt có điều kiện thuận lợi để phát triển đào tạo và nghiên cứu các ngành Nông nghiệp, Sinh học, Môi trường và các ngành Khoa học Tự nhiên. Sau gần 60 năm, đến nay, Trường ĐH Đà Lạt là một trường đa ngành với hơn 500 giảng viên, cán bộ, trong đó hơn 70% đã hoàn tất chương trình thạc sĩ, tiến sĩ. Hiện, trường cung cấp 45 chương trình đào tạo bao gồm 32 chương trình bậc cử nhân, kỹ sư, 8 chương trình bậc thạc sĩ và 6 chương trình bậc tiến sĩ cho hơn 15.000 sinh viên, học viên. “Tất cả các chương trình đào tạo tại Trường ĐH Đà Lạt đều được xây dựng theo chuẩn đầu ra CDIO. Từ tháng 3/2017, Trường ĐH Đà Lạt chính thức là thành viên thứ 124 của Hiệp hội CDIO quốc tế”, ông Hòa nhấn mạnh. Một con số cũng cho thấy ngoài sự nỗ lực của đội ngũ nhà trường, môi trường sống và làm việc ưu việt của Đà Lạt là “bạn đồng hành thân thiện và luôn khích lệ” đối với các nhà KH: năm 2016, ĐH Đà Lạt có trên 50 công bố quốc tế thuộc danh mục ISI. Đây là xu hướng chuyển mình của Việt Nam từ vị thế một nước tiêu dùng sang một nước cung cấp các công nghệ, dịch vụ trong tương lai, nhằm sẵn sàng đón đầu cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 4. Chúng tôi cũng nhấn mạnh, một trong những mũi nhọn phát triển chiến lược đặc thù đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch và tỉnh Lâm Đồng tích cực xúc tiến triển khai là xây dựng đô thị Đà Lạt trở thành trung tâm giáo dục - nghiên cứu KH trọng điểm của khu vực và hướng đến tầm quốc tế trong tương lai. 

 

Tại Hội nghị Vật lý Kỹ thuật và ứng dụng toàn quốc lần thứ 5, rất nhiều nhà KH hàng đầu trong lĩnh vực này đã trình bày nhiều kết quả nghiên cứu hết sức có ý nghĩa. Nhóm tác giả đến từ Viện Khoa học Vật liệu và Trung tâm Phát triển Công nghệ cao với đề tài “Nguồn sáng xanh và chiếu sáng xanh” là minh chứng mặt ý nghĩa thực tiễn sinh động về tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí CO2 nhằm bảo vệ môi trường. Sử dụng nguồn sáng xanh sẽ góp phần quan trọng trong sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; trong đó Đà Lạt là một trong 10 trung tâm sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của quốc gia. Đến từ ĐH Vinh, các tác giả trình bày nhiều thành tựu mới trong việc xây dựng hai hệ đo phổ laser vào nghiên cứu nguyên tử/phân tử ở thể khí để đánh dấu phân cực và điều khiển các tính quang của nguyên tử. Hướng nghiên cứu này mở ra nhiều triển vọng trong phát triển công nghệ quang tử độ nhạy siêu cao...

 

Một lĩnh vực khác mà ngành Vật lý kỹ thuật và ứng dụng có nhiều đóng góp lớn trong sự phát triển đất nước là Y học. Tại Hội nghị ở Đà Lạt, nhiều nhà KH đã trình bày ứng dụng hiệu quả trên nhiều vấn đề cụ thể trong sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe con người. Nhóm tác giả ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh) chứng minh những đặc điểm nổi bật của phương pháp điều trị mới thông qua đề tài “Ứng dụng laser bán dẫn công suất thấp trong điều trị phục hồi tổn thương gan ở người lớn tuổi bị đái tháo đường”. Nhóm nhà KH Viện Vật lý Y Sinh học đề xuất phương pháp điều trị và phòng ngừa đau lưng mãn tính bằng thiết bị luyện tập trị liệu.... 

 

Ở lĩnh vực bảo vệ môi trường, rất nhiều nhà KH tập trung phân tích kết quả thử nghiệm các mẫu rêu nhằm xác định tính chất và mức độ ô nhiễm kim loại nặng trong môi trường không khí ở một số địa phương. Kết quả này là của các tác giả đến từ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội), Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam... Thành tựu của ngành vật lý kỹ thuật còn được các nhà KH đi sâu thực nghiệm ứng dụng trên các lĩnh vực quan trọng khác như: thiên văn học, địa chất học, cơ khí, quân sự...

 

Nhiều đề tài nêu trên tiếp tục được các nhà KH Việt Nam khẳng định tại Hội nghị KH Tự nhiên của các nhà KH trẻ, nghiên cứu sinh và học viên cao học từ các nước ASEAN (CASEAN). Hơn 160 tham luận trình bày dưới hình thức oral và poster của khoảng 200 đại biểu tham dự, đã tập trung thảo luận vào các lĩnh vực KH chủ yếu như: Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Khoa học vật liệu, Công nghệ thông tin, Công nghệ vũ trụ và Vệ tinh... Hội nghị CASEAN 5 diễn ra tại thành phố Đà Lạt là hoạt động tiếp nối sự thành công của 4 hội nghị đã được tổ chức tại các thủ đô: Viên Chăn (Lào), PhnomPenh (Campuchia), Băng - cốc (Thái Lan) và thành phố Vinh (Việt Nam). Rất nhiều nhà KH đến từ các miền đất nước của Việt Nam và các quốc gia như Thái Lan, Myanmar, Malayisa, Campuchia, Indonesia, Lào, Cộng hòa Séc... đều bày tỏ thực sự hài lòng đối với những ngày diễn ra hội nghị, hội thảo KH tại thành phố Đà Lạt. GS Chey Thavy đến từ Campuchia chia sẻ: Đất nước Việt Nam đẹp quá, và rất thân thiện, trong đó, thành phố Đà Lạt là nơi không chỉ cuốn hút mãnh liệt đối với khách du lịch mà còn hết sức đặc biệt đối với chúng tôi. Là những người làm KH, tôi cảm nhận sâu sắc nơi đây đang phát triển để trở thành một trung tâm đào tạo và nghiên cứu KH lớn trong khu vực, điều đó là xác đáng và hội đủ nhiều cơ sở. 

 

MINH ÐẠO