Trong Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Lâm Ðồng lần thứ 13 - 2017, có 2 giải pháp của 3 học sinh đến từ vùng xa Ðạ Huoai cùng được trao giải ba (cuộc thi năm nay không có giải nhất). Những giải pháp sáng tạo của các em có ý tưởng xuất phát từ cuộc sống học tập, lao động và có giá trị ứng dụng thực tiễn cao.
Trong Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Lâm Ðồng lần thứ 13 - 2017, có 2 giải pháp của 3 học sinh đến từ vùng xa Ðạ Huoai cùng được trao giải ba (cuộc thi năm nay không có giải nhất). Những giải pháp sáng tạo của các em có ý tưởng xuất phát từ cuộc sống học tập, lao động và có giá trị ứng dụng thực tiễn cao.
 |
| Hai thầy trò Nguyễn Hoàng Phúc và Nguyễn Trí Dũng cùng giải pháp kỹ thuật từ vỏ sầu riêng. Ảnh: Q.U |
Giải pháp “Sử dụng bột vỏ trái sầu riêng để thấm dầu, nhớt, nhiên liệu và diezen tràn vãi trên bề mặt cứng” của em Nguyễn Hoàng Phúc học sinh lớp 12C3 - Trường THPT ĐạM’ri là một giải pháp như thế. Nhà sát Quốc lộ 20, Nguyễn Hoàng Phúc thường thấy dầu nhớt, nhiên liệu diezen rơi vãi trên đường trong quá trình vận chuyển, dù đã được xử lý bằng một số loại bột thông dụng nhưng vẫn gây trơn trượt, rất dễ dẫn đến tai nạn giao thông nếu người đi đường không chú ý. Từ lo lắng về sự nguy hiểm, Phúc nghĩ đến bài học hóa và những phản ứng hóa học với các loại dầu diezen, rồi nghĩ đến việc tận dụng một thứ nguyên liệu bỏ đi mà quê mình sẵn có là vỏ trái sầu riêng để làm ra một loại bột thấm làm sạch hiệu quả hơn.
Cậu học trò đã bày tỏ ý tưởng của mình với thầy giáo Nguyễn Trí Dũng, được thầy động viên, hỗ trợ hướng dẫn và giúp sức, Nguyễn Hoàng Phúc quyết tâm bắt tay thực hiện giải pháp. Là vùng chuyên canh sầu riêng với thương hiệu “Sầu riêng Đạ Huoai” nổi tiếng; vào mùa trái chín, những chuyến xe du lịch Sài Gòn - Đà Lạt vẫn thường dừng chân để du khách thưởng thức loại trái cây đặc biệt này; lượng vỏ trái để lại có khi lên đến hàng tấn chất đống tự phân hủy. Từ nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương, hai thầy trò đã dành hơn 2 tháng để thực hiện quy trình: thu gom vỏ sầu riêng từ các vườn, các vựa trái cây, chợ; gọt bỏ phần thịt mềm, chỉ để lại phần vỏ cứng và gai bên ngoài; thái nhỏ, phơi khô đến khi trọng lượng không đổi, không mốc; xay nghiền thành bột và trộn thêm một loại bột hóa chất; tiến hành thực nghiệm trên mặt đường, bề mặt các vật liệu cứng, tay dính dầu có thể xoa bột là sạch ngay. Một kilogam bột vỏ sầu riêng thành phẩm có thể thấm hút được 2,5 lít dầu nhớt, tùy vào lượng dầu rơi vãi mà cho lượng bột tương ứng. Với cơ chế hoạt động dựa trên thành phần hóa học của vỏ sầu riêng là 100% xenlulo được trộn với một lượng hóa chất có tác dụng chống thấm nước sẽ tạo thành những hạt bột không thấm nước và khí ẩm, nhưng khi hỗn hợp bột sầu riêng gặp dầu sẽ có phản ứng hóa học khiến các hạt bột vỡ ra, dầu sẽ tràn vào thấm hút, trả lại bề mặt sạch sẽ cho những nơi cần xử lý sự cố. Hơn nữa giá thành của loại bột sầu riêng thấm dầu thành phẩm này chỉ 15 ngàn đồng/kg, bằng 1/5 so với giá các loại chất liệu thấm hút cùng công dụng đang được dùng phổ biến có giá lên tới 75 ngàn đồng/kg.
Đưa bàn tay vẫn còn những vệt chai sần do xắt lát vỏ sầu riêng, Hoàng Phúc kể: Để thực hiện giải pháp, nhiều khi hai thầy trò đã vất vả dưới cái nắng nóng 37 - 38 độ để phơi vỏ sầu riêng. Giải pháp đã được đánh giá cao và còn đoạt giải khuyến khích Hội thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc sẽ trao thưởng vào tháng 11/2017.
 |
| Hai bạn nhỏ Nguyễn Quốc Hùng và Cấn Nguyễn Hạnh Nguyên với niềm vui học tốt từ vựng tiếng Anh. Ảnh: Q.U |
Giải pháp “Học tốt từ vựng tiếng Anh qua trò chơi “Fun with English” của hai bạn nhỏ Nguyễn Quốc Hùng và Cấn Nguyễn Hạnh Nguyên (lớp 5A, Trường Tiểu học Trần Quốc Toản - thị trấn Madagui) lại bắt đầu từ hai niềm mơ ước lớn. Hạnh Nguyên có mơ ước lớn lên sẽ đi du học, trở thành nhà ngoại giao; Nguyễn Quốc Hùng cũng ước mơ được đi du học, nói tiếng Anh giỏi như người Anh để trở thành thầy giáo dạy tiếng Anh. Ước mơ là động lực thôi thúc 2 em nhỏ tìm ra giải pháp hữu ích để học tốt tiếng Anh ngay từ khi chưa lên 10 tuổi.
Hạnh Nguyên kể: lên lớp 2, em bắt đầu được học tiếng Anh, càng học càng hứng thú, nhìn vào đồ vật gì, con vật gì, thứ gì em cũng mong muốn gọi được tên đồ vật đó bằng tiếng Anh. Tình yêu với môn tiếng Anh lớn dần, mỗi buổi học tiếng Anh đều mang đến cho em niềm vui, trong khi rất nhiều bạn thì “sợ” môn học này. Trong lớp có bạn Nguyễn Quốc Hùng cũng rất thích học tiếng Anh, hai bạn nhỏ có chung sở thích dần trở nên thân nhau và thường thay nhau chỉ vào những đồ vật, con vật để người kia trả lời bằng tiếng Anh. Vốn từ vựng của các em cũng không ngừng phong phú qua các trò “đố vui” theo từng chủ đề: dụng cụ học tập, đồ dùng sinh hoạt, dụng cụ nhà bếp, cây cối, chim thú, vật nuôi, thức ăn, đồ uống... Trong các cuộc thi IOE tiếng Anh do Bộ Giáo dục - Đào tạo tổ chức dành cho học sinh phổ thông cả nước qua mạng, 2 bạn Hùng và Nguyên thay nhau đoạt giải quán quân và á quân cấp huyện ở năm học lớp 3 và lớp 4. Cũng chính từ phương pháp làm tăng vốn từ vựng của mình, Hạnh Nguyên và Quốc Hùng nghĩ ra một phương pháp học mà chơi, chơi mà học “Fun with English” để giúp bạn bè cùng học tốt từ vựng tiếng Anh. Giải pháp của các em nhằm tạo ra sân chơi, trong đó các bạn tham gia trò chơi cùng nhau đố vui tiếng Anh qua video, qua phim ảnh...
QUỲNH UYỂN
