Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII (Nghị quyết số 21-NQ/TW) ngày 25/10/2017 về công tác dân số (DS) trong tình hình mới có nhiều điểm mới, đáng chú ý là việc chuyển trọng tâm chính sách DS từ kế hoạch hóa gia đình (KHHGÐ) sang DS và phát triển, giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề DS về quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng DS và đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế - xã hội.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII (Nghị quyết số 21-NQ/TW) ngày 25/10/2017 về công tác dân số (DS) trong tình hình mới có nhiều điểm mới, đáng chú ý là việc chuyển trọng tâm chính sách DS từ kế hoạch hóa gia đình (KHHGÐ) sang DS và phát triển, giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề DS về quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng DS và đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế - xã hội.
 |
| Chị Huỳnh Thị Kim Hoang - CTV DS ở Tổ dân phố 4 - thị trấn Di Linh, kiêm quản lý nhóm trẻ gia đình thuận lợi trong việc tuyên truyền về DS - SKSS cho các bà mẹ. Ảnh: D.H |
Bên cạnh đó, Nghị quyết số 21-NQ/TW cũng đặt ra vấn đề duy trì vững chắc mức sinh thay thế vì nó có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng DS. Việc duy trì vững chắc mức sinh thay thế (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con), để đạt mục tiêu ổn định quy mô DS 104 triệu người vào năm 2030.
Với quan điểm đầu tư cho công tác DS là đầu tư cho phát triển, Nghị quyết số 21-NQ/TW nêu quan điểm: Nhà nước ưu tiên bố trí ngân sách, đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa, tranh thủ sự hỗ trợ của quốc tế bảo đảm nguồn lực cho công tác DS. Đề cao sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp: Đưa công tác DS, đặc biệt là nâng cao chất lượng DS thành một nội dung trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp. Đề cao tính tiên phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện chủ trương, chính sách về công tác DS, nhất là sinh đủ 2 con, chú trọng nuôi dạy con tốt, gia đình hạnh phúc, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội...
Đổi mới về nội dung tuyên truyền được Nghị quyết số 21-NQ/TW nêu rõ: Nội dung truyền thông, giáo dục phải chuyển mạnh sang chính sách DS và phát triển nhưng vẫn tiếp tục thực hiện cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có 2 con; tập trung vận động sinh ít con hơn ở vùng, đối tượng có mức sinh cao; duy trì kết quả ở những nơi đã đạt mức sinh thay thế; sinh đủ 2 con ở những nơi có mức sinh thấp. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, khơi dậy phong trào mọi người dân thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao, có lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức khỏe tầm vóc, thể lực người Việt Nam. Nâng cao nhận thức, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về cư trú, về cấm tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Đổi mới toàn diện nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục DS, sức khỏe sinh sản (SKSS) trong và ngoài nhà trường. Hình thành kiến thức và kỹ năng về DS - SKSS đúng đắn, có hệ thống ở thế hệ trẻ.
Đổi mới nội dung tập huấn cho cán bộ DS. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, thực hiện chuẩn hóa đội ngũ cán bộ DS các cấp, các ngành đáp ứng yêu cầu chuyển hướng sang chính sách DS và phát triển. Đưa nội dung DS và phát triển vào chương trình đào tạo, tập huấn, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, cung cấp dịch vụ, tạo thuận lợi cho người dân...
Nâng cao chất lượng dịch vụ về DS, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới cung cấp dịch vụ DS toàn diện về quy mô, cơ cấu, chất lượng và phân bố DS. Tiếp tục củng cố mạng lưới dịch vụ KHHGĐ và thực hiện các biện pháp sàng lọc trước sinh, sơ sinh, phát triển mạnh hệ thống chuyên ngành lão khoa trong các cơ sở y tế…
Trong năm 2017, mạng lưới làm công tác DS-KHHGĐ Lâm Đồng từ tỉnh đến cơ sở đã tổ chức thành công Chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép với dịch vụ DS tại 74 xã khó khăn, xã có mức sinh cao, mức sinh không ổn định.
Tổ chức in ấn, cấp phát hơn 100.000 tờ rơi các loại về nội dung: Làm thế nào để giảm nguy cơ sinh con bị bệnh lý di truyền; mất cân bằng giới tính ở Việt Nam đã đến lúc chúng ta cần hành động; hiểu biết để có hành động đúng trong chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên; sống vui khỏe, sống có ích”; cấp phát 320 cuốn tranh lật về hướng dẫn các biện pháp tránh thai hiện đại; 722 sổ tay tuyên truyền, 693 tranh tuyên truyền… Hoạt động truyền thông trực tiếp về DS tại các huyện, thành phố đã tổ chức 204 buổi hội nghị, hội thảo, nói chuyện chuyên đề có gần 6.000 lượt người tham dự. Lồng ghép tuyên truyền, vận động DS trong các buổi họp nhóm, tổ dân phố, thôn, các chi tổ hội với gần 3.000 buổi tư vấn nhóm nhỏ cho hơn 41.000 lượt người; thăm tư vấn tại hơn 45.500 lượt hộ gia đình cho hơn 92.000 trường hợp.
Đồng thời, thực hiện tốt chính sách hỗ trợ phụ nữ thuộc hộ nghèo là người DTTS khi sinh con đúng chính sách DS. Toàn tỉnh duy trì 39 mô hình Xã, phường hạn chế người sinh con thứ ba trở lên; 17 mô hình Đưa chính sách DS - KHHGĐ vào quy ước, hương ước thôn, tổ dân phố; 19 CLB tư vấn sức khỏe vị thành niên, thanh niên và tiền hôn nhân…
Đặc biệt, tại các huyện, thành chú trọng truyền thông vận động thực hiện các đề án như: Sàng lọc trước sinh và sơ sinh; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; tuyên truyền, vận động đối với các đối tượng đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức sinh con thứ ba trở lên…
Chị Huỳnh Thị Kim Hoang trên 10 năm làm cộng tác viên DS ở Tổ dân phố 4 - thị trấn Di Linh, kiêm quản lý nhóm trẻ gia đình cho biết: Qua thực tế, tôi có thuận lợi dễ tiếp xúc các bà mẹ đến gửi con được tư vấn sức khỏe. Hơn nữa, tôi vừa làm Chi hội trưởng phụ nữ Tổ 4 và y tế thôn bản nên tranh thủ lồng ghép tuyên truyền nhiều nội dung về DS. Bản thân tôi trực tiếp tư vấn và đưa các cháu mới lập gia đình chưa muốn sinh con sớm đến trạm y tế đặt vòng… Nhờ vậy, trong những năm qua tỉ lệ sinh con thứ ba trở lên trên địa bàn rất ít.
Theo BS Đinh Đức Thọ - Chi cục trưởng Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh cho biết, định hướng hoạt động truyền thông - giáo dục về DS và phát triển năm 2018 với mục tiêu nâng cao chất lượng DS, cải thiện tình trạng SKSS, duy trì mức sinh hợp lý, giải quyết tốt các vấn đề về cơ cấu DS, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Triển khai đồng bộ các hoạt động truyền thông chuyển đổi hành vi về DS và phát triển với nội dung và hình thức phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng.
Nội dung tuyên truyền tập trung vào các vấn đề: Tiếp tục duy trì xu thế giảm sinh và giảm tỉ lệ sinh con thứ ba trở lên, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ KHHGĐ và dịch vụ hỗ trợ sinh sản có chất lượng. Tuyên truyền nhằm nâng cao sức khỏe bà mẹ, trẻ em; giảm bệnh tật và tử vong trẻ em; giảm tử vong bà mẹ liên quan đến thai sản; lợi ích của việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Tuyên truyền sâu rộng đến người dân về hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh nhằm giảm tốc độ tăng tỉ số giới tính khi sinh trên địa bàn toàn tỉnh; tư vấn SKSS vị thành niên, thanh niên; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi...
AN NHIÊN
