Thứ 4, 19/03/2025, 22:53

Tình thương và trách nhiệm...

08:04, 23/04/2018

Thời gian qua, nhiều vụ việc vi phạm đạo đức nhà giáo nghiêm trọng xảy ra ở một số tỉnh, thành đã khiến dư luận không khỏi bức xúc. Chưa bao giờ đạo đức nhà giáo lại được đặt lên hàng đầu như thời điểm này...

Thời gian qua, nhiều vụ việc vi phạm đạo đức nhà giáo nghiêm trọng xảy ra ở một số tỉnh, thành đã khiến dư luận không khỏi bức xúc. Chưa bao giờ đạo đức nhà giáo lại được đặt lên hàng đầu như thời điểm này. Bởi, dạy học chính là dạy người, sự nghiệp giáo dục là sự nghiệp “trồng người”, là đào tạo ra những thế hệ tương lai để xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp.
 
Mỗi giáo viên phải không ngừng trau dồi phẩm chất đạo đức để trở thành tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Ảnh: V.H
Mỗi giáo viên phải không ngừng trau dồi phẩm chất đạo đức để trở thành tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Ảnh: V.H
Dạy nghề cùng với dạy người
 
Buổi sinh hoạt ngoại khóa của sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt đầu tuần qua sôi nổi hơn hẳn. Đây là buổi ngoại khóa đặc biệt được tổ chức trong thời điểm vấn đề đạo đức nhà giáo đang “nóng” như hiện nay. Tại đây, các bạn sinh viên hào hứng bày tỏ chính kiến, quan điểm của mình về những vụ việc vi phạm đạo đức nhà giáo thời gian gần đây. Đa số không đồng tình với những thầy, cô giáo có hành động không đúng với học sinh. Đinh Thị Thúy Nga - sinh viên năm cuối Khoa Tiểu học Trường Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt vừa kết thúc đợt thực tập 6 tuần tại Trường Tiểu học Nguyễn Trãi - Đà Lạt chia sẻ: “Thật không thể chấp nhận được việc cô giáo bắt học sinh lớp 3 uống nước giặt giẻ lau bảng. Ở lứa tuổi này, chúng ta đang hướng học sinh đến nhân cách tốt đẹp mà giáo viên hành động như vậy sẽ không làm gương được cho học sinh, ảnh hưởng đến tâm lý các em như sợ đi học, ác cảm với giáo viên… Thời gian thực tập vừa qua, quả thật em thấy học sinh rất đáng yêu, có vài trò bướng bỉnh thì chỉ cần mình quan tâm, nhẹ nhàng hay nhắc nhở chứ không cần đến hình phạt gì nặng nề”. 
 
Thầy Phan Quốc Lữ - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt cho hay, trong công tác đào tạo, nhà trường luôn chú trọng ba phương diện: kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp và đạo đức nhà giáo. Từ khóa 39 (niên khóa 2014 - 2017) đến nay, trong xây dựng chương trình đào tạo, nhà trường tập trung nâng cao đạo đức, phẩm chất của người dạy học. Trong đó, có một số học phần chuyên về cung cấp kiến thức, yêu cầu đối với đạo đức nhà giáo, nhất là tâm lý học sư phạm, giao tiếp sư phạm, chuẩn nghề nghiệp... 
 
Bên cạnh đó, từ khoa tới trường thường xuyên tổ chức các hình thức sinh hoạt, các hoạt động nâng cao nhận thức của sinh viên sư phạm về phẩm chất, nhân cách nhà giáo. Đặc biệt là hội thi nghiệp vụ sư phạm được tổ chức hàng năm từ cấp khoa tới cấp trường. Hội thi xoay quanh kỹ năng tác nghiệp của những nhà giáo tương lai, trong đó, phần thi xử lý tình huống sư phạm được tính theo thang điểm chính. Hoạt động ngoại khóa về vấn đề đạo đức nhà giáo cũng là dịp để sinh viên rút ra bài học kinh nghiệm trong công tác giảng dạy sau này.
 
“Những hoạt động trong trường sư phạm đã hình thành cho sinh viên một hệ thống tương đối bài bản về phẩm chất, nhân cách của người thầy. Trong các đợt thực tập sư phạm, sinh viên nhà trường đạt kết quả từ loại giỏi trở lên, có những đoàn đạt xuất sắc 100%”, thầy Lữ chia sẻ. 
 
Nâng cao đạo đức nhà giáo
 
Nghề dạy học được đánh giá là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, người thầy ngoài dạy chữ còn mang trọng trách dạy người. Do đó, ngành Giáo dục đã triển khai nhiều cuộc vận động như: “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, “Dân chủ, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm”... Trong trang “sử vàng” của ngành Giáo dục, có những nhà giáo đã hy sinh bản thân để cứu sống học trò, hay có người thầy bằng tình yêu thương đã cảm hóa được những học trò cá biệt...
 
Ở ngôi trường với những học sinh “đặc biệt” như Trường Khiếm thính Lâm Đồng hay Trường Thiểu năng Hoa Phong Lan, các cô giáo nơi đây thật sự như “mẹ hiền” luôn nhận được sự quý mến của “đàn con” không sinh mà dưỡng. Cô Nguyễn Thị Lợi - Phó Hiệu trưởng Trường Khiếm thính cho rằng: “Giáo viên làm việc ở đây phải có tình yêu thương vô bờ bến, phải kiên trì để không la mắng hay đánh đập học sinh. Bởi các em bị khuyết tật nên sự tiếp thu kém hơn học sinh bình thường, phải có sự kiên nhẫn để dạy bảo các em tiến bộ. Nhà trường luôn nhắc nhở, trao đổi qua các cuộc họp về nhân cách, đạo đức của giáo viên khi làm việc tại môi trường này. Vì vậy mà đa số giáo viên đều hết lòng với học sinh. Ngược lại, các cô được nhận lại sự tin tưởng, quý mến của học sinh cũng như phụ huynh”.
 
Hành động của các giáo viên tại một số địa phương như “cô giáo lên lớp im lặng 3 tháng liền”, “thầy giáo đánh học sinh thủng màng nhĩ”, “thầy giáo dâm ô với học sinh”, “bảo mẫu hành hạ trẻ”... thì xã hội không thể chấp nhận. Chỉ một vài “con sâu” đã làm ảnh hưởng đến danh dự của hàng triệu nhà giáo có phẩm chất tốt. Theo thầy Lữ - Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt, đây một phần do lỗi từ phía nhà trường, các trường hợp này là những “sản phẩm lỗi” mà các cơ sở giáo dục cần phải xem lại từ khâu đào tạo, trong đó phải chú trọng đến vấn đề nâng cao đạo đức nhà giáo.
 
Bảo mẫu ở Trường Khiếm thính Lâm Đồng chăm chút từng miếng ăn cho học sinh khuyết tật. Ảnh: V.H
Bảo mẫu ở Trường Khiếm thính Lâm Đồng chăm chút từng miếng ăn cho học sinh khuyết tật. Ảnh: V.H
Để giáo viên là “tấm gương sáng”
 
Cũng phải thừa nhận rằng, áp lực nghề nghiệp khiến nhiều giáo viên có những hành xử chưa đúng. Trong đó, không thể không đề cập đến áp lực từ chính phụ huynh. Nhiều bậc làm cha làm mẹ vì quá nuông chiều con nên không hợp tác với giáo viên trong việc dạy dỗ học trò ngỗ ngược. Cô Mỹ Hạnh - giáo viên một trường tiểu học ở Đà Lạt nhớ mãi tình huống gặp phải năm cô chủ nhiệm lớp 1A. Trong lớp có một học sinh cá biệt, không chịu nghe lời, hay đánh bạn. Có lần cô dùng thước khẽ nhẹ vào tay, trò này đã giật cây thước ném xuống đất. Cô Hạnh đã phải kìm chế lắm mới không có hành động quá đáng với trò này. Sự việc sau đó cô có trao đổi với phụ huynh, thay vì nhắc nhở con thì người cha lại bênh vực con và lớn tiếng với cô. 
 
Một giáo viên dạy tiểu học có thâm niên ở Đà Lạt tâm sự, đã có nhiều lúc phải dùng hình phạt đối với học sinh cá biệt. Hình phạt cô áp dụng là dùng thước kẻ khẽ nhẹ vào tay học sinh, sau khi đã chỉ ra lỗi cho trò này biết vì sao lại bị phạt để trò chấp nhận hình phạt đó. 
 
Với vấn đề tu dưỡng và nâng cao đạo đức nhà giáo, hạn chế những vụ việc đáng lên án; theo ý kiến của khá nhiều nhà giáo, nhà quản lý giáo dục thì bên cạnh việc mỗi thầy cô giáo phải luôn tự nỗ lực nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và trau dồi phẩm chất đạo đức, nhà trường cần có sự giám sát chặt chẽ không để xảy ra những hành động vi phạm đạo đức nhà giáo. Cùng với đó là sự phối hợp của gia đình trong việc dạy dỗ, uốn nắn học sinh. Những trường hợp học sinh đánh thầy giáo, phụ huynh bắt cô giáo phải quỳ gối xin lỗi... dường như đang đi ngược lại truyền thống tốt đẹp của dân tộc: “Tôn sư trọng đạo”. Để mỗi thầy, cô giáo là tấm gương sáng cho học sinh noi theo, rất cần sự phối hợp của cả 3 “mắt xích” gia đình - nhà trường - xã hội.
 
Ý kiến người trong cuộc
 
Nhà giáo ưu tú Nguyễn Xuân Ngọc - Nguyên Giám đốc Sở GDĐT, Chủ tịch Hội Khuyến học Lâm Đồng: “Nhà giáo phải không ngừng trau dồi phẩm chất đạo đức nghề nghiệp”
 
Trong thời buổi hiện nay, do tác động của nhiều yếu tố như kinh tế, đời sống… đã làm một bộ phận nhà giáo suy đồi phẩm chất đạo đức. Chưa bao giờ đạo đức nhà giáo lại được đặt lên hàng đầu như hiện nay. Mỗi thầy, cô giáo khi xác định chọn đi theo sự nghiệp “trồng người” thì phải không ngừng trau dồi phẩm chất đạo đức, vì đạo đức của nhà giáo ảnh hưởng đến cả một thế hệ tương lai. Muốn đào tạo ra những công dân tốt thì chính bản thân mỗi nhà giáo phải là một người có đạo đức.
 
 
Rơ Ông K’Diêm - Sinh viên năm 3 Khoa Tự nhiên Trường Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt: “Giáo viên và học sinh phải có sự tương tác”
 
Em vừa hoàn thành đợt thực tập của mình. Tình huống làm em nhớ mãi là lần đầu tiên đứng lớp, học sinh không ai giơ tay phát biểu. Khi đó, em thật sự hụt hẫng và mất tự tin khi thấy không có sự hợp tác của học sinh. Em lấy lại bình tĩnh và từ từ lần lượt mời lớp trưởng, lớp phó, rồi các tổ trưởng… một lúc sau không khí trong lớp đã thoải mái hơn. Vậy mà trường hợp cô giáo 3 tháng liền lên lớp im lặng không giảng bài thì không hiểu học sinh lớp đó có cảm thấy hụt hẫng như em không? Cô giáo lại là nhân vật chính để lèo lái lớp học... 
 
Chị Thanh Hồng - Một phụ huynh ở Đà Lạt: “Hành động xấu của giáo viên có thể ảnh hưởng đến tâm lý học sinh”
 
 Tôi nhớ mãi năm học lớp 3, một lần nói chuyện riêng trong lớp tôi đã bị cô giáo chủ nhiệm “chọi” nguyên viên phấn vào mặt. Từ đó, mỗi ngày đi học là nỗi ám ảnh trong tôi, tôi sợ cô giáo đến nỗi vào lớp là ngồi im và chỉ mong sao mau hết giờ học… Đến nay, khi đã là mẹ của hai đứa con, mỗi khi con đi học về ngoài câu hỏi “hôm nay con học được gì?” tôi luôn hỏi thêm “con có bị cô giáo mắng hay phạt không?” để quan tâm và có ứng xử kịp thời với tình hình của con ở lớp. 
 
VIỆT HÙNG