Phía sau cánh cổng Trại giam Đại Bình (xã Lộc Thành, Bảo Lâm) là những quá khứ lỗi lầm, xốc nổi, ân hận và tiếc nuối. Nhưng đó cũng là nơi mà giấc mơ và khát vọng làm lại cuộc đời của các phạm nhân chưa bao giờ lụi tắt. Họ tin rằng, cánh cửa mới sẽ lại mở, cho những người thực sự hối lỗi và sửa chữa sai lầm trong quá khứ để bước sang một trang mới của cuộc đời. Và trong hành trình đó, họ không bao giờ đơn độc...
Phía sau cánh cổng Trại giam Đại Bình (xã Lộc Thành, Bảo Lâm) là những quá khứ lỗi lầm, xốc nổi, ân hận và tiếc nuối. Nhưng đó cũng là nơi mà giấc mơ và khát vọng làm lại cuộc đời của các phạm nhân chưa bao giờ lụi tắt. Họ tin rằng, cánh cửa mới sẽ lại mở, cho những người thực sự hối lỗi và sửa chữa sai lầm trong quá khứ để bước sang một trang mới của cuộc đời. Và trong hành trình đó, họ không bao giờ đơn độc...
 |
| Các ĐVTN tham quan vườn thuốc nam do các phạm nhân trồng và chăm sóc. Ảnh: V.Quỳnh |
Ước mơ làm lại cuộc đời
Một chiều mưa ở Trại giam Đại Bình (xã Lộc Thành, Bảo Lâm), Chu Văn Hoàng A., phạm nhân đang chấp hành án phạt trầm giọng kể về quãng đời tuổi trẻ lầm lỗi của mình cho tôi nghe. Từng là một nhân viên tư vấn bảo hiểm, chỉ trong một lần xốc nổi, gây gổ và đánh nhau ở Quảng trường Lâm Viên cách đây hơn 2 năm mà anh mang tội cố ý gây thương tích, và chịu mức án 11 năm tù giam ở Trại giam Đại Bình.
Giọng anh hòa lẫn tiếng mưa. Và ánh mắt của anh thỉnh thoảng vẫn nhìn vào màn mưa trắng xóa, thật buồn. Bởi 2 từ “giá như” vẫn thường trực trong mỗi lời nói của chàng trai 28 tuổi, rằng: “Giá như ngày đó mình chín chắn hơn một chút thì đã không xảy ra chuyện đáng tiếc như vậy”,...
Hơn 2 năm ở Trại giam Đại Bình, A. có dịp nhìn nhận những điều mà thời gian trước mình đã bỏ qua, dành thời gian để suy nghĩ về lỗi lầm quá khứ. A. tâm sự: “Trong thời gian ở đây, bên cạnh việc cải tạo, tôi dành nhiều thời gian để đọc sách, suy nghĩ và nghiệm ra được nhiều điều hơn, đúng đắn hơn từ hành động, cử chỉ, lời nói. Bây giờ, tôi học cách phải suy nghĩ tích cực hơn, tự tha thứ cho chính mình, cải tạo và học tập thật tốt để trở thành một con người khác”.
Chúng tôi gặp phạm nhân Nguyễn Đình Th. (sinh năm 1978, nhà ở Phú Hội, Đức Trọng) khi anh đang chuẩn bị tiết mục văn nghệ cho buổi giao lưu “Thắp sáng ước mơ hoàn lương”. Từng có một thời chơi bời, lêu lổng, để có tiền trang trải cho những cuộc vui của mình mà anh đi vay mượn rồi không có khả năng chi trả, chịu tội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Năm nay đã là năm thứ 6 Th. chấp hành án ở Trại giam Đại Bình, và anh cũng sẽ còn phải đợi chừng đó thời gian nữa để được ra ngoài. “Thật sự trước đây do ít học hành, thiếu hiểu biết nên tôi chơi bời không có điểm dừng, từ đó mới có những hành động trái với pháp luật, trái với đạo đức. Qua thời gian cải tạo ở đây, được cán bộ động viên, giúp đỡ về tinh thần và vật chất, tôi có cơ hội ăn năn hối cải, nhìn ra điều đúng, điều sai” - anh tâm sự.
A., Th.,... cũng như tất cả những phạm nhân ở Trại giam Đại Bình, ai cũng mắc sai lầm và phải trả giá. Quan trọng là họ biết cách đối diện với lỗi lầm của mình, cải tạo tốt để đứng lên sau lần vấp ngã, nhận ra và biết tự tha thứ cho chính mình. Bởi như Th. chia sẻ rằng: “Trong cái rủi là cái may, bởi nếu không vào đây thì cuộc đời tôi không biết sẽ còn trượt dài đến đâu nữa. Qua thời gian, tôi cũng nhận ra rằng, trại giam không phải là dấu chấm hết cho một tương lai tươi đẹp, mà đây thật sự là một nơi để bắt đầu một tương lai mới khác hẳn cho những người từng có quá khứ lỗi lầm”.
Trong buổi giao lưu văn nghệ “Thắp sáng ước mơ hoàn lương” do Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam tỉnh tổ chức, ngoài các tiết mục của đoàn công tác, còn có các tiết mục của các phạm nhân. Họ vẫn là những con người hát hay, đàn giỏi, thậm chí cả sáng tác nhạc,... vẫn chân thành lên sân khấu tặng những nhành hoa tươi cho người hát, và vẫn mỉm cười rạng rỡ mỗi lần nhận được hoa.
Buổi giao lưu hôm đó, đoàn công tác đã thật sự xúc động khi một cô lớn tuổi, là thân nhân của phạm nhân cất giọng hò: “Hò ơi! Em chèo thuyền đi lên rẫy Tráng Cồng cắt lúa thay chồng, thay chồng nuôi con”... Đã có rất nhiều những bông hoa được các phạm nhân đem lên tặng. Và chúng tôi nhớ mãi hình ảnh một phạm nhân lên tặng hoa, quỳ xuống và gục đầu vào tay cô khóc nức nở. Cả hội trường dường như lắng lại. Đâu đó, một vài người thấy như đó là mình đang quỳ gối dưới chân mẹ, với những giọt nước mắt nhớ thương và nỗi ân hận chưa bao giờ nguôi, cũng là lời hứa sẽ làm lại cuộc đời.
Hỗ trợ hoàn lương
Ngay trong trại giam Đại Bình, chúng tôi đã được đi giữa những con đường trồng đầy hoa, những bức tường vẽ bích họa đẹp mắt, những vườn bầu bí xanh ngắt và cả vườn thuốc nam tốt tươi. Trung tá Bùi Ngọc Dũng - Bí thư Đảng ủy, Giám thị Trại giam Đại Bình tự hào khoe rằng, đó đều là thành quả và tác phẩm của các anh em phạm nhân. “Ngoài việc giáo dục và cải tạo, chúng tôi rất chú trọng đến việc dạy nghề cho các phạm nhân. Nghề mộc, nghề xây dựng, nghề trồng rau an toàn, chăn nuôi,... đều được Ban giám hiệu tạo mọi điều kiện để chuẩn bị một nền móng cho các phạm nhân tự tin làm lại cuộc đời. Các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao cũng thường xuyên được tổ chức nhằm tạo đời sống tinh thần thoải mái, xóa bỏ mặc cảm, tự ti, giúp các phạm nhân học tập, cải tạo tốt” - trung tá Dũng chia sẻ.
Khá đông phạm nhân đang chấp hành án phạt tù tại Trại giam Đại Bình là người trẻ. Những xốc nổi thanh xuân khiến họ dở dang một phần tuổi trẻ. Bước ra cánh cổng trại giam, trong hành trình hoàn lương của các phạm nhân chấp hành xong án phạt tù, có dấu ấn rất lớn của Đoàn Thanh niên, Trại giam Đại Bình cùng các chi đoàn cơ sở.
Ở xã Ka Đô (huyện Đơn Dương), CLB “Thắp sáng niềm tin” tại địa phương thường xuyên kèm cặp, giúp đỡ, chia sẻ với thanh niên chậm tiến, thanh niên hoàn lương. Đằng sau những lỗi lầm mà họ gây ra có cả câu chuyện dài về cuộc đời, về những bất hạnh mà họ đối diện. Vì thế, khi được lắng nghe, động viên, nhiều thanh niên hoàn lương vượt qua được cả sự tự ti lẫn cám dỗ, vươn lên phát triển kinh tế gia đình, ổn định cuộc sống.
Anh Phan Đức Thái - Phó Bí thư Tỉnh Đoàn, Phó Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam tỉnh chia sẻ, sau những lỗi lầm, nhiều thanh niên đã được pháp luật, các tổ chức xã hội giáo dục, cảm hóa và trở thành những thanh niên tiêu biểu, vươn lên trong cuộc sống: “Ai cũng có lỗi lầm, nhưng ai cũng có ước mơ làm lại cuộc đời, trở thành người có ích cho gia đình, cho xã hội. Tôi mong rằng thanh niên chúng ta và toàn xã hội hãy dang tay đón những người lầm lỗi quay về để họ có cơ hội được làm lại cuộc đời, được ở bên gia đình, người thân, được đóng góp cho xã hội”.
VIỆT QUỲNH
