(LĐ online) - Ngày xưa, nhân dân ta đã tôn vinh, đề cao địa vị thầy giáo trong xã hội "Muốn sang thì bắc cầu kiều/Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy". Ngày nay, với quan điểm "Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu", nghề dạy học - đội ngũ nhà giáo vẫn được xã hội tôn vinh, đề cao; bởi nghề dạy học và người giáo viên có sứ mệnh quan trọng, thiêng liêng là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đào tạo ra những con người mới, có kiến thức, có phẩm chất cách mạng, có kĩ năng để xây dựng và bảo vệ đất nước.
(LĐ online) - Ngày xưa, nhân dân ta đã tôn vinh, đề cao địa vị thầy giáo trong xã hội “Muốn sang thì bắc cầu kiều/Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”. Ngày nay, với quan điểm “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu”, nghề dạy học - đội ngũ nhà giáo vẫn được xã hội tôn vinh, đề cao; bởi nghề dạy học và người giáo viên có sứ mệnh quan trọng, thiêng liêng là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đào tạo ra những con người mới, có kiến thức, có phẩm chất cách mạng, có kĩ năng để xây dựng và bảo vệ đất nước.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn luôn đề cao vị trí, vai trò của các thầy giáo, cô giáo đối với xã hội. Người từng nhấn mạnh: “nếu không có thầy giáo thì không có giáo dục…Không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế văn hóa”. Phát biểu tại Trường Đại học sư phạm Hà Nội (10-1964), Người nói: “Còn gì vẻ vang hơn nghề đào tạo những thế hệ sau này tích cực góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Người thầy giáo tốt, người thầy giáo xứng đáng là người thầy vẻ vang nhất, dù tên tuổi không đăng trên báo, không được thưởng huân chương. Song những người thầy giáo tốt là những người anh hùng vô danh…Vì vậy nghề thầy giáo rất quan trọng, rất vẻ vang. Ai có ý kiến không đúng về nghề thầy giáo thì phải sữa chữa”. Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã đánh giá rất cao về nghề dạy học: “Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, nghề sáng tạo nhất trong các nghề sáng tạo”. Điều đó vừa khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của nghề dạy học, vừa nói lên trọng trách mà xã hội đặt trọn niềm tin lên vai các nhà giáo, những người có thiên chức không chỉ “dạy chữ” mà quan trọng hơn là “dạy người”, dạy cho học trò đạo lý làm người; là phát huy và truyền lại cho thế hệ trẻ những tri thức, tinh hoa văn hóa của dân tộc, của nhân loại.
Tuy nhiên, sự tôn vinh của xã hội là một đạo lý chỉ dành cho những nhà giáo, những cán bộ quản lý giáo dục có nhân cách cao đẹp, có nhiều cống hiến cho sự nghiệp giáo dục – đào tạo. Bởi vì, nghề dạy học khác các nghề khác ở chỗ, người dạy học không chỉ đòi hỏi phải có vốn tri thức, hiểu biết, mà còn phải có đạo đức trong sáng. Người giáo viên cảm hóa, giáo dục và khai sáng cho học sinh không chỉ bằng kiến thức môn học, mà còn bằng cả tấm gương đạo đức, bằng lối sống, phong cách sống cao đẹp của mình. Vì vậy, nhân cách của nhà giáo có ý nghĩa quan trọng tới việc hình thành và phát triển nhân cách của học sinh; “dạy chữ” là quan trọng, nhưng việc “dạy người” còn quan trọng hơn. Chính do đặc thù của nghề dạy học, nên xã hội thời nào cũng đặt ra yêu cầu rất cao về nhân cách của nhà giáo, do đó trách nhiệm của nhà giáo cũng hết sức nặng nề, nhất là trong giai đoạn hiện nay.
Từ thực tế đó, đòi hỏi đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục cần ý thức đầy đủ rằng vinh dự to lớn luôn đi liền với trách nhiệm nặng nề của nghề dạy học để không ngừng bồi đắp sức lực, trí tuệ và lòng yêu nghề, vượt qua khó khăn, tận tâm tận lực với nghề; đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp, gắn bó mật thiết với nhân dân, gần gũi, yêu thương chăm sóc học sinh…; thật xứng đáng“ Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương sáng về đạo đức, tự học và sáng tạo”. Để hoàn thành sứ mệnh to lớn và trách nhiệm nặng nề , đòi hỏi mỗi nhà giáo, cán bộ quản lí quản lý giáo dục cần phải: (i) Nâng cao hơn nữa nhận thức về vai trò, trọng trách của nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục, thấy rõ trách nhiệm trong việc bảo vệ danh dự của nhà giáo cũng như của ngành giáo dục; phát huy lương tâm, trách nhiệm, nhiệt huyết của nhà giáo để luôn có khát vọng cống hiến cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo cũng như sự phát triển của đất nước… (ii) Tích cực và sáng tạo trong việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua của ngành, đặc biệt là cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”. (iii) Nhận thức sâu sắc, quán triệt và thực hiện nghiêm túc các Quy định về đạo đức nhà giáo theo Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư TW Đảng đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.
Bên cạnh sự nỗ lực của đội ngũ nhà giáo, cũng như của ngành Giáo dục và Đào tạo, rất cần sự đồng thuận, đồng hành của gia đình, xã hội và học sinh. Đối với gia đình, các bậc cha mẹ cần quan tâm xây dựng một gia đình đầy đủ toàn vẹn, mọi thành viên có nghĩa vụ và trách nhiệm với nhau; xây dựng phong cách sinh hoạt có nề nếp, cha mẹ, người lớn phải giữ uy tín, gương mẫu; thường xuyên liên hệ chặt chẽ với nhà trường; tham gia tích cực vào hội phụ huynh của trường, quan tâm giúp đỡ nhà trường xây dựng cơ sở vật chất, các phương tiện dạy học để nhà trường có điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục; xây dựng truyền thống “tôn sư trọng đạo”, bảo vệ uy tín thầy cô giáo, tuyệt đối tránh các hành vi thiếu tôn trọng thầy cô giáo trước mặt con cái... Đối với các cấp ủy Đảng, chính quyền, cần nâng cao hơn nữa vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và trách nhiệm của mình đối với ngành Giáo dục- Đào tạo, nhất là đối với giáo viên; đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục – đào tạo, tuyên truyền, nâng cao nhận thức tạo sự đồng thuận và sự tham gia của toàn xã hội trong việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục theo tinh thần Chỉ thị số 40/CT-TW, ngày 15-6-2004 của Ban Bí thư Trung ương; chăm lo đến đời sống của nhà giáo, tạo điều kiện thuận lợi nhất để nhà giáo làm việc và cống hiến, góp phần hoàn thành sứ mệnh “trồng người” cao cả. Đối với học sinh, sinh viên, phải biết kính trọng thầy cô giáo, thân thiện, yêu quý bạn bè; không ngừng tu dưỡng đạo đức và riêng năng học tập, học một cách tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo, chống thụ động, lười biếng; hăng hái tham gia lao động sản xuất và các hoạt động xã hội, bảo vệ môi trường… Sự phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội có thể diễn ra dưới nhiều hình thức, nhưng vấn đề quan trọng là tất cả các lực lượng giáo dục phải phát huy tinh thần trách nhiệm, chủ động tạo ra những mối quan hệ phối hợp vì mục tiêu giáo dục đào tạo thế hệ trẻ thành những người công dân hữu ích cho đất nước.
Đặc biệt, ngành Giáo dục và Đào tạo, trước tiên cần coi trọng hơn nữa công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức để mỗi nhà giáo và CBQLGD nhận thức đầy đủ, sâu sắc về vai trò, vị trí của mình trong việc GDĐT thế hệ tương lai cho đất nước; thấy rõ bổn phận, trách nhiệm trong việc bảo vệ, gìn giữ, phát huy danh dự và truyền thống tốt đẹp của nhà giáo cũng như của nghề dạy học cao quý…Từ đó, khơi dậy lương tâm, nhiệt huyết và khát vọng cống hiến của đội ngũ nhà giáo.
Thế giới đang bước vào cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 4 (4.0), vai trò trí tuệ, sự sáng tạo của con người có ý nghĩa quyết định sự thành công của quốc gia, dân tộc nói chung và mỗi cá nhân nói riêng; theo đó vai trò, vị thế của nghề dạy học – đội ngũ nhà giáo càng được khẳng định, đề cao, đồng thời trách nhiệm cũng nặng nề hơn. Vì vậy, việc bảo vệ danh dự, chăm lo đến đời sống tinh thần, vật chất của người giáo viên sẽ góp phần tạo động lực, khích lệ đội ngũ nhà giáo – nhân tố quyết định chất lượng GDĐT, yên tâm đảm nhận sứ mệnh cao cả nhưng cũng hết sức nặng nề. Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, xin gửi đến thầy giáo, cô giáo và cán bộ quản lý giáo dục những lời chúc mừng tốt đẹp và trân trọng nhất.
VĂN NHÂN
