Ảnh Bác trong những nếp nhà Đông Mang

Dù đã qua bao mùa nắng mưa, qua cả những ngày xanh xao trong cái đói giáp hạt để chỉ còn lại niềm hạnh phúc đủ đầy cho những ngày lúa mới về kho thì dưới những nếp nhà ở Ðông Mang, di ảnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn được mỗi gia đình treo ở vị trí trang trọng nhất.

Ông Kơ Sá Ha Tam xúc động nhìn ngắm lại hình ảnh Bác Hồ. Ảnh: T.Hiền

Những ngày cuối năm, đường vào Đông Mang (xã Đạ Chais, huyện Lạc Dương) lẫn trong sương sớm khiến hơi lạnh rét buốt lùa vào đôi bàn tay. Đông Mang nằm bình yên, khép mình dưới đỉnh Hòn Giao quanh năm sương phủ.

Nhà nhà treo ảnh Bác Hồ

Đông Mang từng là căn cứ địa cách mạng quan trọng trong suốt gần 20 năm kháng chiến. Lịch sử Đảng bộ xã Đạ Chais ghi rõ, đây từng là một vùng trắng, do bộ máy tề ngụy và đạo giáo quản lý kìm kẹp. Cuối năm 1959, thực hiện Nghị quyết 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và ảnh hưởng của phong trào Đồng Khởi, Đạ Chais được giải phóng 3 buôn: Đông Mang, Đạ Tro và Đưng K’Si, gồm 30 hộ và khoảng 350 dân là người DTTS. Mặc dù bị địch đánh phá, càn quét và khủng bố ác liệt nhưng Nhân dân thôn Đông Mang vẫn một lòng, một dạ theo Đảng, thủy chung son sắt với cách mạng.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Thân Văn Nghiên - Chủ tịch UBND xã Đạ Chais nhấn mạnh: “Ở xã Đạ Chais anh hùng, thôn Đông Mang chính là vùng lõi, là cái nôi cách mạng. Tinh thần cách mạng, ý chí và cả tình yêu cách mạng của người dân nơi đây vô cùng lớn. Đó cũng là lý do khi xã thực hiện phong trào “Treo ảnh Bác”, Đông Mang là địa bàn chúng tôi nghĩ tới đầu tiên, kỳ vọng nhiều và lấy đó làm điểm để nhân rộng toàn xã”.

Ghé thăm nhà ông Cao Minh Tự, căn nhà nhỏ nằm nép mình dưới hàng thông của người đàn ông đã theo chân các anh Bộ đội Cụ Hồ từ khi còn rất nhỏ, tấm ảnh Bác Hồ được ông treo trang trọng giữa gian phòng khách. Ở cái tuổi 80, đôi chân mỏi mệt vì thời gian đã không còn đủ sức lên rẫy vào mỗi sớm mai, nhưng đôi tay ông vẫn chưa ngơi nghỉ. Vừa đan những song mây thoăn thoắt, ông Tự vừa trần tình “làm để giúp con cháu có thêm đồ sử dụng đỡ phải mua bán, với lại ở không cũng buồn lắm”.

Trong giọng nói chậm rãi như vết hằn của thời gian, ông Tự vẫn không giấu nổi niềm tự hào khi nhắc chuyện: “Gia đình theo cách mạng từ lúc bố tôi còn sống. Từ nhỏ được nghe và tiếp xúc với bộ đội, nên tròn 15 tuổi, tôi theo bố tham gia cách mạng. Trực tiếp tham gia kháng chiến, chứng kiến những gì Bác Hồ, Đảng, Nhà nước làm cho bà con nên tôi muốn treo ảnh Bác trong nhà để tỏ lòng tôn kính, và nhắc nhở bản thân, con cháu sau này không được quên ơn Đảng”.

Còn với ông Kơ Sá Ha Tam - người thanh niên xung phong một thời cống hiến tuổi trẻ cho cách mạng, cho kháng chiến ở vùng núi rừng này, di ảnh Bác được ông xem như tài sản quý. Đôi bàn tay ngày nào cầm súng chiến đấu, rồi trở về làm rẫy làm nương giờ đã gân guốc, chai sần. Nhưng mỗi lần chạm vào di ảnh Bác, đôi bàn tay ấy thật nhẹ nhàng, đầy nâng niu và trân quý.

Chầm chậm đưa tay lau tấm hình của Bác, người đàn ông đã đi qua hai phần ba cuộc đời, đi qua cả ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết trong khói lửa chiến tranh vẫn không khỏi bùi ngùi. Có lẽ với ông, Đảng và Bác Hồ là điều gì đó thiêng liêng không nói hết thành lời. Bởi trước khi phong trào “Treo ảnh Bác” được Hội Cựu Chiến binh huyện Lạc Dương phát động, gia đình ông đã treo và thờ Bác Hồ. Trên nền đất cũ của gia đình, căn nhà mới đã được ông Ha Tam dựng lên. Có nhiều thứ của quá khứ được bỏ vào quên lãng nhưng ảnh Bác thì vẫn còn đó, vẫn được treo trang trọng ngay gian phòng khách trong căn nhà mới “để nhắc nhớ con cháu, ai mang cho mình cuộc sống ấm no”.

Ông Vũ Trung Tấn - Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Đạ Chais cho biết: “Từ cuối năm 2012, Hội Cựu chiến binh huyện Lạc Dương phát động phong trào “Treo ảnh Bác” trong gia đình hội viên cựu chiến binh và chọn vùng căn cứ cách mạng Đông Mang làm điểm. Hiện nay, thôn Đông Mang có 48/48 hộ đều treo ảnh Bác. Ban đầu, nhiều người cứ nghĩ phong trào mang tính hình thức, nhưng với người dân thôn Đông Mang, việc treo ảnh Bác Hồ là điều thiêng liêng từ tận đáy lòng”.

Ðông Mang ơn Ðảng

Trong tâm trí của chị Dơng Gu Ka Li - Trưởng thôn Đông Mang vẫn chưa giây phút nào phai nhạt những kỷ niệm về một thời tuổi thơ gian khó. Những đứa trẻ được sinh ra và lớn lên ngay trên mảnh đất Đông Mang như chị bị ám ảnh vì cái đói, vì những ngày “ăn rừng” vật vã trong những mùa giáp hạt.

Trong những ngày tháng đói cơm, lạt muối, buôn làng luôn phải di dời để bố phòng đánh địch, bà con vẫn luôn mang trong tim hình ảnh Bác Hồ như điểm tựa sức mạnh tinh thần, vượt qua mọi gian khổ, khó khăn, đánh đuổi kẻ thù bảo vệ buôn làng. Và hôm nay, hình ảnh của Người cũng là điểm tựa để người dân Đông Mang vươn lên xây dựng đời sống mới.

Lớp trẻ lớn lên bằng hạt lúa, hạt bắp được trồng trên rẫy, uống con nước ngọt ngào của Bidoup - Núi Bà, được nuôi dưỡng bằng niềm tin và sự tự hào của cha ông và khát khao theo đuổi con chữ. Những đứa trẻ Đạ Chais hôm nay không còn xanh xao, không còn chân trần ngày hai buổi đến trường. Chúng được đi học ở điểm trường ngay trung tâm thôn. Đường tới trường của các cháu được làm bê tông kiên cố, mưa cũng chẳng sợ sình lầy, không lo bẩn quần áo.

Đông Mang những ngày nắng lên. Ảnh: T.Hiền

Người dân Đạ Chais đã biết làm giàu từ đôi bàn tay trên mảnh đất của cha ông. Được biết đến như người dân sản xuất tiêu biểu nhất ở Đông Mang, ông Ka Sak Ha Số nói rằng: “Nếu chỉ có bắp và lúa rẫy như ngày xưa thì người Đông Mang sẽ còn nghèo mãi. Bà con bây giờ ngoài nâng cao năng suất cây cà phê còn trồng xen thơm, bơ, chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng sang trồng rau thương phẩm, chăn nuôi trâu, bò để tăng thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống. Nhà nước hỗ trợ mình nhiều rồi, nên mình càng phải cố gắng hơn nữa để tự làm giàu. Nhà nước còn phải lo cho nhiều người, nhiều nơi nghèo lắm”.

Nói về những chính sách đầu tư vào vùng đồng bào DTTS, Chủ tịch UBND xã Đạ Chais Thân Văn Nghiên thông tin: Đạ Chais là một trong những địa phương được huyện Lạc Dương dành nhiều sự đầu tư để hỗ trợ giảm nghèo và thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Hiện xã đã đạt 17/19 tiêu chí. Những năm qua, trong số nguồn vốn hỗ trợ được phân bổ về Đạ Chais, Đông Mang là thôn được dành nhiều ưu tiên cho sự phát triển. Năm 2017 đã có hơn 1 tỷ đồng được hỗ trợ đầu tư vào thôn Đông Mang. Năm 2018, đây cũng là địa bàn được ưu tiên đầu tư phát triển. Ngoài ra, hàng loạt các dự án về phát triển kinh tế - xã hội được ưu tiên phát triển tại thôn Đông Mang, cùng với sự nỗ lực vươn lên của người dân đã góp phần tạo nên “gam màu sáng” cho vùng căn cứ cách mạng này.

Trao đổi với chúng tôi, ông Bon Yo Soan - Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh nói rằng: “Việc treo ảnh Bác trong gia đình bà con DTTS thể hiện một niềm tin mãnh liệt. Niềm tin ấy là kết quả của sự thay đổi nhận thức trong chính người dân. Tình yêu của Đảng, của Bác đối với bà con DTTS nói chung và người dân Đông Mang nói riêng từ những ngày khói lửa chiến tranh cho đến ngày hôm nay đã vun đắp thêm tình yêu, niềm tin lớn của bà con với Đảng, với Người. Và, việc treo ảnh Bác trang trọng trong nhà là một trong số những cách để bà con bày tỏ lòng biết ơn đó”.

Truyền thống cách mạng, sự kiên trung của người dân, đã giúp cho Đông Mang - Đạ Chais vượt qua nhiều khó khăn trong quá khứ, đi lên bằng chính đôi chân của mình. Mặc dù vẫn còn nghèo về vật chất, nhưng ý chí và lòng quyết tâm luôn cháy mãi trong lòng họ. Và, có lẽ một ngày không xa, Đông Mang sẽ khởi sắc hơn, mới mẻ hơn, tươi trẻ hơn và dưới mỗi nếp nhà bình yên, di ảnh Bác vẫn luôn hiện hữu để nhìn thấy sự đổi thay của vùng đất này.

THÂN THU HIỀN