Ý tưởng vật lý vượt đại dương đoạt giải Olympic

Với niềm say mê khoa học, nhóm học sinh Trường THPT Chuyên Thăng Long - Ðà Lạt trở thành đại diện duy nhất của Việt Nam tranh tài ở Cuộc thi Olympic Vật lý Pháp mở rộng năm 2019.

Nhóm học sinh Trường THPT Chuyên Thăng Long tại Cuộc thi Olympic Vật lý Pháp 2019.

Khi những ngày Tết Nguyên đán Kỷ Hợi đã qua đi đến hơn nửa tháng Giêng thì lúc này như mới thực sự là tết của nhóm học sinh Trường THPT Chuyên Thăng Long. Hòa mình cùng sắc thắm mai anh đào Đà Lạt, ngày xuân của bốn cô cậu học trò vừa trở về từ Pháp như rạng rỡ hơn trong niềm vui của người chiến thắng. Đó là giải ba Cuộc thi Olympic Vật lý Pháp, hơn thế nữa, đây là những học sinh duy nhất của Việt Nam có mặt tại cuộc thi này.

Bốn gương mặt xuất sắc ấy là Lê Mỹ Bình và Võ Đăng Nguyên - đều là học sinh lớp 12 Pháp, Phạm Thị Ngọc Lan - 12 Lý và Mai Bảo Trân - 12 Sinh. Tuy học ở các khối chuyên khác nhau, nhưng cả bốn đều có chung niềm đam mê khoa học. Và Đề tài “Nhựa đường dẫn điện” dự thi Olympic Vật lý Pháp cũng phát triển từ Dự án “Bước đầu chế tạo nhựa đường có khả năng dẫn điện” đoạt giải nhì Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia năm 2018 của Lan và Trân.

Vẻ rụt rè, ít nói bên ngoài của cô học trò chuyên Sinh - Bảo Trân thay đổi hoàn toàn khi Trân ở trong phòng thí nghiệm. Trân say sưa nói về đề tài: “Xuất phát từ thực tế hiện tượng những con đường hư hỏng nhiều, phải sửa chữa trong thời gian dài, vừa tốn tiền vừa ô nhiễm môi trường, gây khó khăn trong việc đi lại của người dân… Do đó, chúng em có ý tưởng tạo ra một loại nhựa đường dẫn điện có khả năng tự hàn các vết nứt trên đường. Qua nghiên cứu, chúng em kết hợp nhựa đường với nano cacbon tạo thành một hợp chất dẫn điện, chỉ cần một dòng điện nhỏ không gây nguy hiểm chạy qua làm nhựa đường tan chảy để làm liền các vết nứt”.

Để tạo ra được loại nhựa đường có khả năng dẫn điện, nhóm phải làm đi làm lại hàng ngàn thí nghiệm để tìm ra tỷ lệ thích hợp giữa nhựa đường với nano cacbon. Khó khăn chưa dừng lại ở đó, cô học trò chuyên Pháp - Mỹ Bình cho hay: “Tài liệu cũng là trở ngại khi chúng em thực hiện đề tài. Vì đây là lĩnh vực mới nên ít tư liệu, chủ yếu là tiếng nước ngoài nên phải lên mạng tìm hiểu và mất nhiều thời gian dịch”.

Với lòng quyết tâm cũng như được sự giúp đỡ của thầy cô, cuối cùng đề tài của bốn cô cậu cũng hoàn thành để tự tin vượt đại dương dự thi vòng chung kết. Từ những bỡ ngỡ ban đầu khi thay đổi thời tiết, múi giờ, cả bốn lại lo lắng khi biết mình là nhóm học sinh nước ngoài duy nhất tranh tài trực tiếp với những học sinh của Pháp. Người làm thí nghiệm, người thuyết trình nhưng có sự phối kết hợp, hỗ trợ nhau và cuối cùng sự tự tin thể hiện đã khiến ban giám khảo hài lòng. Dự án đã đoạt giải ba khi tranh tài với 24 dự án của các nhóm học sinh Pháp.

10 ngày dự thi ở Pháp của nhóm học sinh Trường THPT Chuyên Thăng Long cũng đúng vào thời gian Tết Nguyên đán ở quê nhà. Có một chút xao xuyến, bồi hồi của cả bốn khi lần đầu tiên xa nhà vào dịp tết. Thế nhưng, sự thân thiện của người Pháp đã khiến bốn cô cậu ấm lòng. Đó là sự quan tâm đến gian hàng trưng bày sản phẩm của nhóm tại hội chợ khoa học của cuộc thi, là hoạt động giao lưu với học sinh Pháp… Đặc biệt, nhóm có khoảng thời gian được trải nghiệm việc học tập của sinh viên Trường Đại học Lille. “Đây là dịp quý báu để chúng em trau dồi thêm kiến thức, kinh nghiệm, học hỏi được phong cách làm việc của người Pháp”, Đăng Nguyên chia sẻ. Còn với cô học trò chuyên Lý - Ngọc Lan: “Ấn tượng vẻ đẹp nước Pháp cũng như sự cởi mở của con người nơi đây và đặc biệt là kết quả đạt được khiến cho bao khó khăn của chúng em như đã được đền đáp”.

Chia sẻ niềm vui này, thầy Đào Mạnh Trinh - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Thăng Long cho hay: “Nhà trường luôn tạo mọi điều kiện, khích lệ học sinh tiếp cận với các cuộc thi. Phát huy truyền thống của nhà trường, nhiều học sinh đã đoạt các giải thưởng từ các cuộc thi ở nước ngoài, qua đó, thể hiện khả năng hội nhập quốc tế của các em”.

TUẤN HƯƠNG