Trợ giúp người khuyết tật hòa nhập để phát triển

10 năm triển khai Đề án trợ giúp người khuyết tật (NKT) trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, đại bộ phận NKT đã tiếp cận được với các dịch vụ xã hội cơ bản như: Học văn hóa, học nghề, tạo việc làm, khám, chữa bệnh và phục hồi chức năng…

 

Lãnh đạo tỉnh thăm, tặng quà Trại phong Di Linh nhân dịp Tết Canh Tý 2020

 

Thực hiện Quyết định số 1019/QĐ-TTg ngày 5/8/2012 của Thủ tướng Chính phủ, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Lâm Đồng đã tham mưu cho UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành Kế hoạch số 5627/KH - UBND ngày 12/10/2012 thực hiện Đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012-2020 trên địa bàn tỉnh (gọi tắt là Đề án 1019).

 

Theo đó, các hoạt động triển khai Đề án 1019 được triển khai cụ thể, thiết thực. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh đã phối hợp với Đài Phát thanh - Truyền hình (PTTH) tỉnh, Báo Lâm Đồng để chuyển tải các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đến với NKT thông qua hình thức hội thảo, tập huấn chuyên đề, hỏi - đáp. Đồng thời, xây dựng 17.000 cuốn cẩm nang hỏi - đáp cho NKT đã giúp NKT hiểu biết về chủ trương chính sách của nhà nước, nhận rõ tính ưu việt đối với NKT trong pháp luật Việt Nam. Với hình thức và cách làm như trên, từ năm 2013 đến nay, Sở đã phối hợp với ngành y tế và các địa phương trong tỉnh tổ chức 6 lớp tập huấn cho đối tượng là Hội đồng xác định mức độ khuyết tật cấp xã với số lượng học viên 2.120 người (theo cụm huyện), 6 lớp trực tiếp cho hội viên Hội Người khuyết tật tại các TP Đà Lạt, huyện Đức Trọng, Bảo Lâm, Đạ Tẻh, Bảo Lộc với số hội viên tham gia hơn 1.000 người.

 

Cùng đó, Sở còn phối hợp với các cơ quan báo, đài xây dựng chuyên mục, phóng sự về hình ảnh, công việc lao động sản xuất, học tập của NKT. Đồng thời, phối hợp với các địa phương, Hội Người khuyết tật, Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo, Người tàn tật và Trẻ mồ côi, Đài PTTH tỉnh, Báo Lâm Đồng tổ chức hội nghị biểu dương NKT và người bảo trợ tiêu biểu, nhằm khuyến khích mọi người cùng chung tay góp sức vì NKT hai năm mỗi lần.

 

Ngoài ra, Sở phối hợp với các sở, ngành, đoàn thể tổ chức phẫu thuật chỉnh hình và cung cấp dụng cụ trợ giúp cho NKT. Qua đó, toàn tỉnh đã có 3.538 trẻ sơ sinh đến 6 tuổi được khám sàng lọc khuyết tật, 430 trẻ em được can thiệp sớm khuyết tật thông qua Chương trình can thiệp sớm, phẫu thuật chỉnh hình, cung cấp dụng cụ trợ giúp NKT. Ngoài ra, còn thực hiện chương trình phục hồi chức năng, đặc biệt là phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng theo mô hình của Bộ Y tế tại 12 huyện, thành phố và 100% xã, phường trên địa bàn tỉnh. Có 4.693 NKT được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe, 5.467 NKT được hướng dẫn phục hồi chức năng và 2.116 lượt NKT được cung cấp các dụng cụ hỗ trợ. Đồng thời, hỗ trợ triển khai giáo dục hòa nhập ở các cấp học thông qua việc xây dựng chương trình, tài liệu, bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn cho cán bộ quản lý, giáo viên tham gia trực tiếp dạy trẻ  khuyết tật.

 

Về hoạt động trợ giúp học nghề, việc làm cho NKT, từ năm 2012 đến nay, toàn tỉnh đã đào tạo và giới thiệu 1.325 NKT cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh; trong đó, có 361 người có việc làm và thu nhập ổn định, 191 NKT được vay vốn giải quyết việc làm. Đồng thời, tổ chức được 8 đợt cho hội viên Hội NKT đi tham quan, học tập kinh nghiệm các địa phương trong nước về mô hình dạy, học nghề gắn với tạo việc làm cho NKT.  

 

Về  hoạt động trợ giúp tiếp cận và sử dụng các công trình xây dựng, Sở đã phối hợp với các ngành thí điểm một số mô hình về tiếp cận, sử dụng các công trình xây dựng để nhân rộng, đặc biệt chú ý các công trình như bệnh viện, trường học, bến xe, bến tàu, sân bay, khu thể thao. Đến nay, trên địa bàn tỉnh cơ bản các công trình xây dựng đã đảm bảo cho NKT tiếp cận, sử dụng, 8 công trình nổi bật trong giai đoạn này gồm: Trung tâm Hành chính tỉnh, sân bay, bến xe, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Nhi, Bệnh viện Phục hồi chức năng, Bệnh viện Y học cổ truyền, siêu thị dành cho NKT tiếp cận, sử dụng. Hiện, có 80% nhà chờ bến xe, bến tàu và 100% công trình hàng không đảm bảo cho NKT tiếp cận, đã có 4.200 người khuyết tật được giảm giá vé khi tham gia giao thông hàng không. Toàn tỉnh đã trợ giúp pháp lý cho 169 NKT trên địa bàn. Hỗ trợ hoạt động sáng tác hội họa, âm nhạc, thể dục, thể thao cho 7 câu lạc bộ với 297 hội viên là NKT; tổ chức 1 cuộc thi thể dục, thể thao cho NKT trên địa bàn toàn tỉnh, từ kỳ thi này chọn ra những cá nhân, tập thể xuất sắc để luyện tập đi thi cấp khu vực và quốc gia…

 

Theo đánh giá của Sở Lao động - Thương binh và Xã  hội, qua 10 năm triển khai Đề án 1019, Lâm Đồng đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Hàng năm, tỉnh có 70% số NKT được tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 70% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm khuyết tật bẩm sinh, rối loạn phát triển và được can thiệp sớm các dạng khuyết tật. Có 430 trẻ em khuyết tật được can thiệp sớm bằng biện pháp y học và 2.116 NKT được phẫu thuật chỉnh hình, phục hồi chức năng và cung cấp dụng cụ trợ giúp phù hợp.

 

Về giáo dục hòa nhập được xây dựng từ bậc học thấp nhất đến bậc cao, 80% trẻ em khuyết tật có khả năng học tập được tiếp cận giáo dục, trong đó 60% có khả năng học tập sẽ được học ở bậc cao hơn. Có 2.000 NKT trong độ tuổi lao động còn khả năng lao động được học nghề, có việc làm phù hợp và thu nhập ổn định tại các cơ sở dạy nghề, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh. Các cơ sở giáo dục, dạy nghề, công trình văn hóa, thể dục thể thao, nhà chung cư bảo đảm điều kiện tiếp cận đối với NKT; 50% NKT được trợ giúp tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông; 0,9% NKT được hỗ trợ tham gia các hoạt  động văn hóa, nghệ thuật và biểu diễn nghệ thuật; 2,5% NKT được hỗ trợ tham gia các hoạt động và luyện tập thể dục, thể thao. 100% NKT được trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu; 80% cán bộ làm công tác trợ giúp NKT được tập huấn, nâng cao năng lực quản lý, chăm sóc, hỗ trợ NKT...

 

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những khó khăn, vướng mắc như: Việc bố trí vốn cho từng hoạt động của đề án chưa tương xứng và phù hợp với tiềm năng và trình độ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Để thực hiện được các mục tiêu của đề án cần có sự đầu tư nhiều hơn của Nhà nước từ Trung ương đến địa phương và đẩy mạnh việc huy động tối đa nguồn lực với việc lồng  ghép các chính sách, chương trình khác, đặc biệt tăng cường huy động và bổ sung nguồn lực cho cấp xã. Các ngành, địa phương chưa đầu tư đúng mức cho các hoạt động của đề án tại địa phương, đơn vị mình. Ngoài ra, công tác phối hợp triển khai đề án giữa các ngành, đoàn thể và địa phương chưa chặt chẽ, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của địa phương, đơn vị mình trong việc triển khai đề án...

 

NHẬT MINH