Hội thảo nâng cao năng lực lấy mẫu kiểm nghiệm nấm tự nhiên phục vụ công tác xác định nguyên nhân ngộ độc do nấm

10:11, 19/11/2020

(LĐ online) - Sáng 19/11, Sở Y tế Lâm Đồng phối hợp với Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia tổ chức hội thảo nâng cao năng lực lấy mẫu kiểm nghiệm nấm tự nhiên phục vụ công tác xác định nguyên nhân ngộ độc do nấm.

(LĐ online) - Sáng 19/11, Sở Y tế Lâm Đồng phối hợp với Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia tổ chức hội thảo nâng cao năng lực lấy mẫu kiểm nghiệm nấm tự nhiên phục vụ công tác xác định nguyên nhân ngộ độc do nấm. Tham dự hội thảo có 150 đại biểu là cán bộ y tế thuộc Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) của cả nước. 
 
150 đại biểu thuộc Chi cục ATVSTP toàn quốc tham dự hội thảo nâng cao năng lực lấy mẫu kiểm nghiệm xác định nguyên nhân ngộ độc do nấm tự nhiên
150 đại biểu thuộc Chi cục ATVSTP toàn quốc tham dự hội thảo nâng cao năng lực lấy mẫu kiểm nghiệm xác định nguyên nhân ngộ độc do nấm tự nhiên
 
Theo phân tích ngộ độc nấm tự nhiên của Viện Kiểm nghiệm ATVSTP Quốc gia, từ năm 2017 đến nay đã tiếp nhận phân tích mẫu 17 vụ ngộ độc do nấm từ các Chi cục ATVSTP gởi đến. Trong đó, 6/17 mẫu phát hiện có các độc tố, 10/17 vụ được định danh và 7 vụ chưa định danh được. Viện đã thực hiện chương trình lấy mẫu giám sát về nấm tự nhiên tại các tỉnh phía Bắc trong năm 2019 thu thập được 190 mẫu nấm và định danh được 70 loài. 
 
Viện định danh được 6 loài  nấm độc tự nhiên gồm: Amanita exitialis (tại vùng Hoàng Su Phì –Hà Giang và Nậm Pồ -Điện Biên) nấm có khả năng gây tử vong; Chlorophyllum molybdites (tại Điện Biên) nấm có khả năng gây độc tác động lên đường tiêu hóa gây nôn, tiêu chảy…; Russula subpallidirosea (tại Hà Giang) nấm có khả năng gây độc tác động lên đường tiêu hóa gây nôn, tiêu chảy…; Scleroderma sinnamarriense (Sơn La) tác động lên đường tiêu hóa gây nôn, tiêu chảy…; Amanita farinose (nấm lấy tại rừng thông, bản Cồn Huất, huyện Yên Châu –tỉnh Sơn La), nấm có khả năng gây tử vong; Anmanita Fuliginea (Sơn La) nấm có khả năng gây tử vong.
 
Theo nhận định của Viện Kiểm nghiệm ATVSTP Quốc gia, trong điều kiện tự nhiên nước ta khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, có nhiều loài nấm độc, ngộ độc nấm liên tục xảy ra ở các tỉnh miền núi. Thống kê ở Hà Giang (năm 2004 -2007) 33 vụ ngộ độc nấm với 165 người mắc, 24 người tử vong; Cao Bằng (năm 2003 -2009) 29 vụ ngộ độc nấm với 81 người mắc, 17 người tử vong; Bắc Kạn (năm 2004 -2011) có 29 vụ ngộ độc nấm với 94 người mắc, 14 người tử vong.
 
Các thông tin dịch tễ định hướng phân tích ngộ độc nấm gồm: triệu chứng chia làm 2 kiểu ngộ độc sớm biểu hiện trước 6 giờ sau ăn và ngộ độc muộn biểu hiện sau 6 giờ sau ăn; các hình ảnh của mẫu nấm (mẫu ăn còn thừa và mẫu lấy tại tự nhiên); cơ quan trong cơ thể chịu tác động: ngộ độc thần kinh, ngộ độc đường tiêu hóa, ngộ độc gan và các cơ quan khác trong cơ thể; cách thức chế biến, lượng ăn và số loại nấm ăn, các thực phẩm khác; số lượng người ăn, người mắc.
 
Hội thảo đã phân tích những khó khăn để tìm ra nguyên nhân ngộ độc nấm do thiếu thông tin dịch tễ về vụ ngộ độc; mẫu không toàn vẹn, hư hại; nhận thức về nguy cơ ngộ độc do ăn nấm tự nhiên của người dân còn chưa cao. Đồng thời, đề xuất các Chi cục ATVSTP cả nước thực hiện điều tra ngộ độc thực phẩm theo quyết định 39/BYT/2006 quy chế điều tra ngộ độc thực phẩm. Trong khâu lấy mẫu: lấy đúng mẫu nấm gây ngộ độc và các mẫu bệnh phẩm; chụp đầy đủ hình ảnh, ghi nhận địa điểm xảy ra ngộ độc; gói nhẹ nhàng trong giấy thấm, tránh ánh sáng; vận chuyển nguyên trạng sớm nhất về phòng kiểm nghiệm. Hội thảo cũng đề xuất công tác đào tạo cán bộ kiểm nghiệm và nâng cao năng lực kiểm nghiệm tìm nguyên nhân ngộ độc thực phẩm; tuyên truyền cho người dân nâng cao ý thức về ngộ độc khi sử dụng nấm tự nhiên.
 
Tại hội thảo, các đại biểu được nghe báo cáo tham luận về chẩn đoán điều trị ngộ độc các loài nấm thường gặp (của Trung tâm chống độc - Bệnh viện Bạch Mai); kiểm nghiệm xác định nguyên nhân ngộ độc nấm tự nhiên bằng phương pháp sinh học và kiểm nghiệm xác định độc tố tự nhiên trong nấm độc (Viện Kiểm nghiệm ATVSTP Quốc gia); thảo luận về giải pháp nâng cao năng lực lấy mẫu, kiểm nghiệm xác định nguyên nhân ngộ độc do nấm tự nhiên.
 
AN NHIÊN