Nông thôn mới ở Di Linh - thành quả và thách thức

Địa bàn có diện tích rộng, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao, số đơn vị hành chính nhiều, việc xây dựng nông thôn mới (NTM) ở huyện Di Linh thực sự khó. Đầu năm 2021, huyện Di Linh chỉ còn 2 xã vùng sâu, vùng xa chưa đạt NTM, đó là nỗ lực rất lớn của địa phương, đồng thời phía trước còn nhiều gian nan không nhỏ. 

 

Di Linh tiếp tục xây mới phòng và đầu tư trang thiết bị phục vụ dạy và học

 

Hành động và thành quả 

 

Năm 2020, Di Linh phấn đấu có thêm 2 xã về đích NTM; 2 xã NTM nâng cao, 1 xã NTM kiểu mẫu. Theo đó, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), cơ quan tư vấn trực tiếp, vừa giám sát, kiểm tra vừa làm đầu mối đã nắm bắt kịp thời mọi thông tin để báo cáo, tham mưu Thường trực Huyện ủy và UBND huyện vào mỗi chiều thứ Năm hàng tuần. Trên cơ sở này, huyện Di Linh đã sáng tạo đề ra chương trình “Ngày thứ Bảy vì NTM”, lan tỏa khí thế, khát vọng, niềm tin và quyết tâm từ trong Nhân dân - chủ thể của NTM. Người dân xây dựng các công trình hạ tầng như đường bê tông; hội trường thôn; đào ao, hồ phục vụ sản xuất; cải tạo, chỉnh trang cảnh quan môi trường… là minh chứng những hiện thực sinh động. 

 

Điểm mạnh của huyện Di Linh là phát huy được sức mạnh tổng hợp thông qua tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức phối hợp, giữa Phòng NN&PTN và UBND các xã, thị trấn; giữa Ban Dân vận Huyện ủy với chính quyền, đoàn thể,… Năm 2020, Di Linh có 43 mô hình “Dân vận khéo” xây dựng NTM về các lĩnh vực: xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất, văn hóa xã hội, an ninh trật tự… Trong đó, 3 mô hình thành công nhất, được huyện đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh tặng bằng khen: cán bộ và Nhân dân thôn Duệ, xã Đinh Lạc và thôn Lộc Châu 2, xã Tân Nghĩa; ông Đào Quyết Thắng, Thôn 10, xã Hòa Bắc trồng hoa hồng ứng dụng công nghệ cao… Mặt trận huyện cũng đề nghị Mặt trận tỉnh thẩm định và công nhận 11 “Khu dân cư giữ vững kiểu mẫu” và 9 “Khu dân cư kiểu mẫu” năm 2020…

 

Đến nay, huyện Di Linh đã có 16/18 xã được phê duyệt hồ sơ quy hoạch chung. Nhiều con số về thành quả xây dựng cơ sở hạ tầng ở Di Linh trong năm 2020: gần 26 km đường giao thông nông thôn được sửa chữa, xây dựng với tổng kinh phí 37.657 triệu đồng; nạo vét hồ Kon Rum và hồ Liên Hoàn 6 tỷ đồng; xây dựng hồ mới Thôn 9, xã Hòa Trung 40 tỷ đồng (phân kỳ vốn 2020 là 20 tỷ đồng). Toàn huyện đã đào xong 140 ao, hồ nhỏ lấy nước chống hạn, tổng kinh phí 4.110 triệu đồng. Cải tạo, nâng cấp hệ thống điện với 12,128 tỷ đồng; xây dựng mới 60 trạm biến áp, trên 19,3 km đường dây trung và hạ thế. Năm 2020, Di Linh đầu tư trên 32,5 tỷ đồng để xây mới phòng phục vụ dạy và học trong các trường học… Toàn huyện đã tái canh, ghép cải tạo 2.426 ha cà phê, đạt trên 100% kế hoạch. Cùng đó, trồng xen sầu riêng, bơ, mắc ca đạt 6.127 ha… Kết thúc năm 2020, huyện Di Linh có 16/18 xã đạt chuẩn NTM, 1 xã cơ bản đạt NTM kiểu mẫu, 1 xã đạt nâng cao và 12 thôn/14 xã đạt thôn NTM kiểu mẫu... 

 

Tiêu chí huyện NTM về điện đã đạt nhưng về sản xuất mới đạt 60%

 

Chặng đường mới nhiều thách thức

 

Công cuộc xây dựng NTM của huyện Di Linh không thuận lợi như nhiều địa bàn khác. Diện tích tự nhiên lớn (gần 162.000 ha), địa hình đồi núi chia cắt, hệ thống giao thông phức tạp. Số đơn vị hành chính lớn (19 đơn vị), nhiều xã cách trung tâm huyện trên 40 km. Đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm gần 39% (khoảng 64.131 người); trong đó 17/19 xã, thị trấn có đồng bào DTTS. Mặt khác, trình độ dân trí không đồng đều; xuất phát điểm hạ tầng kinh tế - xã hội thấp, kinh tế chủ yếu sản xuất nông nghiệp... Đến cuối năm 2020, tiến độ thực hiện huyện NTM của Di Linh tuy đạt nhiều thành quả nhưng vẫn còn không ít khó khăn. Tiêu chí về quy hoạch đạt 80%; tiêu chí về giao thông đạt 70%; tiêu chí về thủy lợi đạt 70%; tiêu chí về điện đã đạt. Tiêu chí về y tế, văn hóa và giáo dục đạt 60%; tiêu chí về sản xuất đạt 60%; tiêu chí về môi trường đạt 60%. Đối với tiêu chí “Đảm bảo an toàn, an ninh trật tự” Di Linh đã đạt; tiêu chí “Chỉ đạo xây dựng NTM” đạt 80%. Theo Quyết định số 558 của Thủ trướng Chính phủ, công nhận huyện NTM không còn là phép cộng các xã mà phải 100% số xã trong huyện đạt chuẩn NTM và cả 9 tiêu chí phải đạt. 

 

Trao đổi với Phó Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Di Linh, người tâm huyết và trực tiếp bám sát nhiều năm trong quá trình xây dựng NTM của huyện, ông Đặng Văn Khá cho rằng: “Với những đặc thù của Di Linh, vấn đề cốt lõi vẫn là tổ chức sản xuất”. Nguồn thu nhập của người dân chủ yếu từ sản xuất cà phê, bắp và quản lý bảo vệ rừng, do đó thu nhập bình quân đầu người/năm 41 triệu đồng như Gia Bắc, Sơn Điền là điều không phù hợp thực tế. Xây dựng NTM là nhằm nâng chất lượng sống, an sinh xã hội của người dân tăng lên, nhưng không thể cào bằng giữa các địa phương, khi điều kiện khác nhau, thậm chí cách xa nhau. Vì vậy, đã đến lúc cần có những điều chỉnh về bộ tiêu chí mới từ trung ương thì công cuộc xây dựng NTM mới thực sự là động lực và mục tiêu, thiết thực, toàn diện, hiệu quả bền vững và có chiều sâu của một chủ trương đúng. Nên chăng, Trung ương chỉ đề ra hành lang chung như hạ tầng cơ sở..., còn sản xuất, thu nhập để tỉnh và huyện đặt ra cho phù hợp thực tế. Mặt khác, ngoài cần có nguồn nhân lực “tâm và tầm” của huyện, Di Linh đang mong UBND tỉnh tiếp tục quan tâm và phân bổ nguồn vốn xây dựng NTM.   

 

MINH ĐẠO