Mùa cà phê nở sáng

Cà phê (thức uống, giá cả), người đời nói và viết đến nhiều. Mới đây, cà phê sữa đá của Việt Nam đã lọt vào Top 10 thức uống ngon nhất thế giới. Nhưng hoa thì ít người để ý. Tại sao vậy? Chả sao cả. Giá cả cà phê lên hoặc xuống, ảnh hưởng trực tiếp đến niêu cơm của từng gia đình đầy hay vơi. Còn như hoa cà phê, trong mắt nhiều người, chỉ có kẻ rỗi hơi, vô công rồi nghề mới thấy quan trọng.

Trắng muốt những bông hoa cà phê

Tôi, trong một lần căng sức kéo ống dẫn nước chống hạn cùng bà con người miền Thượng, nhận ra hoa cà phê cũng có lắm điều thú vị.

Thường thì cà phê có 2 đợt nở, kéo dài từ tháng 2 đến tháng 4 Tây lịch, nhưng rộ nhất là vào tháng 3. Mỗi đợt nở chỉ kéo dài trong vòng 7 đến 10 ngày. Sau đó, hoa tàn khá nhanh và bắt đầu đậu trái. Do vậy, không phải lúc nào cũng gặp được thời điểm hoa nở rộ đẹp nhất, trắng rợp cả một khoảng trời. Một đặc tính nữa của cà phê, khiến tôi phải ngỡ ngàng: chỉ chịu nở hoa trắng bồng bềnh, khi đã “ngậm” đủ nước; còn thiếu nước, có “ép” cách mấy cũng nhất quyết không trổ bông, hoặc có trổ bông thì lác đác vài bông màu đỏ rồi nhanh chóng rũ héo và vẽ ra trước mắt người nông dân viễn cảnh về vụ mùa thất bát.

Trước nay, tôi vẫn nghĩ, hoa cà phê có màu trắng tuyết. Nhưng trực tiếp quan sát tại rẫy, hoa cà phê còn có giai đoạn xanh màu lưu ly, gần với màu cốm ở miền Bắc, một màu xanh dịu nhẹ, rất ấn tượng và dễ nhận thấy. Từ cái màu lưu ly ấy, nhú dần nơi đầu búp một màu trắng xanh và chỉ qua đêm đã chuyển thành trắng muốt, tựa những bông tuyết trĩu nặng trên cành. Thời điểm cà phê khoe sắc, đất trời Tây Nguyên cũng bắt đầu bước vào những ngày đẹp nhất trong năm. Nền trời trong và xanh thẳm. Dưới nền trời cao xanh đến lạ đó, là những đám mây cà phê trắng tinh khiết, trải thênh thang giữa bạt ngàn triền đồi, bao phủ những thung lũng sâu, bồng bềnh trên các đỉnh núi, đâu đâu cũng một màu hoa cà phê. Quyện hòa vào khung cảnh như được phủ trắng bởi hoa tuyết ấy, dậy thơm mùi hương ngọt ngào, một mùi hương thăm thẳm, quyến rũ không chỉ có ong bướm bay về vờn phấn, hút mật mà mấy năm gần đây danh tiếng của hương và hoa cà phê còn “hút” được rất nhiều người trẻ đến đây du lịch bụi.

Trong lúc tôi đang hì hục kéo mớ dây dợ loằng ngoằng, thì nghe tiếng xe máy phóng ầm ầm và kèm theo sau là tiếng cười giòn tan của một nhóm người trẻ. Trông cử chỉ và cái cách họ thể hiện đủ biết họ là nhóm du lịch bụi, một trào lưu đang “nổi như cồn”. Cô nào cô nấy lỉnh ca lỉnh kỉnh ba lô, túi xách, máy ảnh, iPad và tất nhiên không thể thiếu smartphone. Có lẽ vì nơi tôi tưới nước toàn người miền Thượng, nên vừa nhìn thấy tôi, một cô trong nhóm du lịch bụi tỏ vẻ ngạc nhiên: “Ơ, ở đây có một anh chàng người Thượng đẹp trai như người Kinh tụi mày ạ!”. Tôi lặng cười ngây ngô như lần đầu tiên gặp người thành phố, được thể cô ta tha hồ mà sành điệu: “Tụi em là dân “phượt” Sài Gòn. “Phượt” đang là trào lưu rất “hot” đấy anh. Mà thôi. Chắc anh cũng chẳng biết “phượt” là gì đâu!”. Nói rồi, cô ta cùng nhóm bạn phá lên cười thích thú. “Xoẹt”, âm thanh từ chiếc smartphone đã nói vừa có một tấm ảnh được chụp bằng selfie: “Cái này mà lên face (facebook) thì tha hồ mà like nhé!”, một cô gái trong nhóm du lịch bụi cất giọng lảnh lót. “Đảm bảo trên 10.000 view là cái chắc! Tao up (update) lên face luôn đây. Cho thiên hạ nó biết thế nào là sắc trắng hoa cà phê!”, tiếng cô bạn đi cùng hưởng ứng. “Ừ, trắng cỡ này thì chỉ còn cách mê mẩn thôi!”, tiếng cô gái khác ríu rít.

Thú du lịch ngắm hoa cà phê nơi vùng cao nguyên đất đỏ bazan trước mắt chưa thể mang lại lợi ích kinh tế cho người trồng cà phê. Vấn đề này đang nằm ở thì tương lai, phụ thuộc vào tầm nhìn và khả năng đánh thức của các nhà hoạch định. Ở thời điểm hiện tại, phần lớn người nông dân chỉ mong “cứu”, “giải” được cơn khát cho rẫy cà phê, để còn mong ngóng, hy vọng về một mùa vụ bội thu, cho dù giá cả không ai có thể đoán định trước. Có người thì đã thấy ngay nguồn lợi từ khi cà phê trổ bông, bằng cách nuôi ong lấy mật. Trên thị trường, mật ong lấy từ hoa cà phê khá hút hàng. Bởi, mật sánh hơn, màu vàng đẹp hơn và hương thơm khác hẳn các loại mật lấy từ hoa khác.

Sau đợt kéo nước chống hạn đó, tôi biết Tây Nguyên không chỉ có nắng, có gió, có đất đỏ bazan, có trời xanh, có mây trắng, mà còn có mùa cà phê nở sáng. Cũng từ đó, tôi biết thêm, nắng Tây Nguyên có màu trắng sáng, cùng màu với hoa cà phê.

Tạp bút: TRỊNH CHU