Chèo khua vỡ bèo hoa dâu

Thuở còn đi học, tôi biết đến đất Đồng Tháp Mười bằng một tập sách ảnh rất đẹp, đó là cuốn Hương quê. Tập sách hướng dẫn cách trồng cây trái và hình ảnh ở Đồng Tháp Mười. Là những vườn cây trỉu quả, những con kênh xanh được phủ bởi những đám bèo hoa dâu.

Rừng tràm Trà Sư

Bèo hoa dâu thì có gì đâu mà lạ? Dạo quanh các cánh đồng lúa, chúng nở phủ xanh, những cánh bèo dạt xô ấy trôi theo nước và phát triển thật nhanh chóng. Nhưng khi đến Tràm Chim, rồi đi theo các con thuyền len vào các con kênh ở các cù lao ở Bến Tre, tôi nhìn thấy những mái chèo chạm vỡ những mảng bèo xanh.

Miền Nam làm du lịch bằng mái chèo. Đó là điều tạo nên một sự hấp dẫn kỳ lạ với du khách. Tất nhiên vẫn có nơi đi thuyền máy như tham quan chợ nổi Cái Răng, nhưng len vào trong cõi riêng của bèo thì phải chèo. Chèo bằng tay khiến cho môi trường bảo đảm, khiến cho bầy chim không sợ hãi, và khiến cho khách mang trong mình cảm giác hòa trộn vào thiên nhiên. 

Đó là khi bạn tham quan rừng tràm Trà Sư. Chắc chắn là bạn đi thăm rừng tràm, nơi mà nếu từng đọc qua sách vỡ, bạn biết những cây tràm vỏ có từng lớp, mùa khô lá rụng thành thảm, và đó chính là nơi nuôi sống bao nhiêu tôm cá. Những con thuyền xanh rất dễ thương, và dĩ nhiên những cô gái chèo thuyền với chiếc nón lá, áo bà ba, giọng nói miền Nam khiến cho bạn cảm thấy ấm lòng. Những con kênh được đào chen trong rừng tràm, rồi ra mênh mông. Chỉ là những mái chèo khua như sợ tiếng động làm bầy chim đang trú ngụ trên những cây tràm bay đi. Vì chỉ là chèo khua vỡ nước, nên giữa rừng tràm bạn có thể ngắm các loài chim bay vui quanh mình. Sự hấp dẫn của rừng tràm Trà Sư chính là những cánh bèo xanh. Bèo phủ mặt nước tạo ra một cảnh tượng đẹp, rất đẹp. Thỉnh thoảng giữa đầm nước những đầm sen, sen chen cùng bèo bung nở những cánh hoa. Và nữa, những vạt hoa súng làm xao xuyến lòng người.

Bèo phủ cả con kênh

Những mái chèo tạo nên những cuộc mưu sinh ở các điểm du lịch. Những cánh bèo hoa dâu tưởng chừng chỉ là một loại rong rêu ký sinh sống nhờ con nước lại góp phần tạo nên nét đặc trưng cho những con sông, con kênh ở miền Nam. Là những cù lao ở Bến Tre, nao nức lên thuyền để đến cồn Quy, cồn Phụng, cồn Lân…, dừng ở cồn Phụng để chiêm ngưỡng những công trình, nghe kể chuyện ông Đạo Dừa chỉ ăn dừa mà sống. Những trải nghiệm trên những con thuyền chèo tay lại phải đến cồn Quy. Bước xuống những bậc thang xuống kênh, con kênh được bao phủ bởi những rặng dừa nước là những con thuyền. Bạn lên con thuyền nào cũng được, chẳng ai chèo kéo bạn, bởi người miền Nam vốn thế. Sẽ ngạc nhiên khi trên con kênh nhỏ ấy có tới vài chục chiếc thuyền, mỗi chiếc thuyền có hai người chèo. Bạn lên thuyền, những mái chèo đôi khi chỉ chống xuống nước vì con nước cạn do triều đang réo dục đưa nước ra sông. Bạn say mê chụp ảnh, những mảng bèo hoa dâu ngập ngừng nép theo mép nước, những con cua trườn mình vào hang, những con chim vỗ cánh bay, và có cả tiếng bung mình của con cá thòi lòi khi rời khỏi hang. Những mái chèo cứ chèo, lưng đẫm mồ hôi trong cuộc mưu sinh. Những vạt bèo cứ trôi, màu xanh bèo rất đẹp.

Trong bao nhiêu năm hình thành, từ thế kỷ 15, cha ông mở cõi đất phương Nam, những cánh đồng mênh mông, những rừng tràm mênh mông, những con sông nối tiếp, là một cuộc hành trình tạo nên dải đất gấm vóc, tạo nên tính khí rất riêng của người phương Nam. Ở đó, không thể thiếu những mái chèo khua làm tan hợp những cánh bèo hoa dâu...