Hướng dẫn viên du lịch- những mẩu chuyện dọc đường…

Nghề hướng dẫn viên là một nghề của sự dịch chuyển; là sự pha trộn giữa khiếu hài hước, linh hoạt với sức khỏe bền bỉ, khả năng sắp xếp lịch trình, tâm lý, khéo léo… Dấn thân làm hướng dẫn viên du lịch, những người trong cuộc có biết bao vui buồn với mỗi chuyến hành trình…

Thời sinh viên, tôi kết thân với một cô bạn học ngành hướng dẫn thuộc hệ đại học của một trường đào tạo du lịch. Những chuyến đi thực tế đối với các sinh viên du lịch đầy háo hức, say mê vì được trải nghiệm những vùng đất mới, là những kinh nghiệm bỏ túi để sau khi ra trường có thể hành nghề thành thạo. Sau 4 năm học, bạn tốt nghiệp và thật sự vui khi được tuyển vào làm ở một công ty du lịch có bề dày hoạt động. Làm hướng dẫn viên được khoảng vài tháng, cô bạn quyết định xin về làm việc ở văn phòng. Lý do dẫn đến quyết định này vì sức khỏe và áp lực từ những chuyến đi khiến niềm háo hức ban đầu cạn dần. Thế mới biết, dấn thân làm hướng dẫn viên không hề dễ…

Một anh bạn khác, xuất thân là sinh viên ngành xây dựng, không biết những ý tưởng về kiến trúc, về sắt - thép - xi măng, về các công trình lớn nhỏ có mối liên hệ gì với các vùng đất, với con người, với văn hóa các vùng miền… mà anh bạn ấy đã lăn lộn với nghề hướng dẫn viên được gần 10 năm. Tình yêu với công việc, mối duyên với một ngành vừa đòi hỏi sự mềm dẻo, thân thiện, kiến thức bao quát, khả năng xử lý tình huống…chính là chìa khóa để nhiều hướng dẫn viên thành công và trở thành linh hồn của những chuyến hành trình.

 

Hướng dẫn viên giới thiệu món ăn địa phương tại trang trại dế ở Lâm Hà.

HƯỚNG DẪN VIÊN, ANH CẦN GÌ?

Nếu hỏi các hướng dẫn viên chuyên nghiệp sắp xếp thứ tự các yếu tố cần thiết để gắn bó với nghề, sẽ được nghe nhiều hướng sắp xếp khác nhau. Dù vậy, những yếu tố tiên quyết không thể thiếu là sức khỏe dẻo dai, vui vẻ, ứng xử tốt, hòa nhập nhanh, kiến thức tổng quát vững…Tường Vy-nữ hướng dẫn viên của Dalattourist là một trong những hướng dẫn viên được đánh giá” cừ” nhất công ty vì sức đi của chị. Trong những chuyến đi dài ngày, một hướng dẫn viên nhỏ nhắn, da ngăm đen, chất giọng lanh lảnh, di chuyển liên tục khiến nhiều du khách nhớ đến Vy. Hướng dẫn viên này kể rằng trong những lần  hướng dẫn tại khu vực Tây Nam Bộ và Tây Nguyên, nhiều câu chuyện giao tiếp “ cười ra nước mắt” khi gặp nhiều người, nhiều tính cách, nhiều nét văn hóa…khiến người hướng dẫn viên phải ứng phó tình huống kịp thời. Có những vị khách trong các đoàn khách lẻ, khi cùng đi trong đoàn nảy sinh những xích mích thì hướng dẫn viên trở thành “ sứ giả hòa bình”. Đối với hướng dẫn viên là nữ,  dù vui vẻ nhưng vẫn giữ được sự chừng mực, biết cách tiết chế các câu chuyện để làm chủ trong mọi tình huống, hành trình hoàn thành để lại những niềm vui.
   
Mỗi hướng dẫn viên hầu như đều được ví là một kho các câu chuyện vui, hài hước. Chuyện ngắn gọn, tình tiết bất ngờ, chuyện có thể cười ngay, chuyện suy  nghĩ chốc lát rồi du khách mới bật cười…được “ giá giảm” tùy vào mỗi hướng dẫn viên. Hát không cần hay lắm nhưng nhất thiết phải biết nhiều bài, nhiều thể loại dân ca vùng miền để “ ứng tác” với khách; có thể tập hợp mọi người để tham gia các trò chơi tập thể, là hạt nhân cho trò chơi được bùng nổ. Hướng dẫn viên không cần thiết phải đẹp nhưng nét duyên giao tiếp tạo thiện cảm đối với du khách…
   
Kiến thức dù được chuẩn bị khá kỹ lưỡng nhưng nhiều hướng dẫn viên cho biết phải thường xuyên bổ sung kiến thức, cập nhật thông tin mới có thể tạm hài lòng với công việc của mình. Ngày nay, du khách chỉ cần lướt web đã có ngồn ngộn thông tin nên dẫn dắt sao cho khéo, nói chính xác và khi khách hỏi lại về điều mình đang nói, hướng dẫn viên có thể mạch lạc mở rộng vấn đề, đó mới là thành công. Giao lưu giữa hướng dẫn viên với du khách thường ở nhiều góc độ, từ những chuyện gần gũi cho đến những vấn đề rộng lớn, từ kiến thức sách vở đến phong tục tập quán…, bởi vậy, hướng dẫn viên phải là người hoạt động nhiều nhất chuyến đi.

HƯỚNG DẪN VIÊN- TÌNH YÊU VÀ ĐAM MÊ

Với du lịch mạo hiểm, nhiều hướng dẫn viên du lịch chấp nhận thử thách. Cheo leo trên vách đá, đánh đu với sợi dây thừng; bung dù thả mình từ đỉnh Langbiang, lơ lửng giữa khoảng không - mênh mang mà say đắm… Chỉ cần một chút sơ sẩy, mọi chuyền đều có thể khó lường, nhưng tình yêu không cản được với những phút phiêu lưu khiến hướng dẫn viên tập trung cao độ với từng động tác kỹ thuật và hướng dẫn du khách có cùng niềm đam mê. Anh Trần Văn Đức - Công ty Du lịch Youth Action kể rằng khi hướng dẫn nhiều du khách thực hiện động tác thả mình trên dòng suối, một số khách nữ dù lúc đầu rất hăng hái nhưng đến khi vào cuộc đã mất hết tinh thần, lúc ấy, hướng dẫn viên phải giúp khách thăng bằng lại tâm lý, vượt qua cảm giác sợ hãi để có được một tour phiêu lưu trọn vẹn và an toàn.
   
Hướng dẫn những tour chuyên đề, hướng dẫn viên phải thực hiện những chuyến khảo sát khá vất vả. Một hướng dẫn viên của Công ty Anh Nguyên đã cùng đồng nghiệp chuẩn bị đèn pin, võng, thức ăn đi rừng, trang phục cơ động, lặn lội trong các khu rừng cả tuần để tìm ra hành trình hấp dẫn nhất cho khách. Với những tour nhẹ nhàng hơn như vào rừng nghe chim hót, hướng dẫn viên này phải tìm hiểu về bản đồ chim di trú, tìm những khu rừng có các loại chim quý. Đi sớm, về trễ, gạt đi những nỗi mệt mỏi, hướng dẫn viên tạo  cho chuyến đi những điểm nhấn nhá, đọng lại những dư vị vui.Trong xu hướng ngày càng có nhiều khách quốc tế đến với cao nguyên, các hướng dẫn viên rèn luyện ngoại ngữ để không chỉ đủ để giao tiếp mà còn phải vận dụng vốn ngôn ngữ sao cho có duyên nhất. Có những sinh viên dù học ngoại ngữ qua nhiều năm nhưng vẫn rất lúng túng khi nói chuyện với khách nước ngoài, qua từng chuyến đi, vốn từ dày lên, cách sử dụng câu linh hoạt hơn, chính bản thân người hướng dẫn lại được học qua công việc hàng ngày của mình.
   
Hướng dẫn viên thường xa nhà, giờ giấc thất thường, giao tiếp rộng, áp lực cao, bởi vậy, chỉ có tình yêu lớn mới tạo thành chất keo gắn họ với nghề. Tuổi thọ của nghề hướng dẫn viên thường được bao lâu? Câu hỏi này cũng đã được nhiều hướng dẫn viên tự hỏi mình để có những sắp xếp đời sống và thói quen sinh hoạt hợp lý vì niềm đam mê với công việc. Một hướng dẫn viên không muốn nêu tên kể rằng, khi anh hướng dẫn một cặp du khách leo vách đá và tặng hoa hồng cho nhau, phút lãng mạn ấy khiến anh gắn bó với nghề vì nó cũng giúp kết nối tình yêu, làm cho tình yêu nảy nở.