Vào trường đua xem huấn luyện chiến mã

Ông Hồng Tô Phú Sơn sinh ra trong gia đình có truyền thống nuôi ngựa. Từ khi còn là đứa trẻ, đi theo ông nội xem hướng dẫn người làm chăm sóc và huấn luyện ngựa… Rồi cứ thế lớn lên, hơn 50 năm nay, niềm đam mê khiến cuộc sống của ông dường như chưa bao giờ rời xa những chú ngựa. Ông cũng trở thành tay nài ngựa lão luyện, có tiếng…

Ông Sơn suốt thời tuổi trẻ lăn lộn ở Trường đua Phú Thọ (TP Hồ Chí Minh) cho đến khi Trường đua đóng cửa để quy hoạch khu dân cư (năm 2011)… Rồi, cơ duyên đưa ông đến vùng đất hoang vắng ở rừng Madagui (xã Đạ Oai, huyện Đạ Huoai) - có địa hình, thiên nhiên và khí hậu được đánh giá là rất phù hợp cho một tổ hợp các hoạt động liên quan đến ngựa, gồm huấn luyện ngựa, đua ngựa, biểu diễn ngựa và mã cầu - Polo (cưỡi ngựa đá bóng) của Công ty CP Đua ngựa Thiên Mã - Mađagui (Dự án Trường đua Thiên Mã Mađagui - CLB Mã cầu - Ngựa biểu diễn).

Ngày 25/3, Công ty CP Đua ngựa Thiên Mã - Madagui tổ chức khánh thành giai đoạn 1 Trường đua ngựa Thiên Mã Madagui - CLB Polo và ngựa biểu diễn; đồng thời, khai trương đường đua ngựa dài 1.200 m và CLB Kỵ mã - Đua ngựa (Saigon Racing Club) với tổng vốn đầu tư hơn 110 tỷ đồng và tổ chức thí điểm đua ngựa đặt cược dự thưởng. Sau đó, Trường đua tập trung vào nhiệm vụ dạy và huấn luyện đội ngựa thể thao, đào tạo đội ngũ vận động viên kỵ mã và dự định sẽ chính thức mở cửa trường đua vào dịp 2/9 tới... Thời gian này, từ 6 giờ sáng mỗi ngày, từng tốp 8-10 chú ngựa sẽ được “xuất chuồng” lao ra đồng cỏ, tận hưởng những tia nắng mặt trời ấm áp đầu tiên và những ngọn cỏ mềm ngọt còn đọng ướt sương đêm.

Chương trình huấn luyện chính của các chú ngựa cùng các vận động viên kỵ mã (nài ngựa) là tập những cú “phi” trên đường đua. Cứ mỗi sáng sớm và chiều mát, chỉ trong vòng 10 phút, những cú “phi” đường gần và đường xa, bất kể trời mưa và trời nắng được thử nghiệm để tăng sức bền, sự dẻo dai, hình thành tốc độ và sự gắn kết cho cả ngựa đua lẫn nài ngựa. Sự rèn luyện này cũng là quá trình tập dượt, để những nài ngựa trở thành người dũng cảm, thông minh và quyết đoán; đồng thời, hiểu và biết cách điều khiển ngựa một cách chính xác - một trong những yếu tố quyết định sự thắng bại trong lúc tranh tài.

Nài ngựa là công việc không dễ dàng gì. Cuộc sống của nài ngựa hầu như gắn bó với người bạn 4 chân. Ngoài việc cùng nhau tập dượt trên đường đua, còn là sự chăm chút, vuốt ve, cưng nựng… Bởi, ngựa là giống loài “bất kham” - không phải ai cũng có thể tiếp cận. Thế nhưng, khi đã “hiểu” nhau, nài ngựa có thể dùng hiệu lệnh để điều khiển ngựa tuân theo yêu cầu của mình… Tuổi của nghề nài ngựa thường bắt đầu từ những thiếu niên. “Đồ nghề” của nài ngựa cũng vì thế, vừa là công cụ, vừa để bảo vệ cho chính họ. Ngoài dây cương và yên được gắn lên đầu và lưng ngựa; nài ngựa khi ra trường đua được trang bị mũ, áo, roi và giày chuyên biệt...

Mỗi chú ngựa ở Trường đua Thiên Mã có giá hàng tỷ đồng. Nên việc chăm sóc cũng ở chế độ đặc biệt. Ngoài việc cho ăn và làm vệ sinh theo quy chuẩn riêng, với thức ăn thô xanh hay thức ăn chế biến đều được kiểm duyệt và có nguồn gốc. Mỗi chú ngựa đều có buồng riêng, có tên riêng và được đóng dấu “hồ sơ - lý lịch” rõ ràng. Bắt đầu từ 2 tuổi, ngựa được đóng móng sắt, và cứ 2 - 3 tuần là phải thay móng sắt một lần để khi ngựa sải vó trên đường đua, chân trước và chân sau tạo thành một đường thẳng, không chệch choạc. Và chỉ một chút bất thường về sức khỏe, các “chú” sẽ được đội ngũ y tế và kỹ thuật xem xét cẩn thận và chữa trị kịp thời.

Trường đua ngựa Thiên Mã - Madagui hiện có khoảng 130 ngựa đua, dù chưa chính thức đi vào hoạt động, nhưng sự xuất hiện của Trường đua Thiên Mã làm sống lại ký ức hào hùng của Trường đua Phú Thọ trong suốt thế kỷ 20 ở Việt Nam. Những vết chân ngựa vào ngày mưa, hay cát bụi mịt mù vào ngày nắng đang hiện diện ở Trường đua Thiên Mã Madagui hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến náo nhiệt với những trò giải trí vô cùng cuốn hút.

Tập hợp ảnh: TIỂU VÂN