Đầu tiên là gò nổi, dần bồi lượng phù sa màu mỡ nhiều lớp thời gian, trở thành vùng đẹp nằm gọn trong sự yêu thương của dòng sông nhỏ bọc quanh. Làng rau Trà Quế có diện tích khiêm tốn, đang trở thành điểm nhấn ấn tượng với du khách xa gần. Tổng thể ngôi làng như một bức tranh vuông vức, chỉn chu nhưng cũng không kém phần uyển chuyển, điệu đà.
Đầu tiên là gò nổi, dần bồi lượng phù sa màu mỡ nhiều lớp thời gian, trở thành vùng đẹp nằm gọn trong sự yêu thương của dòng sông nhỏ bọc quanh. Làng rau Trà Quế có diện tích khiêm tốn, đang trở thành điểm nhấn ấn tượng với du khách xa gần. Tổng thể ngôi làng như một bức tranh vuông vức, chỉn chu nhưng cũng không kém phần uyển chuyển, điệu đà.
 |
| Trà Quế không chỉ là thương hiệu nổi tiếng về làm rau sạch chất lượng cao mà còn là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Ảnh: Internet |
Họa sỹ chân đất
Nhìn bác nông dân biểu diễn cho du khách quy trình làm đất, trồng rau, tưới nước… mọi động tác đều chuẩn mực và hoàn hảo. Thoạt đầu tưởng rằng, đó chỉ là một cách làm du lịch. Trải nghiệm một ngày ở đây đã giúp tôi có suy nghĩ khác. Chính những người thôn quê, dân dã là chủ nhân của bức tranh đa sắc màu với hành, húng, ngò, răm, cải... chúng được tạo nên bằng sự cần mẫn, chăm chỉ truyền qua nhiều thế hệ.
Người nông dân cầm dụng cụ làm đất chẳng khác người họa sỹ cầm cọ nhẹ nhàng, phóng khoáng đưa nét màu đậm nhạt qua từng công đoạn. Đất đã được làm tơi, gạt mặt phẳng như tờ giấy, dùng tay xoa vụn thành hạt, rải đều lên phía trên, dùng lưng bàn cào, nới lỏng tay thong thả dầm nhẹ cho đất mịn. Kế đến, xắn xung quanh luống, hình thành đường viền, tỉa tót bốn góc cua một cách cẩn thận, hiếm thấy hạt đất nào rơi vãi ra bên ngoài. Cuối cùng, rắc hạt giống cho thật đều đặn. Các công đoạn luôn thể hiện sự tập trung cao độ, tỉ mỉ và điệu đà. Không quá khi gọi người nông dân Trà Quế là những nghệ sỹ chân đất. Có nhà ngẫu hứng trồng xen các loại rau trên cùng luống: xà lách làm khung, húng làm vùng đệm, trong cùng là cải, bản phối trông thật mát mắt.
Nắng trên đồng rau
Nếu có thời gian, bạn nên ở đây một ngày để cảm nhận sự khác biệt về không gian, ánh sáng của các thời điểm khác nhau.
Buổi sáng thường là lúc dành cho hoạt động của người làng, quang cảnh bình yên, trong trẻo. Đồng rau đón vệt nắng đầu tiên chào ngày mới, trong tiếng chim líu lo, nhảy nhót ẩn hiện dưới luống rau vừa kịp tỉnh. Những cọng ngò oằn mình nâng hạt sương ban mai ánh tia sáng phản chiếu bình minh yên ả ven sông. Chịu khó cúi thấp góc nhìn một chút, xuyên qua hàng lối chỉnh tề của từng chủng loại ta có thể cảm được hơi thở của đất, cát, chuyển động của mầm non ụi đất vươn ra khỏi vỏ bọc, tiếp nhận hạt nắng khởi nguồn cho cuộc sống mới. Dưới cái tinh tươm buổi nắng sớm, màu diệp lục của cây lá, cành chuyển thành màu lam ngọc lung linh huyền ảo.
Mặt trời đứng bóng, vài lão nông đang gắng hoàn tất tác phẩm của mình. Giữa trưa, họ vẫn giữ vẻ bình thản, thanh thoát, khuôn mặt toát lên niềm vui gắn bó cùng đất đai, ruộng đồng. Với họ, được lao động, được đổ mô hôi, làm bạn với đất hằng ngày, đó là niềm hạnh phúc.
Chiều đông xuống, tông màu ấm rọi khắp cánh đồng rau. Màn sương khói đúc ra hoàng hôn mờ ảo. Cành, lá, hoa “cưới” cho mình sắc vàng nhạt, tất cả đã được bàn tay thiên nhiên tài tình đánh vào đó thứ ánh sáng nghệ thuật tạo hình độc đáo, hoa cải, hành, mã đề, é, tần ô khoe dải lụa vàng tím chứa đủ gam nóng lạnh. Đường nét, mảng tối sángtách vườn rau ra khỏi bố cục thường nhật trong khoảnh khắc làm say lòng khách thưởng lãm.
Phương thức canh tác
Rong vớt ở sông cạnh làng, khi làm luống rải đều rồi lấp dưới lớp đất khoảng 10 đến 15 cm. Sau thời gian ngắn, rong hoai mục cung cấp dưỡng chất hữu cơ cho cây phát triển khỏe mạnh. Rau làng trồng năng suất không cao, đổi lại có nét đặc trưng hiếm nơi nào sánh kịp, chất mùn vi sinh cùng sự cần mẫn của các lão nông tạo nên mùi thơm nức mũi xông lên của hành ngò, vị cay nồngcủa húng quế, ngọt của cải, mồng tơi, muống...muốn cảm nhận tận cùng hương vị đậm đà thì bạn phải nếm thử món ngon địa phương: cao lầu, mì quảng, tam hữu... thêm ớt xanh nữa là đúng điệu xứ Quảng.
Bàn chân nhiều vết răn, nứt rạn chi chít như sợi chỉ rối, nhiều người cả cuộc đời gắn liền với đồng rau, làm du khách có cảm giác thời gian ở đây không trôi theo lẽ thường. Mọi thứ chầm chậm, lững lờ, quanh co qua khúc sông, đường làng, lũy tre gợi về quá khứ của những người một thời đi mở cõi.
Vào mùng bảy tháng Giêng âm lịch hằng năm, dân làng tổ chức Lễ hội Cầu Bông, mong một năm mưa thuận, gió hòa, mùa rau bội thu, nhà nhà no ấm. Ngưỡng vọng công đức tổ tiên, bậc tiền hiền có công khai khẩn đất đai lập nên làng rau truyền thống hàng trăm năm qua. Tiếp nối dòng chảy của cha ông, người làng Trà Quế nay còn biết làm du lịch, khách gần xa đến để trải nghiệm làm đồng, thưởng thức món ẩm thực lạ miệng. Cuộc sống thay đổi, thu nhập của người nông dân ngày càng ổn định, thương hiệu rau hữu cơ Trà Quế đã tỏa hương đi khắp vùng, miền đất nước.
LÊ TIẾN SỸ
