Vườn sầu riêng ấn tượng đất sình Tùng

Một vườn sầu riêng mênh mông, với những cây 5 tuổi đang mùa đeo trái. Đất Tân Thanh, Lâm Hà nắng sớm, mưa nhiều, những cây sầu riêng chín trễ, thu hoạch chậm trong vùng sầu riêng Lâm Đồng. Dựa trên lợi thế tự nhiên, một nông dân đã thành công với vườn sầu riêng khá đẹp, trồng bài bản.

Anh Phan Văn Tuấn bên vườn sầu riêng mới bói

“Năm nay là năm thứ 5 của vườn sầu riêng nhà chúng tôi, đang có khoảng 100 cây cho trái. Hiện giờ, khi hầu hết các vùng sầu riêng khác đã cho thu hoạch thì thôn Hòa Bình trái vẫn còn non, phải tầm tháng 10, tháng 11 sầu riêng mới chín. Đấy cũng là lợi thế của người trồng sầu riêng thôn Hòa Bình cạnh tranh trong thị trường”, anh Phan Văn Tuấn, nông dân thôn Hòa Bình, xã Tân Thanh, huyện Lâm Hà chia sẻ trong khi đưa khách đi thăm vườn sầu riêng nằm giữa sườn đồi thoai thoải. Là nông dân, gắn bó với đất đai, anh Phan Văn Tuấn cũng được coi là người nhanh nhạy khi chuyển hướng canh tác rất nhanh chóng, nắm bắt kịp xu thế của thị trường.

Trước năm 2015, mảnh vườn 5 ha được anh trồng thuần cà phê Robusta. Vùng này vốn được bà con gọi là sình Tùng, là nơi cư dân đi kinh tế mới trồng cà phê từ những năm 1986. Nhiều năm liền, giá cà phê thấp, anh Tuấn quyết định chuyển đổi sang trồng bơ 034. Giống bơ đặc sản này được anh Tuấn trồng với số lượng 500 cây, xen trong vườn cà phê và phát triển rất nhanh, cho trái sau 2 năm trồng. Anh Tuấn chia sẻ: “Năm 2016, tôi đã có hàng chục tấn bơ 034 cung cấp ra thị trường. Khi đó, bơ có giá, 500 cây bơ cho thu nhập tiền tỉ mà chi phí rất ít. Tuy nhiên, tầm năm 2018, khi thấy nông dân ồ ạt mở rộng diện tích cây bơ, tôi đã tính toán đến chuyện trồng thêm cây trồng khác”. Và, tìm hiểu từ nhiều nông hộ xung quanh, anh xuống giống sầu riêng Thái với số lượng 500 cây. Anh chặt hết cà phê trồng xen để trồng sầu riêng xen với bơ. Và trong thời gian cây sầu riêng đang tuổi kiến thiết, anh tiếp tục chăm sóc cây bơ để có thu nhập thường xuyên. Niên vụ 2023, khi bơ xuống giá quá thấp, anh Tuấn đã có 100 cây sầu riêng với mức thu hoạch khoảng 4 - 5 tấn trái. 

Anh Phan Văn Tuấn cho biết, trồng sầu riêng tại vùng Tân Thanh có điểm đặc biệt là do khí hậu lạnh và độ cao hơn các vùng phía Nam, sầu riêng Tân Thanh chín khá trễ. Hiện tại, khi các vùng sầu riêng Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Bảo Lâm đã thu hoạch gần xong thì trái sầu riêng Tân Thanh vẫn còn non. Theo kinh nghiệm của nông dân Tân Thanh, phải tới giữa tháng 10, đầu tháng 11, sầu riêng ở vùng đất này mới rộ. Khi đó, trên thị trường gần như không còn sầu riêng cạnh tranh, nông dân Tân Thanh sẽ bán được với giá tốt. Đất Tân Thanh trồng sầu riêng chủ yếu là đất đồi, có độ dốc thoải nên anh Tuấn giữ cho mặt đất luôn được phủ một lớp cỏ thấp, đảm bảo đất không bị xói mòn và giữ ẩm, tạo hệ sinh thái đa dạng, giữ cho bộ rễ của sầu riêng khỏe mạnh. 

Vườn sầu riêng của anh Phan Văn Tuấn cho trái bói năm đầu tiên nhưng cây rất sung, trái tròn, đẹp. Anh Tuấn chia sẻ: “Tôi trồng sầu riêng theo đúng hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật, năm thứ 2 tiến hành ép ngọn, cắt tán, cây không cao vượt lên và phát triển cành phụ tốt. Cây thấp, cành ngang nhiều sẽ cho năng suất cao và tránh gãy đổ vì gió”. Đây cũng là lý do khiến anh Tuấn vẫn giữ diện tích bơ trong khi sầu riêng có giá. Vì theo anh, cây sầu riêng khó trồng, rất dễ bị gió lay tróc gốc, nhất là khi cây còn non. Trồng sầu riêng xen trong vườn bơ, cây bơ đón gió, ổn định môi trường, giúp cây sầu riêng tránh gió, phát triển ổn định. Đồng thời, anh Tuấn cũng thực hiện để cây sầu riêng đủ 5 năm mới cho trái bói. Ở lứa hoa năm sầu riêng 4 tuổi, anh tiến hành vặt gọn, không để một vài trái như nhiều nông hộ cho phép. Theo anh, để cây 5 tuổi mới ra trái, cây sầu riêng khoẻ, sức sống tốt, độ thành thục cao, có lợi cho năng suất và chất lượng trái.

Ông Nguyễn Văn Toán - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Thanh đánh giá, vườn sầu riêng của anh Phan Văn Tuấn có thể coi là đẹp nhất thôn Hòa Bình cũng như được bà con trong xã đánh giá rất cao. Anh Tuấn làm vườn bài bản, có tính toán chuyển đổi cây trồng phù hợp với thị trường. Hiện tại, vùng Tân Thanh phù hơp với cây sầu riêng, bà con bắt đầu trồng khá nhiều, chủ yếu là xen canh trong vườn cà phê và một số cây trồng khác. Hội Nông dân đang vận động bà con thành lập chi hội nghề nghiệp trồng sầu riêng, tiến dần tới HTX sầu riêng để xây dựng thương hiệu sầu riêng Tân Thanh. Anh Phan Văn Tuấn là một hội viên nông dân tích cực và anh cũng đang tâm huyết với việc vận động nông dân Hòa Bình trồng sầu riêng đúng kỹ thuật, xây dựng mã số vùng trồng để đưa trái sầu riêng vươn xa.