DỰ ÁN QUỸ PHÒNG, CHỐNG TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ TỈNH LÂM ÐỒNG NĂM 2024:

Kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá

Việc thực hiện môi trường không khói thuốc lá còn gặp khó khăn do tình hình mua bán thuốc lá diễn ra khá dễ dàng, phổ biến, các địa điểm cấm hút thuốc lá thường không đủ lực lượng giám sát, nhắc nhở cũng như không có thẩm quyền xử phạt.

Ngành Y tế Lâm Đồng tổ chức mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5)

Theo Sở Y tế Lâm Đồng, trong 10 năm qua, công tác thanh tra, xử phạt vi phạm liên quan đến việc thi hành Luật Phòng, chống tác hại (PCTH) của thuốc lá trên địa bàn tỉnh có 18 vụ kiểm tra, xử lý; phạt vi phạm hành chính với số tiền 283 triệu đồng, tịch thu 3.015 bao thuốc lá các loại. Hàng năm, Sở Y tế tỉnh tổ chức các đợt giám sát, kiểm tra hoạt động PCTH của thuốc lá tại các đơn vị. Tổng cộng đã tổ chức 6 đợt giám sát tại 61 cơ quan công sở, bệnh viện, trường học, khách sạn, xưởng sản xuất trên địa bàn tỉnh. Nội dung giám sát về việc xây dựng kế hoạch hoạt động PCTH của thuốc lá của các đơn vị hàng năm; việc thực thi Luật PCTH của thuốc lá; việc thực hiện các quy định về xây dựng môi trường đơn vị, cơ quan không khói thuốc lá.

Kết quả, tình hình thực hiện quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá có nơi dành riêng cho người hút thuốc theo quy định tại Điều 12 Luật PCTH của thuốc lá: Các đơn vị kinh doanh vận tải trong tỉnh thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá trên các phương tiện giao thông công cộng, công ty xe khách, bến, bãi đỗ xe trên địa bàn tỉnh. Trên địa bàn tỉnh có 3.068 khách sạn và cơ sở lưu trú du lịch, trong đó khách sạn từ 1 -5 sao là 447 cơ sở; đối với khách sạn 3 -5 sao có 51 khách sạn, đạt 100% môi trường không khói thuốc có bố trí chỗ riêng cho người hút thuốc. Khách sạn từ 1 -2 sao có 396 khách sạn thực hiện 100% không khói thuốc tại khu vực công cộng, sảnh tiếp đón. Tính đến hết năm 2022, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng có 196 cơ sở hoạt động kinh doanh dịch vụ karaoke. Trong quá trình hoạt động, nhìn chung các cơ sở kinh doanh trên địa bàn tỉnh cơ bản tuân thủ quy định của pháp luật về PCTH của thuốc lá.

Đánh giá chung việc thực hiện môi trường không khói thuốc còn gặp khó khăn do việc mua bán thuốc lá diễn ra khá dễ dàng, phổ biến, các địa điểm cấm hút thuốc lá thường không đủ lực lượng giám sát, nhắc nhở cũng như không có thẩm quyền xử phạt. Một số cơ quan, đơn vị, địa điểm mặc dù có quy định cấm hút thuốc nhưng còn mang tính hình thức, tình trạng hút thuốc vẫn còn diễn ra phổ biến, khó kiểm soát như tại các điểm nhà hàng, quán ăn, bến xe...

Cơ sở y tế là nơi cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và cả khuôn viên, nhưng thực tế, tại các Trung tâm Y tế, bệnh viện vẫn xảy ra tình trạng bệnh nhân, người nhà bệnh nhân ngang nhiên hút thuốc, dù khu vực đó có biển cảnh báo “cấm hút thuốc lá”. Còn đối với các điểm công cộng như bến xe, nhà ga thì tình trạng hút thuốc lá vẫn diễn ra phổ biến, tuy nhiên cũng chủ yếu dừng ở việc nhắc nhở, tuyên truyền chứ không có quyền xử phạt, vì vậy chưa răn đe được người dân.

Việc tham gia xây dựng môi trường không khói thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, nhà hàng, khách sạn... chưa được thực hiện triệt để. Một số người dân còn chưa hiểu rõ hết về các văn bản liên quan đến thông tư, nghị định, Luật PCTH của thuốc lá, nên chưa tuân thủ thực hiện tốt các quy định. Giá thuốc lá rẻ, làm tăng khả năng tiếp cận và mua thuốc lá của thanh thiếu niên và mọi đối tượng. Bên cạnh đó, trên thị trường, xuất hiện các sản phẩm mới như thuốc lá điện tử, shisha... dễ sử dụng nhưng khó kiểm soát. 

Theo Sở Y tế Lâm Đồng, giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả cho việc thi hành Luật PCTH của thuốc lá là tiếp tục củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo PCTH của thuốc lá, phân công nhiệm vụ các thành viên Ban Chỉ đạo, xây dựng kế hoạch hoạt động và tổ chức thực hiện các hoạt động về PCTH của thuốc lá theo quy định. Tăng cường các hoạt động thực thi Luật PCTH của thuốc lá, các hoạt động thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính các hành vi vi phạm quy định của Luật về địa điểm cấm hút thuốc lá, về quảng cáo; tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị trong tổ chức triển khai luật PCTH của thuốc lá và các Văn bản hướng dẫn liên quan.

Tổ chức giám sát về PCTH của thuốc lá tại các xã, phường,thị trấn; lồng ghép việc kiểm tra tình hình thực hiện Luật PCTH của thuốc lá, đặc biệt là kiểm tra việc tổ chức treo biển cấm hút thuốc, tình hình tuân thủ quy định cấm hút thuốc lá tại các địa điểm có quy định cấm. Các cơ quan, đơn vị, sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các cấp thực hiện việc treo biển cấm hút thuốc lá tại hành lang, các phòng làm việc, phòng họp, hội trường và các địa điểm có quy định cấm hút thuốc tại nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học theo quy định. Tổ chức kiểm tra việc thực hiện Luật PCTH của thuốc lá, quy định cấm hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc. Theo kết quả nghiên cứu khảo sát năm 2020 có tới 97% các cơ quan, đơn vị gắn biển cấm hút thuốc tại nơi làm việc, trong đó gắn ở phòng làm việc là 81,25%, gắn biển lối đi, hành lang 71,88%, gắn biển ở phòng họp 75%. 

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy định của Luật PCTH; tăng mức xử phạt hành chính đối với các hành vi vi phạm về PCTH của thuốc lá; bổ sung thẩm quyền đối với lực lượng xử phạt, bổ sung biện pháp phạt nguội đối với hành vi hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc lá, nơi công cộng, vi phạm quy định về PCTH của thuốc lá. Cấm hoàn toàn dưới mọi hình thức mua bán, sản xuất, nhập khẩu đối với các sản phẩm mới. Bổ sung quy định cụ thể trong Luật PCTH của thuốc lá về quản lý đối với các sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng...