Dê lai nhân đàn trên đất Lộc Bắc

Một dự án cải thiện sinh kế đang cho kết quả rất tốt trên mảnh đất Lộc Bắc xa xôi. Đó là những con dê bách thảo lai boer, loại dê có vóc dáng to nhưng dễ chăm sóc, ít bệnh tật. Bầy dê đang cho thấy việc cải thiện sinh kế cho người nông dân bằng vật nuôi phù hợp sẽ mang lại kết quả rất khả quan.

Chị Ka Ces cho dễ ăn

Ông Nguyễn Văn Mạnh - Phó Chủ tịch UBND xã Lộc Bắc, huyện Bảo Lâm cho biết, Lộc Bắc là một xã có đa số cư dân người Mạ sinh sống. Đất Lộc Bắc xa trung tâm, diện tích đất nông nghiệp không nhiều, bà con còn rất khó khăn trong phát triển kinh tế. Vậy nên năm 2023, khi Dự án Cải thiện sinh kế của Mặt trận Tổ quốc dành cho những hộ nghèo, hộ cận nghèo triển khai tại Lộc Bắc, bà con rất mừng. Với hai sự lựa chọn, có thể nhận trồng và chăm sóc cây ăn trái hoặc chăn nuôi dê, có 22 hộ đã nhận dê về chăm với số lượng 4 con/hộ. 

Nhà chị Ka Ces, Thôn 3 đang cho bầy dê ăn cỏ được hái ngay tại vườn nhà. Bầy dê nhà chị với 5 con dê, 4 lớn 1 nhỏ, thêm 1 con dê mẹ sắp đẻ đang dạo quanh khu vườn được rào cẩn thận. Chị Ka Ces cho biết, ban đầu dự án giao cho nhà chị 4 con thì 2 con dê đã có thai. Sau 3 tháng chăm sóc, một dê mẹ đã đẻ, một dê mẹ sắp đến ngày sinh. Chú dê con được sinh ra tại chuồng, sau 3 tháng cũng đã lớn khá nhanh, đạt trọng lượng khoảng 20 kg. Chị Ka Ces cho biết: “Ban đầu cán bộ đến nhà hướng dẫn làm chuồng dê, rào vườn lại để dê không chạy ra ngoài. Chuồng phải làm cao, sàn cách li khỏi mặt đất. Dê nuôi tự nhiên, trời mưa, trời tối tự chạy lên chuồng, nắng lên dê chạy ra ngoài trời. Dê này rất nhanh lớn, dễ nuôi, nhà tôi đi hái lá, cắt cỏ quanh vườn cũng đủ cho bầy dê ăn, không cần ăn cám”. 

Nhà anh K’Điểu cũng được trao 4 con dê, đồng thời, được hướng dẫn kỹ thuật làm chuồng trại, chăn nuôi hợp lý. Vợ chồng anh K’Điểu thường đi làm vườn xa, ở nhà chỉ còn bà cụ và các con của anh chị. Bầy dê rất dễ tính, chỉ cần được cho ăn cỏ, ăn lá là đủ, không phá chuồng cũng như phá vườn tược của bà con. Anh K’Điểu chăm bầy dê hết sức cẩn thận, tuân thủ hướng dẫn của cán bộ thú ý để dê mạnh khỏe, mau lớn.

Ông Phạm Ngọc, cán bộ thú y xã Lộc Bắc cho biết, bầy dê trao cho bà con phát triển rất tốt vì khi lựa chọn giống, dự án đã để bà con chủ động tìm nguồn giống ngay tại địa phương. Đây là dê bách thảo lai boer, vừa có vóc to, nhiều thịt của dê ngoại, vừa dễ chăm, khỏe mạnh, ít bệnh của dê nội. Ông Ngọc cho biết, bầy dê có nguồn gốc bản địa, đã quen khí hậu, thức ăn tại Lộc Bắc nên gần như không có bệnh tật, mau lớn, không hao hụt. Những con dê cái đều sinh sản rất tốt. Ông Ngọc chia sẻ, dê con 5 ngày tuổi có giá 2,5 triệu đồng/con, dê trưởng thành có giá từ 100-120 ngàn đồng/kg. Với dê lai này, trọng lượng trung bình dê cái khoảng 35-40 kg, dê đực 50 kg/con. Dê cái đẻ 2 lứa/năm, dê sinh lứa đầu thì đẻ 1 con, những lứa sau sẽ đẻ 2 con/lứa. Nếu chăm tốt, từ bầy dê 4 con ban đầu được dự án hỗ trợ, nông dân có thể thu được 6-8 dê con/năm. Dê con chỉ cần nuôi 5 tháng là đạt trọng lượng có thể xuất bán. Nông dân sẽ có một nguồn thu từ đàn dê với chi phí rất ít vì chủ yếu dê ăn cây cỏ quanh vườn, không tốn kém cám, thuốc như các loại vật nuôi khác.

Ông Phạm Ngọc chia sẻ thêm: “Quan trọng là cán bộ xã phải hướng dẫn, nhắc nhở bà con làm chuồng đúng kỹ thuật, thường xuyên dọn phân để giữ chuồng sạch sẽ. Bản thân tôi thường xuyên xuống tận thôn, nhắc bà con cho dê ăn sạch, uống sạch, tránh bệnh đau bụng, cho dê mau lớn. Tất cả 22 hộ nhận dê đợt này đều chăm sóc rất tốt, bầy nào cũng có dê cái sinh sản và không xảy ra tình trạng hao hụt dê”. Theo ông Ngọc, chọn con dê lai là rất phù hợp với đất Lộc Bắc vì vùng này nhiều cây cỏ, có nguồn thức ăn dồi dào cho dê, bà con có thể kiếm xung quanh là đủ thức ăn cho bầy dê. 

Tại địa bàn như xã Lộc Bắc, với 1.279 hộ, xã còn 59 hộ nghèo và cả trăm hộ cận nghèo, việc hỗ trợ sinh kế cho bà con, giúp bà con có thêm cây trồng, vật nuôi tăng thu nhập là vô cùng cần thiết. Đặc biệt, nghiên cứu kỹ cây trồng, vật nuôi phù hợp với tập quán chăn nuôi, canh tác, phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương sẽ giúp việc hỗ trợ đạt hiệu quả cao. Như đất Lộc Bắc, con dê lai đã cho thấy sức sống tốt, sinh trưởng mạnh, dê sinh sản nhanh chứng tỏ dự án đã đi đúng hướng, phù hợp với cư dân, đảm bảo nguồn sinh kế lâu dài cho bà con.